2017: Πανόραμα Ελληνικής μπύρας

Το έτος 2017 βρίσκει την Ελλάδα στον πάτο μιας καθοδικής, οικονομικής πορείας που ξεκίνησε από το 2009. Tα αλλεπάλληλα, ασυγχώρητα, σφάλματα πολιτικών προσώπων που κάλυψαν την ανεπάρκεια και την ανικανότητα τους κάτω από ένα εύκολο λαϊκισμό, οδήγησαν σε μια απίστευτη, διαρκή λαίλαπα άδικων και εξοντωτικών φόρων με «θύματα» πολλά εκατομμύρια Ελλήνων.

Δυστυχώς σχεδόν όλοι εμείς, οι απλοί πολίτες, κάκιστα θεωρούμε πως δεν έχουμε καμιά απολύτως ευθύνη για το κατάντημα της οικονομίας μας. Μιας οικονομίας η οποία στιγματίζεται ακόμα από τα μοναδικά σε ολόκληρη την «πολιτισμένη» Ευρώπη «capital controls» των μαθητευόμενων μάγων της οικονομίας μας, τα οποία μας επιβλήθηκαν από τις 29/6/2015.

Έχουμε ευθύνη και μάλιστα μεγάλη, γιατί ξεχνάμε ότι είναι και στο δικό μας χέρι να βγούμε επιτέλους από τον οικονομικό βάλτο στον οποίο είμαστε βουτηγμένοι!

Όταν εμείς οι Έλληνες δεν υποστηρίζουμε την εθνική μας οικονομία με τις δικές μας αγοραστικές επιλογές, τι περιμένουμε άραγε; Να το κάνουν οι ξένοι που τους συμφέρει να είμαστε μόνιμα «στον πάτο» ώστε να εξαρτόμαστε από αυτούς, με το χέρι μόνιμα ανοιχτό για δανεικά;

Όλοι γνωρίζουμε πως στις μεγάλες τουριστικές περιοχές της χώρας μας, υπάρχει μια «άλλη Ελλάδα» η οποία δεν γνωρίζει τι θα πει «κρίση», ευημερεί αλλά

αρνείται (ως επί το πλείστον) να επιδείξει την οφειλόμενη «αλληλεγγύη», διαθέτοντας στους ξένους επισκέπτες της που μοιράζουν χρυσάφι, όσο το δυνατόν περισσότερα Ελληνικά προϊόντα.

Ένα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Χερσόνησος στην Κρήτη, όπου κάποιοι τελείως ασυνείδητοι «επαγγελματίες» πουλάνε προς 10 Ευρώ «Κρητικό πρωινό» με … Τσάι Lipton, Κινέζικο μέλι, Γερμανική μαρμελάδα και βούτυρο Lurpak! Μάλιστα, αντί να μάθουμε στους  ξένους επισκέπτες μας το αυθεντικό «Κρητικό πρωινό» που εμπεριέχει πολύτιμα συστατικά για τον ανθρώπινο οργανισμό και προσφέρει προοπτικές ανάπτυξης στην τουριστική και αγροτική παραγωγή του νησιού, τους κοροϊδεύουμε με Lipton, Κινέζικο μέλι, Γερμανική μαρμελάδα και Lurpak!

Όταν έχουμε μια σημαντική εγχώρια παραγωγή που ζητά απεγνωσμένα την υποστήριξη των επαγγελματιών και των καταναλωτών για να προσφέρει στην χώρα και στην εθνική οικονομία σταθερή απασχόληση, ασφαλιστικές εισφορές, φόρους και εξαγωγές, εμείς σπεύδουμε να αγοράζουμε σαν καταναλωτές ή να πουλάμε σαν επαγγελματίες, εισαγόμενα προϊόντα με το ψεύτικο «άλλοθι» πως (τάχα) δεν παράγουμε τίποτα ή παράγουμε πολύ ακριβά. Ασφαλώς και υπάρχουν προϊόντα που δεν παράγουμε καθόλου ή δικά μας προϊόντα που είναι ακριβότερα από τα εισαγόμενα, αλλά αυτό σίγουρα δεν αποτελεί «απαράβατο κανόνα». Υπάρχουν χιλιάδες Ελληνικά προϊόντα που είναι αντάξια ή καλύτερα των εισαγομένων και πολλά από αυτά πωλούνται σε ανάλογες ή και φθηνότερες τιμές! Εμείς απλά κάνουμε πως δεν τα βλέπουμε!

Ένας από τους πάρα πολλούς κλάδους της Ελληνικής οικονομίας που όλοι οι επαγγελματίες και οι καταναλωτές έχουν εξαιρετικές επιλογές αλλά και ηθική υποχρέωση να υποστηρίξουν, είναι χωρίς αμφιβολία ο κλάδος της Ελληνικής Ζυθοποιίας.

Η Ελληνική Ζυθοποιία, με περισσότερες από σαράντα μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις σε κάθε γωνιά της Ελλάδος, προσφέρει εκατοντάδες ετικέτες διαφορετικών προϊόντων εξαιρετικής ποιότητας και τιμές που αρχίζουν από πολύ χαμηλά και φθάνουν στα επίπεδα των αξιώσεων «υψηλού τουρισμού», με υψηλές τιμές οι οποίες όμως ανταποκρίνονται σε ακόμα υψηλότερες ποιοτικές και γευστικές προδιαγραφές.

Αν, επαγγελματίες ή καταναλωτές, γνωρίσουμε πραγματικά τις πλούσιες επιλογές που μας προσφέρει η Ελληνική Ζυθοποιία, δεν πρόκειται να «ακουμπήσουμε» καμιά εισαγόμενη μπύρα, βοηθώντας με την επιλογή μας αυτή, την βελτίωση του μόνιμα ελλειμματικού εμπορικού μας ισοζυγίου, την απασχόληση, τις επενδύσεις, τις εξαγωγές μέσα από την γνωριμία των ξένων με τα Ελληνικά προϊόντα, την είσπραξη  ασφαλιστικών εισφορών από τα παραπαίοντα ασφαλιστικά μας ταμεία, την υγιή φορολογία κ.α.π. Και εμείς, έχουμε την υποχρέωση να τους τα προσφέρουμε!

Σύμφωνα με την Ελληνική Ένωση Ζυθοποιών, (μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ζυθοποιών) η οποία  ιδρύθηκε το 2004 και συμμετέχουν σε αυτήν 9 από τις 42 συνολικά, μικρές ή μεγάλες, ζυθοποιίες της χώρας μας, η Ελληνική Ζυθοποιία προσφέρει 2.000 άμεσες και 61.000 έμμεσες θέσεις εργασίας, ενώ υποστηρίζει ενεργά 5.000 προμηθευτές και 3.200 αγρότες – καλλιεργητές. Στην Ελλάδα υπάρχει και ο Σύνδεσμος Μικρών Ανεξάρτητων Ζυθοποιών Ελλάδος  (ΣΜΑΖΕ) με την συμμετοχή 15 Ελληνικών Μικροζυθοποιείων – τα υπόλοιπα Ζυθοποιεία δεν έχουν ακόμα ενταχθεί σε κάποιον από τους δύο φορείς.

Το 2017 η ετήσια παραγωγή Ελληνικής μπύρας αναμένεται να πλησιάσει, κυρίως λόγω του αυξημένου τουριστικού ρεύματος προς την χώρα μας, τα επίπεδα παραγωγής του έτους 2010 (3.940.0000 εκατόλιτρα), παρά την νέα αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης που επιβλήθηκε στην Ελληνική Ζυθοποιία από τον Ιούνιο του 2016 – εκτός από τις Μικροζυθοποιίες.

Οι συνολικές εισαγωγές μπύρας δυστυχώς παραμένουν υπερδιπλάσιες των εξαγωγών Ελληνικής μπύρας σε ποσότητα, αν και οι  εξαγωγές μας σημειώνουν σημαντική άνοδο, όπως προκύπτει από τον αναλυτικό πίνακα που ακολουθεί:

ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ ΚΑΙ ΕΞΑΓΩΓΩΝ ΜΠΥΡΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ, ΤΟ ΕΤΟΣ 2016, ΣΕ ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΞΙΑ

		ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ		ΕΞΑΓΩΓΕΣ
ΕΤΟΣ	ΧΩΡΑ	ΠΟΣΟΤΗΤΑ	ΑΞΙΑ	ΠΟΣΟΤΗΤΑ	ΑΞΙΑ
2016	ΓΑΛΛΙΑ	4.115.378	7.143.293	82.031	91.414
	ΚΑΤΩ ΧΩΡΕΣ	2.306.619	2.327.796	279.642	237.3
	ΓΕΡΜΑΝΙΑ	9.481.149	14.524.632	568.925	490.589
	ΙΤΑΛΙΑ	573.758	694.051	768.254	1.059.864
	ΑΓΓΛΙΑ	568.31	434.141	509.379	502.586
	ΙΡΑΛΑΝΔΙΑ	712.073	564.443	0	0
	ΔΑΝΙΑ	24.278	5.104	23.033	18.781
	ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ	1.706	242	5.162	4.597
	ΙΣΠΑΝΙΑ	468.025	491.968	55.252	44.842
	ΒΕΛΓΙΟ	4.840.277	4.582.080	47.458	39.876
	ΝΟΡΒΗΓΙΑ	175.331	89.789	51.574	51.705
	ΣΟΥΗΔΙΑ	1.674	1.792	169.45	231.123
	ΑΥΣΤΡΙΑ	66.498	66.055	146.176	102.347
	ΠΟΛΩΝΙΑ	246.642	564.312	15.821	14.337
	ΤΣΕΧΙΑ	1.787.111	1.866.460	26.034	42.689
	ΡΟΥΜΑΝΙΑ	230.464	612.303	347.642	552.557
	ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ	942.456	1.936.733	1.362.463	4.717.176
	ΟΥΚΡΑΝΙΑ	49.19	131.356	8	8
	ΡΩΣΙΑ	104.698	162.893	137	72
	ΚΟΣΣΟΒΟ	103.558	243.44	39.938	62.245
	ΣΕΡΒΙΑ	2.794.962	6.239.731	390.438	1.204.742
	ΜΕΞΙΚΟ	3.366.164	2.804.156	0	0
	ΚΥΠΡΟΣ	156.642	129.726	1.358.946	2.488.651
	ΚΙΝΑ	45.668	42.967	0	0
	ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ	0	0	15	8
	ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ	0	0	63.53	53.27
	ΕΛΒΕΤΙΑ	0	0	49.231	41.684
	ΓΙΒΛΑΡΤΑΡ	0	0	4.464	5.981
	ΜΑΛΤΑ	0	0	431.333	743.861
	ΤΟΥΡΚΙΑ	0	0	47.797	104.928
	ΕΣΘΟΝΙΑ	0	0	31	32
	ΛΕΤΟΝΙΑ	0	0	39	40
	ΣΛΟΒΑΚΙΑ	0	0	46	48
	ΟΥΓΓΑΡΙΑ	0	0	27.034	59.793
	ΑΛΒΑΝΙΑ	0	0	5.509.240	12.980.398
	ΜΟΛΔΑΒΙΑ	0	0	34	24
	ΑΖΕΡΜΠΑΙΤΖΑΝ	0	0	68	32
	ΚΡΟΑΤΙΑ	0	0	44	40
	ΒΟΣΝΙΑ – ΕΡΖΕΓΟΒ	0	0	52	40
	FYROM	0	0	6.822	4.364
	ΜΑΥΡΟΒΟΥΝΙΟ	0	0	17.875	39.514
	ΜΑΡΟΚΟ	0	0	60	32
	ΛΙΒΕΡΙΑ	0	0	8.089	9.37
	ΤΟΓΚΟ	0	0	71	96
	ΚΟΜΟΡΕΣ	0	0	863	531
	ΝΟΤΙΑ ΑΦΡΙΚΗ	0	0	6.082	5.235
	Η.Π.Α.	0	0	1.011.176	779.461
	ΚΑΝΑΔΑΣ	0	0	146.713	122.791
	ΜΠΕΛΙΖ	0	0	1.755	1.07
	ΠΑΝΑΜΑΣ	0	0	61.66	64.737
	ΚΟΥΒΑ	0	0	1.872	3.6
	ΜΠΑΧΑΜΕΣ	0	0	19.075	18.971
	ΑΝΤΙΚΟΥΑ	0	0	182	253
	ΤΖΑΜΑΙΚΑ	0	0	6.236	11.916
	ΜΠΑΡΜΠΑΝΤΟΣ	0	0	46	32
	ΒΡΑΖΙΛΙΑ	0	0	25	26
	ΛΙΒΑΝΟΣ	0	0	979	883
	ΙΡΑΚ	0	0	132.369	254.678
	ΙΣΡΑΗΛ	0	0	83.328	110.506
	ΚΑΤ.ΠΑΛΑΙΣΤΙΝ. ΕΔ	0	0	159	88
	ΣΙΓΚΑΠΟΥΡΗ	0	0	17.895	10.145
	ΝΟΤΙΑ ΚΟΡΕΑ	0	0	3.291	5.705
	ΙΑΠΩΝΙΑ	0	0	15.169	10.373
	ΤΑΙΒΑΝ	0	0	2.252	1.905
	ΧΟΝΚ-ΚΟΝΓΚ	0	0	10.808	8.579
	ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ	0	0	575.044	447.919
	ΠΙΤΚΑΙΡΝ ΝΗΣΟΙ	0	0	1.55	2.084
	ΝΗΣΟΙ ΜΑΡΣΑΛ	0	0	8.064	9.188
	ΝΗΣΟΙ ΚΟΥΚ	0	0	26	40
	ΕΦΟΔ.ΠΛΟΙΩΝ&ΑΕΡΟΠΛ	0	0	8.797	11.456
	ΜΗ ΚΑΤΑΝΟΜΑΖ. ΧΩΡΕΣ	0	0	33	24
	ΣΥΝΟΛΑ	33.162.631	45.659.463	14.529.087	27.883.252

Πίνακας: Λεωνίδας Κουμάκης. Πηγή: Ελληνική Στατιστική Αρχή

Ας δούμε όμως αναλυτικά, τις δεκάδες ζυθοποιίες και μικροζυθοποιίες που λειτουργούν στην Ελλάδα το έτος 2017, με σειρά κατάταξης τα κριτήρια  της παλαιότητας και της ποσότητας εκατολίτρων μπύρας που υπολογίζεται ότι παράγουν:

(1)  ΑΘΗΝΑΙΚΗ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑ 


Η «Αθηναϊκή Ζυθοποιία» ιδρύθηκε το 1963 και υπολογίζεται ότι κατέχει το 53% περίπου της Ελληνικής αγοράς αποτελώντας την μεγαλύτερη εταιρία παραγωγής και εμπορίας μπύρας στην Ελλάδα, με ετήσιες πωλήσεις (μαζί με εισαγωγές) της τάξεως του 1.900.000 εκατόλιτρων. Είναι μέλος της Heineken N.V., του μεγαλύτερου Ευρωπαϊκού Ομίλου Ζυθοποιίας (και τρίτου μεγαλύτερου στον κόσμο) και συν-ιδρυτικός πυλώνας της Ελληνικής Ένωσης Ζυθοποιών.

Η συνεχής πτώση της κατανάλωσης μπύρας στην εσωτερική αγορά την τελευταία εξαετία και η σημαντική άνοδος των ανταγωνιστών της «Αθηναϊκής Ζυθοποιίας», είχαν σοβαρή επίπτωση στον συνολικό κύκλο εργασιών της (από 440.794.375 Ευρώ το 2010, σε 296.251.641 το 2014). Τα οικονομικά στοιχεία για τα έτη 2015 και 2016,  δεν αναρτήθηκαν ακόμα στην ιστοσελίδα της «Αθηναϊκής Ζυθοποιίας» (Αύγουστος 2017).

Είναι εν τούτοις γνωστό πως οι εξαγωγικές «επιδόσεις» της εταιρίας είναι εξαιρετικές: Το 2014 η «Αθηναϊκή Ζυθοποιία»  πραγματοποίησε το 63% των συνολικών εξαγωγών Ελληνικής μπύρας και το 2015 το 60%! Το ποσοστό αυτό μειώθηκε αισθητά το 2016 αφ΄ ενός μεν επειδή έληξαν ή ακυρώθηκαν κάποια συμβόλαια εξαγωγής, αφ΄ ετέρου δε διότι αυξήθηκαν οι εξαγωγές των ανταγωνιστών της.

Είναι επίσης γνωστό ότι από την συνολική οφειλή του Ομίλου Μαρινόπουλος προς την «Αθηναϊκή Ζυθοποιία» (9 εκατ. Ευρώ), ποσό 4,5 εκατ. Ευρώ έχει ήδη εγγραφεί ως ζημιά στον ισολογισμό του 2016.

Η «Αθηναϊκή Ζυθοποιία» παράγει και να συσκευάζει στην Ελλάδα δεκάδες προϊόντα μεταξύ των οποίων τα πασίγνωστα σήματα Amstel, Amstel Pils, Amstel Bock, Heineken, ΑΛΦΑ, Fischer, Buckler, BIOΣ 5, Amstel Free με % αλκοόλ, Amstel Radler με χυμό λεμονιού και 2% αλκοόλ, ΑΛΦΑ Strong (Lager με 7% αλκοόλ), ΑΛΦΑ σταρένια Weiss, Heineken σε φιάλη 25 cl. καθώς και τα σήματα Zorbas,  Marathon και Athenian μόνο για εξαγωγικές αγορές.

Η «Αθηναϊκή Ζυθοποιία» θα παρουσιάσει σύντομα στην Ελληνική αγορά και την Heineken Premium Light, η οποία ήδη κυκλοφορεί πειραματικά στην συμπρωτεύουσα, ενώ μετά την εξαγορά του ιστορικού σήματος «Μάμος», η «Αθηναϊκή Ζυθοποιία» κυκλοφορεί από τον Μάιο του 2017 στην περιοχή της Πάτρας, μετά από 38 χρόνια απουσίας από την τοπική αγορά, την μπύρα «Μάμος» με την προοπτική κυκλοφορίας της σε ολόκληρη την Ελλάδα μέσα στο 2018.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών με την υπ΄ αριθμ 4055/2017 απόφαση του περιόρισε το πρόστιμο που επέβαλε η Επιτροπή Ανταγωνισμού στην «Αθηναϊκή Ζυθοποιία» με την κατηγορία της κατάχρησης δεσπόζουσα θέσης (από 31,4 εκατομμύρια Ευρώ, σε 26,7 εκ. Ευρώ). Φυσικά, η υπόθεση θα συνεχιστεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας, το οποίο αποτελεί τον επόμενο νομικό «σταθμό» της υπόθεσης.

Εξ άλλου, η πολυβραβευμένη σε διάφορους τομείς, με εξέχοντα εκείνον των συνθηκών εργασίας, «Αθηναϊκή Ζυθοποιία», το έτος 2016 προσέθεσε πέντε ακόμα διακρίσεις στο ενεργητικό της: Κορυφαία εταιρική επωνυμία στην Ελλάδα στην κατηγορία «Αλκοολούχα Ποτά» του διαγωνισμού Corporate Superbrands, Χρυσό Βραβείο στην κατηγορία «Υπεύθυνο Προϊόν» και Χάλκινο Βραβείο στην κατηγορία «Υγεία και Ασφάλεια» των Hellenic Responsible Business Awards, «Ασημένια» διάκριση TPM WCBO και τον τίτλο του TPM Silver Brewery για το εργοστάσιο της Θεσσαλονίκης.

Τέλος, υπενθυμίζεται ότι στην έδρα της «Αθηναϊκής Ζυθοποιίας» (Λεωφόρος Κηφισού, Αθήνα) λειτουργεί το ΑΘΗΝΕΟ, ένας χώρος όπου πραγματοποιούνται διαδραστικά εκπαιδευτικά σεμινάρια και λειτουργεί Μουσείο Ζύθου.

(2) ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑ ΑΕ



Τον Νοέμβριο του 2014, η «Ολυμπιακή Ζυθοποιία» που επανέφερε στο τραπέζι μας το ιστορικό σήμα της «Fix Hellas», συγχωνεύτηκε με την εταιρεία «Μύθος Ζυθοποιία» του ομίλου Carlsberg, του τέταρτου μεγαλύτερου Ομίλου Ζυθοποιίας σε παγκόσμιο επίπεδο.

Η νέα «Ολυμπιακή Ζυθοποιία» ελέγχεται πλέον από τον όμιλο Carlsberg σε ποσοστό 51% και 49% από τους παλαιούς μετόχους της (Γιάννης Χήτος, αδελφοί Γκρέκη), ενώ αποτελεί μέλος της  Ελληνικής Ένωσης Ζυθοποιών.

Η δεύτερη ζυθοποιία της χώρας μας (Μύθος) και η τρίτη στην γενική κατάταξη μέχρι και το 2014 (Ολυμπιακή), συγχωνεύθηκαν ενώνοντας κύκλο εργασιών, μερίδια αγοράς και εκατόλιτρα παραγωγής ζύθου.

Όπως προκύπτει από δημοσιευμένα στοιχεία, το «εγχείρημα» πάει καλά: Ο συνολικός (μαζί με εισαγωγές και εξαγωγές) όγκος πωλήσεων το 2016 έφθασε σε 1.124.000 εκατόλιτρα ζύθου (έναντι 1.117.000 εκατόλιτρα του 2015), ο κύκλος εργασιών αυξήθηκε από 127.630.132 Ευρώ το 2015 σε 146.856.976 Ευρώ το 2016 (με θετικές προοπτικές για το 2017) και το μερίδιο αγοράς της εταιρίας στην Ελληνική αγορά υπολογίζεται σε 27% περίπου.

Αξίζει πάντως να σημειωθεί η αύξηση των συνολικών υποχρεώσεων της νέας «Ολυμπιακής Ζυθοποιίας» σε  152.732.678 Ευρώ το 2016, έναντι 71.364.989 Ευρώ που είχαν το 2014, πριν από την συγχώνευση τους, και οι δύο εταιρίες μαζί.

Η «Ολυμπιακή Ζυθοποιία» διαθέτει πλέον δύο ιδιόκτητες μονάδες παραγωγής (στη Σίνδο Θεσσαλονίκης και τη Ριτσώνα Ευβοίας), συνολικής παραγωγικής δυναμικότητας 2,2 εκατ. εκατόλιτρων ετησίως, στις οποίες παράγονται τα διάσημα προϊόντα της  Μythos, Mythos Radler, FIX Hellas, FIX Dark, FIX Άνευ, Kaiser και Henninger. Στις ίδιες μονάδες παράγονται και διανέμονται στην Ελληνική αγορά τα διεθνή σήματα Tuborg Club Soda, Tuborg Tonic Water, Tuborg Lemon Soda, Tuborg Lime-Green Tea Soda & Tuborg Orange-Cinnamon Soda.

Οι εξαγωγικές επιδόσεις των σημάτων «FIX» και «Μύθος» ήδη αντιπροσωπεύουν το 10% περίπου του συνολικού κύκλου εργασιών της εταιρίας (14,6 εκ. Ευρώ για το 2016).

Ακολουθεί συνοπτικός πίνακας βασικών οικονομικών μεγεθών, για τα δύο έτη λειτουργίας της «Ολυμπιακής Ζυθοποιίας» μετά την συγχώνευση της με την «Μύθος»:

«Ολυμπιακή Ζυθοποιία»

ΕΤΟΣ	Κύκλος Εργασιών	Μικτά Κέρδη	Καθ. Κέρδη προ φόρων	Σύνολο Υποχρεώσεων
2015	125.630.132	51.358.721	-1.956.485	138.179.793
2016	146.856.976	53.547.963	1.820.866	152.732.678

Πίνακας: Λεωνίδας Κουμάκης
   

(3) ΕΖΑ ΠΡΟΤΥΠΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑ



Στην τρίτη θέση της Ελληνική αγοράς βρίσκεται πλέον η «ΕΖΑ Πρότυπος Ελληνική Ζυθοποιία» η οποία το 2016 πραγματοποίησε θεαματική άνοδο.

Η «ΕΖΑ Πρότυπος Ελληνική Ζυθοποιία» ιδρύθηκε το 1989 από την «Lowenbrau Hellas», πέρασε υπό τον έλεγχο της οικογένειας Συριανού το 2003, αναδιαρθρώθηκε το 2011 και το 2013 ένα ποσοστό της εταιρίας (33,9%) εξαγοράστηκε από εταιρία συμφερόντων Δημήτρη Δασκαλόπουλου.

Και όλα αυτά, μέσα σε μια συνολική αγορά μπύρας που μειώνεται συνεχώς την τελευταία επταετία.

Το μυστικό της επιτυχίας υπήρξε χωρίς αμφιβολία η δημιουργία νέων, εξαιρετικά προσεγμένων προϊόντων, η ήπια αλλά συστηματική προβολή τους και η δραστηριοποίηση σε αγορές του εξωτερικού οι οποίες ήδη αντιπροσωπεύουν το 20% του κύκλου εργασιών της εταιρίας!

H «ΕΖΑ Πρότυπος Ελληνική Ζυθοποιία» διαθέτει τα σήματα Berlin Premium Lager , Pils Hellas , το «καλοκαιρινό» σήμα Blue Island σε μια μοντέρνα και εξαιρετική συσκευασία που υποκαθιστά επάξια αντίστοιχες μπύρες εισαγωγής στην τεράστια τουριστική αγορά (και όχι μόνο), EZA ζ fine lager, ζ εζα, Gulden   Draak, Odyssey Red και Odyssey White.

Η  «ΕΖΑ Πρότυπος Ελληνική Ζυθοποιία» τα τελευταία χρόνια ολοκλήρωσε επένδυση ύψους 5,5 εκ. Ευρώ για μια πλήρη γραμμή κουτιών αλουμινίου η οποία της επιτρέπει την παραγωγή προϊόντων μπύρας ανάμεικτων με διάφορους χυμούς κ.α. (beer mixes) καθώς και αναψυκτικών. Ήδη, από το 2015 παρουσιάστηκαν τα νέα προϊόντα Blue Island Pear Delight (ένα αναψυκτικό βύνης με 0% αλκοόλ και έντονη γεύση από το χυμό αχλαδιού, χωρίς γλουτένη), Blue Island Fizzy Lemon (Radler με χυμό λεμονιού και 2% αλκοόλ) και Blue Island Pink Grapefruit (Radler με 2% αλκοόλ και χυμό από γρέιπφρουτ ποικιλίας pink marsh, που του δίνει το εντυπωσιακό του ροζ χρώμα).

Οι συνολικές εκτιμώμενες πωλήσεις (παραγωγή, εξαγωγές και εισαγωγές) της «ΕΖΑ Πρότυπος Ελληνική Ζυθοποιία» υπολογίζεται ότι το έτος 2016 έφθασε τις 300.000 εκατόλιτρα σπάζοντας το «φράγμα» των  200.000  εκατόλιτρων. Το μερίδιο αγοράς που κατέχει η ΕΖΑ υπολογίζεται σε 8%, ενώ η οικονομική της πορεία σε μια πενταετία «κρίσης» της αγοράς μπύρας (2012-2016), αποτυπώνεται στον πίνακα που ακολουθεί:

«ΕΖΑ Πρότυπος Ελληνική Ζυθοποιία»

ΕΤΟΣ	Κύκλος Εργασιών	Μικτά Κέρδη	Καθαρά Κέρδη προ φόρων	Συνολικές υποχρεώσεις
2012	13.488.191	3.757.000	577.000	13.327.000
2013	16.721.000	4.607.000	770.000	13.773.000
2014	16.689.900	5.179.000	933.000	18.024.000
2015	16.199.000	5.056.000	-937.000	20.294.000
2016	27.575.218	11.341.897	872.141	32.793.167

Πίνακας: Λεωνίδας Κουμάκης


(4) ΖΥΘΟΠΟΙΙΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΘΡΑΚΗΣ

Η «Ζυθοποιία Μακεδονίας Θράκης Α.Ε» ιδρύθηκε στην Κομοτηνή το 1998. Η μπύρα «Βεργίνα» αποτελεί το βασικό προϊόν της Ζυθοποιίας (Premium, Κόκκινη – ανήκει στην κατηγορία των Special Beers και Weiss). Κυκλοφορεί σε φιάλες (330 ml & 500 ml), κουτάκι (330 ml & 500 ml) και βαρέλι (30 & 50 λίτρων). Η Ζυθοποιία παράγει επίσης την μπύρα Βεργίνα Πορφύρα (αφιλτράριστη Lager).

Η «Ζυθοποιία Μακεδονίας Θράκης Α.Ε» από την ίδρυση της εξάγει τα προϊόντα της στις Η.Π.Α επεκτείνοντας σταδιακά τις εξαγωγές της και σε άλλες χώρες, ανανεώνει και αναβαθμίζει συνεχώς τον μηχανολογικό της εξοπλισμό – γεγονός που της επέτρεψε να υπερ-διπλασιάσει, μέσα στην τελευταία πενταετία  και εν μέσω οικονομικής κρίσης, τον κύκλο των εργασιών της!

Η «Ζυθοποιία Μακεδονίας Θράκης Α.Ε» εκτιμάται ότι διατηρεί σταθερά τον συνολικό όγκο της ετήσιας παραγωγής της στα επίπεδα των 200.000 εκατόλιτρων βελτιώνοντας σταθερά την κερδοφορία της – όπως είναι γνωστό, κάθε ανεξάρτητη ζυθοποιία της οποίας η ετήσια παραγωγή δεν ξεπερνάει τα 200.000 εκατόλιτρα, τυγχάνει ευνοϊκής φορολογικής μεταχείρισης όσον αφορά τον φόρο  ζύθου.

Ο ιδρυτής της Ζυθοποιίας δραστηριοποιείται με μια ξεχωριστή εταιρία (TUVUNU AE) προσφέροντας στην αγορά κρύο τσάι του βουνού με φρεσκοστυμμένα λεμόνια, ανθόμελο και μαύρη ζάχαρη. (Έτος 2014 Κύκλος εργασιών 341.948 Ευρώ, Ζημιές χρήσεως 174.970 Ευρώ – η εταιρία δεν έχει αναρτήσει στην ιστοσελίδα της ισολογισμούς των ετών 2015 και 2016).

Η πολύ καλή οικονομική πορεία της  «Ζυθοποιίας Μακεδονίας Θράκης Α.Ε» προκύπτει από τον παρακάτω πίνακα με οικονομικά στοιχεία της τελευταίας πενταετίας:

«Ζυθοποιία Μακεδονίας Θράκης Α.Ε»

ΕΤΟΣ	Κύκλος Εργασιών	Μικτά Κέρδη	Καθαρά Κέρδη προ φόρων	Συνολικές υποχρεώσεις
2012	16.479.141	7.429.759	622.482	6.140.409
2013	16.595.745	8.253.980	1.905.797	7.916.338
2014	16.994.727	8.573.914	1.498.163	10.310.779
2015	17.900.005	5.517.682	1.562.323	9.996.526
2016	19.373.761	7.428.882	2.403.616	10.084.454

Πίνακας: Λεωνίδας Κουμάκης


(5) VAP ΚΟΥΓΙΟΣ ΑΕ



Η Ροδίτικη βιομηχανία Παντελής Κουγιός ΑΒΕ συμπλήρωσε αισίως μισό αιώνα λειτουργίας  αφού ξεκίνησε την δραστηριότητα της από το 1967. Από το 1980 συνεργάζεται με την Pepsico διανέμοντας τα προϊόντα της στην Ρόδο ενώ μια δεκαετία αργότερα και αφού μεταφέρθηκε σε νέες, σύγχρονες και μεγάλες εγκαταστάσεις στο 9ο χιλιόμετρο Ρόδου – Λίνδου (1991), ξεκίνησε τον προσεκτικό σχεδιασμό για την είσοδο της στον τομέα της παραγωγής.

Το 1998 η «Π. Κουγιός ΑΕ»  άρχισε την εμφιάλωση του φυσικού μεταλλικού νερού «Απολλώνιο» και συνέχισε το 2005 με την σειρά των φυσικών χυμών VAP. Το 2006 ξεκίνησε την πρώτη παραγωγή μπύρας VAP Draft Beer  σε βαρέλι 30L και 50L από τις Ελληνικές Μικροζυθοποιίες (φασόν). Από το 2009 η επιχείρηση μπήκε σοβαρά στην αγορά μπύρας με την λειτουργία μιας νέας και υπερσύγχρονης μονάδας ζυθοποιίας στην περιοχή Τσαΐρι της Ρόδου με θεαματικά αποτελέσματα:

Από τον Μάιο του 2012 η «Π. Κουγιός ΑΕ» (ήδη μέλος της Ελληνικής Ένωσης Ζυθοποιών)  κυκλοφόρησε την μπύρα Zythos Vap σε γυάλινη φιάλη 330ml και 500ml καθώς και σε κουτί αλουμινίου 330 γραμμαρίων που σημειώνει μεγάλη επιτυχία στα Δωδεκάνησα – και όχι μόνο.

Το 2014  κυκλοφόρησε το VAP FRESH ICE ΤΕΑ σε συσκευασία κουτιού 330 ml.

Το 2016 η Ροδίτικη Βιομηχανία «Π. Κουγιός ΑΒΕ» εκτιμάται ότι διέθεσε συνολικά 68.000 περίπου εκατόλιτρα  μπύρας, ποσότητα που αναμένεται να πλησιάσει τα 80.000 εκατόλιτρα το 2017.

Αξίζει να σημειωθεί η ιδιαίτερη αγάπη του Παντελή Κουγιού στο μπάσκετ, το οποίο υπηρέτησε στα νιάτα του από την θέση του γκαρντ. Σεμνά και αθόρυβα, βοήθησε την αγαπημένου του ομάδα (Κολοσσός Ρόδου) να βρεθεί στην Α1 κατηγορία του αθλήματος (από το 2005) στην οποία και διαπρέπει.

Τέλος, η «Παντελής Κουγιός ΑΒΕ» αντιμετωπίζει την οικονομική κρίση με ιδιαίτερη αποτελεσματικότητα όπως προκύπτει από τον πίνακα με οικονομικά στοιχεία της πενταετίας 2012-2016 που ακολουθεί:

«Παντελής Κουγιός ΑΒΕ»

ΕΤΟΣ	Κύκλος Εργασιών	Μικτά Κέρδη	Καθαρά Κέρδη προ φόρων	Συνολικές υποχρεώσεις
2012	12.159.035	3.920.692	789.395	6.983.452
2013	12.875.138	4.396.963	957.449	7.394.043
2014	12.082.223	4.287.533	585.758	4.816.421
2015	13.258.745	5.022.939	1.357.403	5.240.155
2016	15.887.000	5.867.000	2.195.000	6.542.000

Πίνακας: Λεωνίδας Κουμάκης


(6) Εμμ. Παπαδημητρίου Α.Ε / ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑ ΡΟΔΟΥ A.E.

Η «Ε. Παπαδημητρίου ΑΕ»  δημιουργήθηκε από τον Μανώλη Παπαδημητρίου την δεκαετία του 1980. Ανήσυχος, δημιουργικός και πρωτοπόρος, στόχευσε από νωρίς στην μαζική τουριστική βιομηχανία των Δωδεκανήσων με νέες συσκευασίες (όπως π.χ. το bag in box που σήμερα χρησιμοποιείται ευρύτατα στο κρασί) και απαραίτητα προϊόντα για την τουριστική βιομηχανία όπως είναι τα αναψυκτικά και ο ζύθος. Ειδικά στον ζύθο, η «Ε. Παπαδημητρίου ΑΕ»  αποτελεί την  πρώτη Ελληνική επιχείρηση που δημιούργησε μικροζυθοποιϊα σε Ελληνικό νησί.

Η σύγχρονη μονάδα της «Ε. Παπαδημητρίου ΑΕ»  δημιουργήθηκε στην Κρεμαστή της Ρόδου το 2003 και είναι πιστοποιημένη από την TUV Austria για ένα πλήρες σύστημα διαχείρισης ποιότητας, TUV Austria HACCP για την παρασκευή και την συσκευασία χυμών, αναψυκτικών και μπύρας καθώς και από την Rabek Enginering για Πιστοποιητικό ποιότητας.

Στην μονάδα αυτή  η «Ε. Παπαδημητρίου ΑΕ – Ελληνική Ζυθοποιία Ρόδου»   παράγει την σειρά των αναψυκτικών Δροσιά (Πορτοκαλάδα, Λεμονάδα, Cola, Cola Diet, Tonic), αναψυκτικά post-mix (η πρώτη εταιρία που εφάρμοσε στην Ελλάδα το post-mix με πιστολάκι), Βαρελίσια Μπύρα, την μπύρα   Magnus Magister (Premium Lager), από το 2012 τις μπύρες Magnus  Weiss και Magnus Premium και από το 2014 την μπύρα των ιπποτών της Ρόδου (Knights Beer of Rodos) Knights. Το δίκτυο διανομής της εταιρίας καλύπτει τις περισσότερες περιοχές της Ελλάδος ενώ πραγματοποιούνται εξαγωγές σε Αίγυπτο, Μέση Ανατολή και Ευρώπη.

Στο δίκτυο διανομής της εταιρίας το οποίο καλύπτει όχι μόνο την Ρόδο ή τα Δωδεκάνησα, αλλά και  άλλες περιοχές της Ελλάδος, περιλαμβάνονται επίσης καφές και κρασί. Εκτιμάται ότι η «Ε. Παπαδημητρίου ΑΕ – Ελληνική Ζυθοποιία Ρόδου»  διαθέτει κάθε χρόνο στην Ελληνική αγορά  ποσότητα ζύθου της τάξεως των 20.000 εκατόλιτρων.

(7) ΚΕΡΚΥΡΑΪΚΗ ΜΙΚΡΟΖΥΘΟΠΟΙΙΑ ΕΠΕ – Corfu Beer



Η περίπτωση της Corfu Beer («Κερκυραϊκή Μικροζυθοποιία»), αναμφισβήτητα αποτελεί ένα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα επιτυχημένης «περιφερειακής» μπύρας.

Ιδρύθηκε το 2007 από τον  Σπύρο Καλούδη  με μια επένδυση ύψους 1,2 εκ. Ευρώ, στον Αρίλλα, ένα μικρό χωριό στα βόρεια της Κέρκυρας, μέσα σε ένα πανέμορφο, καταπράσινο τοπίο. Εκεί, δημιουργήθηκε ένα μικρό αλλά σύγχρονο μικροζυθοποιείο με πολύ μεγάλο κέφι αλλά και αγάπη για το αντικείμενο, το οποίο ήδη υποστηρίζεται ενεργά με την δραστηριοποίηση της επόμενης γενεάς (Θόδωρος Καλούδης).

Η ξεκίνημα της «Κερκυραϊκής Μικροζυθοποιίας» έγινε με δύο αφροζυμωτές, απαστερίωτες μπύρες (Real Ale Special και Darkl Ale Bitter), με οινοπνευματικό βαθμό 5%.

Σήμερα το πρόγραμμα των προϊόντων της «Κερκυραϊκής Μικροζυθοποιίας» περιλαμβάνει προϊόντα τα οποία διακρίνονται για την δική τους, ξεχωριστή προσωπικότητα:

Amorosa Weiss  (διπλής ζύμωσης – vol 5,6%), Contessa IPA (διπλής ζύμωσης, αφιλτράριστη, με δυνατό άρωμα, γεμάτο σώμα, vol 6,2%), Royal Ionian Pilsner  (Φρέσκια, αρωματική, ξανθιά, vol 5%), Ionian Epos (διπλής ζύμωσης με προσθήκη αγνού μελιού ανθέων, vol 7,5%), Ιonian Gold  (φρέσκια βαρελίσια lager, vol 4,6%) και 1842 Ginger Beer  με 2% οιν/κό βαθμό.

Η «Κερκυραϊκή Μικροζυθοποιία» δέκα χρόνια μετά την ίδρυση της, συνεχίζει να παράγει μπύρες τύπου Real Ale, δηλαδή φυσικά, ζωντανά προϊόντα. Το 2016 υπολογίζεται ότι διέθεσε 9.000 περίπου εκατόλιτρα, με κύκλο εργασιών της τάξεως του ενός εκατομμυρίου τριακοσίων χιλιάδων Ευρώ, ενώ το 2017 εκτιμάται ότι η συνολική παραγωγή θα πλησιάσει τις 11.000 εκατόλιτρα ζύθου.

(8) SEPTEM ΜΙΚΡΟΖΥΘΟΠΟΙΙΑ



Η πρότυπη μικροζυθοποιία Septem (Ωρολόγιο Εύβοιας) ιδρύθηκε το καλοκαίρι του 2009 με στόχο την παραγωγή και διάθεση φρέσκιας, μη παστεριωμένης μπύρας από δύο καταξιωμένους επαγγελματίες: τα αδέλφια Σοφοκλή και  Γιώργο  Παναγιώτου, χημικό – οινολόγο και οικονομολόγο αντίστοιχα.

Η Μικροζυθοποιία Septem (δηλαδή ο αριθμός επτά που στα λατινικά συμβολίζει τον αριθμό της δημιουργίας) παράγει φρέσκια, μη παστεριωμένη μπύρα η οποία κυκλοφορεί όλο τον χρόνο σε πέντε  τύπους  που αντιστοιχούν στις διάφορες μέρες της εβδομάδος: Septem Μonday’s – Pilsner, Septem Friday’s – Pale Ale, Septem Thursday’s Red Ale , Septem Saturday‘s Porter,  Septem Sunday’s – Honey Golden Ale (με χρήση μελιού ανθέων που αφθονεί στην καταπράσινη Εύβοια).

Η Μικροζυθοποιία Septem  (ήδη μέλος της Ελληνικής Ένωσης Ζυθοποιών), επί πλέον των σταθερών αυτών προϊόντων κυκλοφορεί στην αγορά, σε περιορισμένες ποσότητες και άλλα προϊόντα τα οποία υπάρχουν για λίγους μόνο μήνες στην αγορά, όπως π.χ.  η Septem ACE Imperial IPA, (απέσπασε την υψηλότερη βαθμολογία που έχει αποσπάσει ελληνική μπύρα στο δικτυακό τόπο www.ratebeer.com  – 96/100), η Septem CITRA IPA, από την σειρά  HOBBY HOPPY SERIES της Μικροζυθοποιίας. Τον Φεβρουάριο του 2015 παρουσιάστηκε η «8.η μέρα» που εγκαινιάζει και τις νέες φιάλες των 750ml και τον Σεπτέμβριο ανακοινώθηκε η βράβευση της Septem με το ιδιαίτερα τιμητικό βραβείο Europe’s Brewer of the Year στον διαγωνισμό International Beer Challenge.

Η Μικροζυθοποιία Septem εκτιμάται ότι το 2016 διέθεσε 4.500 περίπου εκατόλιτρα, ενώ το 2017 αναμένεται να ξεπεράσει τα 5.000 εκατόλιτρα ζύθου.

(9) ΜΙΚΡΟΖΥΘΟΠΟΙΙΑ ΚΥΚΛΑΔΩΝ Μπύρα Νήσος

Μια ομάδα ανθρώπων με μεγάλη αγάπη για την μοναδική μαγεία που εκπέμπει η πανέμορφη Τήνος, με τα γραφικά εκκλησάκια και τα αρχοντικά, δίπατα σπίτια της ξεχωριστής, κυκλαδίτικης αρχιτεκτονικής, επέλεξε τον χώρο μιας παλιάς ταβέρνας στη Βαγιά για να στεγάσει την δημιουργική και την παραγωγική της ανάγκη.

Σκοπός και στόχος, η προσφορά μιας νέας μπύρας που θα παράγεται σε μικρές ποσότητες με αγάπη, πάθος, τέχνη και ενθουσιασμό. Επί πλέον, η δημιουργία ενός εξαιρετικού προϊόντος τοπικής παραγωγής που θα προβάλλει σαν παράδειγμα περιφερειακής παραγωγικής επένδυσης, με προστιθέμενη αξία στην οικονομία των Κυκλάδων.

Το σχέδιο των ιδρυτών της «Μικροζυθοποιίας Κυκλάδων» (ζεύγος Αλέξανδρου Κουρή, Μάγιας Τσόκλη) καρποφόρησε την άνοιξη του 2013 όταν παρουσίασαν την μπύρα «Νήσος» που σφραγίζει, με ένα ιδιαίτερο και ξεχωριστό τρόπο, την φρεσκάδα και την μοναδική ομορφιά των Κυκλάδων.

Η μπύρα «Νήσος» με δυνατή και πλούσια γεύση, άρωμα και διατροφική αξία, χωρίς συντηρητικά, διατηρείται στο ψυγείο. Η σταθεροποίηση της μπύρας γίνεται με μικροφιλτράρισμα – δεν υποβάλλεται σε διαδικασία θερμικής επεξεργασίας (παστερίωση / flash pasteurization). Κυκλοφορεί σε φιάλη 0,33 l. και ήδη φιλοξενείται σε πολλά και σημαντικά σημεία πώλησης όπως π.χ. το Μουσείο της Ακρόπολης ή τα ράφια του Σκλαβενίτη.

Μετά την πρώτη, επιτυχημένη παρουσίαση της μπύρας «Νήσος», η μικροζυθοποιία προχώρησε στην παραγωγή της μπύρας «Νήσος 7 Μποφόρ» (η πρώτη και μοναδική «μαύρη Pilsner» στην Ελλάδα) καθώς και την μπύρα «Nissos Βιολογική All Day Lager» – με εξ ολοκλήρου πιστοποιημένες οργανικές πρώτες ύλες, ολόξανθη, αρωματική, με λευκό δαντελένιο αφρό, μια lager που πραγματικά μπορείς να πίνεις όλη μέρα.

Η «Μικροζυθοποιία Κυκλάδων», τον Νοέμβριο του 2014 διακρίθηκε στα βραβεία European Beer Star, σε έναν από τους πιο έγκριτους παγκόσμιους διαγωνισμούς ζύθου, με το αργυρό μετάλλιο στην κατηγορία Bohemian Pilsner.

Η «Μικροζυθοποιίας Κυκλάδων» (ήδη μέλος της Ελληνικής Ένωσης Ζυθοποιών αλλά και της πολύ σημαντικής κίνησης ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ») υπολογίζεται ότι το 2016 διέθεσε 4.000 περίπου εκατόλιτρα ζύθου, ενώ το 2017 εκτιμάται ότι θα φθάσει τα 5.000 εκατόλιτρα.

(10) ΖΥΘΟΠΟΙΑ ΖΕΟΣ ΑΕ

Η Ζυθοποιία Ζέος η οποία από το 1999 βρίσκεται στο Άργος αποτελεί δημιούργημα των Κρις Παπαδήμας (ομογενής από τον Καναδά), Ντέιβιντ Γουντ (η «ψυχή» της μικροζυθοποιϊας) και Μπάρι Μιούρεϊ. Η ζυθοποιία στην αρχή πρόσφερε στην τοπική αγορά φρέσκια απαστερίωτη μπύρα, με σύντομη ημερομηνία λήξης αλλά εξαιρετική γεύση – κάτι που συνεχίζει μέχρι σήμερα με ολοένα και μεγαλύτερη επιτυχία.

Η σταδιακή αύξηση της ζήτησης οδήγησε την μπύρα Ζέος σε φιάλες, ήδη από το έτος 2001. Από τον Απρίλιο του 2011 άρχισαν και περιορισμένες εξαγωγές σε Καναδά και ΗΠΑ. Σήμερα η Ζυθοποιία Ζέος  παράγει τις μπύρες ΖΕΟΣ Pilsner (χωρίς αστερίωση), ΖΕΟΣ Black Mak Schwarzbier  (σταρένια με μαγιά) και  ΖΕΟΣ Blue Mak (Μακεδονική Συνταγή).

Η ετήσια παραγωγή της Ζυθοποιίας Ζέος τα τελευταία χρόνια παραμένει σταθερή στα επίπεδα των 2.750 περίπου εκατόλιτρων, με μικρές αυξομειώσεις.

(11) FIRST LOMAX ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΕΠΕ Μπύρα Volkan

Με την συναρπαστική ιστορία της μπύρας Volkan είχαμε ασχοληθεί αναλυτικά από τον Μάιο του 2013 στο άρθρο μας «Μια σύγχρονη Ελληνική ιστορία που μοιάζει με συναρπαστικό παραμύθι…»

Η μπύρα Volkan, έμπνευση και δημιούργημα του Πέτρου Νομικού, γόνου τέταρτης γενεάς της εφοπλιστικής οικογένειας Νομικού, εντάχτηκε στο κίνημα  Greece Free Dept (το 50% των κερδών δωρίζεται για την μείωση του Ελληνικού χρέους) και αξιοποιεί προϊόντα της Ελληνικής γης (κίτρο της Νάξου, μέλι της Σαντορίνης κ.α.), ενώ ο διάσημος Έλληνας ζωγράφος Αλέκος Φασιανός προσφέρει δωρεάν πολλά μικρά έργα τέχνης με την μορφή μικρών ματιών στα καπάκια της μπύρας Volkan.

Η μπύρα Volkan σήμερα κυκλοφορεί σε τέσσερις τύπους VOLKAN ΒLONDE, BLACK, WHITE και GREY (φιάλες 330 και 500 ml , 5% vol.): Με βασικά «υλικά» καθαρό νερό, βύνη από κριθάρι, βύνη από σιτάρι, λυκίσκο, μαγιά, αρωματικό χαρμάνι από μέλι Σαντορίνης και κίτρο Νάξου, η μπύρα Volkan το 2013 βραβεύτηκε στον διαγωνισμό International Beer Awards, ανάμεσα σε μεγαθήρια της παγκόσμιας βιομηχανίας ζύθου, στην κατηγορία του New product innovation of the year.

Η πολύ σημαντική ζήτηση της μπύρας Volkan στην Ελλάδα αλλά και σε πολλές αγορές του εξωτερικού, σε συνδυασμό με τον περιορισμό της παραγωγικής δυνατότητας μόνο στα επίπεδα των 2.300 περίπου εκατόλιτρων ετησίως, δημιουργούν έντονο ενδιαφέρον Ελληνικών και πολυεθνικών εταιριών για την ταχεία ανάπτυξη της μπύρας Volkan – κάτι που εξαρτάται από τον εμπνευστή και δημιουργό του σήματος Πέτρο Νομικό.

Σε κάθε περίπτωση, μέχρι το επόμενο «Πανόραμα Ελληνικής μπύρας», θα υπάρχουν οπωσδήποτε εξελίξεις, είτε στην κατεύθυνση μεγάλης επένδυσης ενός νέου ζυθοποιείου, είτε στην κατεύθυνση αξιοποίησης του σήματος, φυσικά με την συνταγή και την μεθοδολογία παραγωγής του, από μια μεγάλη ζυθοποιία.

12) ΚΡΗΤΙΚΗ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑ – Μπύρα Χάρμα

Η «Κρητική Ζυθοποιία» (Ι. Λιονάκης & Σια ΟΒΕΕ) ιδρύθηκε το 2007, με έδρα το Ζουνάκι Κυδωνίας Χανίων με Γερμανική τεχνολογία καθώς και την υποστήριξη Γερμανού ζυθοποιού. Πιστοποιημένη κατά ISO 9001:2000 και ISO 22000:20005 για την ασφάλεια τροφίμων και την ποιότητα υπηρεσιών αντίστοιχα, η Χανιώτικη ζυθοποιία παράγει φρέσκιες, αφιλτράριστες και απαστερίωτες μπύρες (χωρίς καμιά επεξεργασία, χωρίς πρόσθετα) τις οποίες προσφέρει μόνο σε ανοξείδωτα βαρέλια 20 λίτρων στην περιοχή των Χανίων με το σήμα Χάρμα.

Η σειρά των προϊόντων με το σήμα Χάρμα περιλαμβάνει τις μπύρες Χάρμα Dunkel, Χάρμα Lager, Χάρμα Pale Ale. Η διάρκεια ζωής της φρέσκιας μπύρας της «Κρητικής Ζυθοποιίας» δεν ξεπερνά τους 2 μήνες, αλλά διαθέτει υψηλή διατροφική αξία.

Η «Κρητική Ζυθοποιία»  διαθέτει ψύκτες χωρητικότητας δυο βαρελιών στους οποίους ψύχεται το σώμα της μπύρας σε θερμοκρασία 0-4 βαθμούς Κελσίου με ενσωματωμένη την κάνουλα και το βρυσάκι σερβιρίσματος, διαστάσεων 60Χ60cm.

Η «Κρητική Ζυθοποιία» (μέλος της Ένωσης Ελλήνων Ζυθοποιών) προκειμένου να αντιμετωπίσει την ολοένα αυξανόμενη ζήτηση, προχώρησε σε επέκταση των εγκαταστάσεων της δημιουργώντας και ειδικά διαμορφωμένο χώρο όπου υποδέχεται επισκέπτες οι οποίοι δοκιμάζουν την μπύρα Χάρμα. Το 2016 υπερδιπλασίασε την ποσότητα που διέθεσε στην αγορά της Κρήτης (από 1.000 εκατόλιτρα ζύθου σε 2.200 εκατόλιτρα ζύθου) ενώ το 2017 υπολογίζεται να ξεπεράσει τα 2.500 εκατόλιτρα.

Στην κατηγορία των προϊόντων Χάρμα Special Brews κυκλοφορεί η μπύρα Χάρμα  Bavarian Pilsner (η δεύτερη ανοιχτόχρωμη μπύρα του 2017 στην σειρά των special brews) η οποία εκτός από το ανοξείδωτο βαρέλι των 20 λίτρων διατίθεται, αποκλειστικά και μόνο για τους επισκέπτες του ζυθοποιείου, σε φιάλη των 0,33 λιτ.

13) Siris MicroBrewery, Μπύρα VOREIA

Ο Γιάννης Μαρμαρέλλης με μια ομάδα τεχνολόγων, κανονικών αλλά και σπιτικών ζυθοποιών, ένα εξοπλισμό με βάση την τελευταία λέξη της σύγχρονης τεχνολογίας, μπόλικο κέφι, μεράκι και αγάπη για την μπύρα, ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2014 μια φιλόδοξη προσπάθεια από τις Σέρρες, προσφέροντας στην αγορά ελληνικές, φρέσκες και μη παστεριωμένες μπύρες με το σήμα VOREIA.

Η σειρά των προϊόντων της «Μικροζυθοποιίας Σερρών και Βορείου Ελλάδος ΕΕ» («Siris MicroBrewery») περιλαμβάνει τις μπύρες VOREIA Pilsner Beer (Alc. 5% Vol., φιάλη 0,33 λιτ), VOREIA India Pale Ale Beer (Alc. 7% Vol., σε φιάλη 0,33 λιτ.), VOREIA Stout Beer (Alc. 6% Vol., σε φιάλη 0,33 λιτ), VOREIA Wit Beer (Alc. 7% Vol., σε φιάλη 0,33 λιτ.), VOREIA Smoked Amber Ale (Alc. 7% Vol., σε φιάλη 0,33 λιτ.), VOREIA Funky Greek Summer (Alc. 4.5% Vol., σε φιάλη 0,33 λιτ.). Μερικές από τις μπύρες αυτές ήδη εξάγονται σε Ευρώπη, Αυστραλία και Αμερική.

Όλες οι μπύρες της σειράς VOREIA διακρίνονται για τα υπέροχα αρώματα και την ισορροπημένη τους γεύση, την διατροφική και γευστική τους αξία η οποία στηρίζεται στην αποκλειστική χρήση αγνών υλικών.

Το έτος 2016 η «Μικροζυθοποιία Σερρών και Βορείου Ελλάδος» υπολογίζεται ότι διέθεσε συνολικά 2.000 περίπου εκατόλιτρα, ενώ για το 2017 εκτιμάται ότι θα πλησιάσει τα 2.400 εκατόλιτρα.

(14) SANTORINI BREWING Co – Μπύρες Donkey

Το 2011 τέσσερις φίλοι με «πολυεθνικά» χαρακτηριστικά (ο Σέρβος ζυθοποιός Boban Κrunic, ο Άγγλος οινέμπορος Steve Daniel, η πολυτάλαντη Αμερικανίδα Majda Anderson και ο γνωστός Έλληνας οινολόγος / οινοπαραγωγός Γιάννης Παρασκευόπουλος) έθεσαν σε εφαρμογή ένα φιλόδοξο σχέδιο:

Ίδρυσαν την εταιρία «SBC- Santorini Brewing  Company» και δημιούργησαν στην Μέσα Γωνιά της Σαντορίνης ένα μικρό ζυθοποιείο με εξαιρετικό εξοπλισμό και στόχο να προσφέρουν ξεχωριστές μπύρες οι οποίες να προέρχονται από ένα είδος «διασταύρωσης» των δροσιστικών Lager με τις μεστές και αρωματικές Κέλτικες Ale. Το εμπορικό σήμα που επέλεξαν για την προσπάθεια τους, δεν ήταν άλλο από το παραδοσιακό γαϊδουράκι του πανέμορφου και διάσημου σε ολόκληρο τον κόσμο Αιγαιοπελαγίτικου νησιού: Donkey!

Η σειρά των προϊόντων της Μικραζυθοποιίας, η οποία είναι μέλος της Ελληνικής Ένωσης Ζυθοποιών, αποτελείται από αφιλτράριστες, φρέσκες μπύρες με το σήμα Donkey: Yellow  Donkey (Alc. 5.0-5.2% vol. , σε φιάλες 0,33 λιτ.), Red Donkey (Alc. 5.5-5.7% vol. σε φιάλες 0,33 λιτ. και 0,75 λιτ.), Crazy Donkey (ιστορικά η απολύτως πρώτη ΙΡΑ (India Pale Ale) που παράχθηκε στην Ελλάδα, Alc. 5.5-5.7% vol. σε φιάλες 0,33 λιτ. και 0,75 λιτ.), White  Donkey (Weiss)  Alc. 5.4-5.5% vol. σε φιάλες 0,33 λιτ. και 0,75 λιτ., Slow donkey, παράγεται μόνο 1 με 2 φορές κάθε χρόνο και σε εξαιρετικά περιορισμένο αριθμό φιαλών 0,330 λιτ., Alc. 8.8-9.2% vol. και πωλείται αποκλειστικά και μόνο στους καθημερινούς επισκέπτες του μικροζυθοποιίου

Το έτος 2016, για τις μπύρες με σήμα το παραδοσιακό γαϊδουράκι του διάσημου Αιγαιοπελαγίτικου νησιού, διετέθησαν 1.100 περίπου εκατόλιτρα ζύθου, ενώ το 2017 υπολογίζεται να διατεθούν 1.200 περίπου εκατόλιτρα ζύθου…

15) Πατραϊκή Ζυθοποιία, Μπύρες ORA

Λίγα χρόνια μετά τον τερματισμό της δραστηριότητας της μικροζυθοποιίας «Πολιτεία» στην Πάτρα, τον Οκτώβριο του 2014, ξεκίνησε την δραστηριότητα της η «Πατραϊκή Ζυθοποιία» των αδελφών Κώστα και Γιώργου Αντωνακόπουλου, σε μια προσεγμένη, μικρή εγκατάσταση επί της παλαιάς Εθνικής Οδού Πατρών – Πύργου, στο ύψος των Βραχναίϊκων.

Η απαστερίωτη pilsner με το εμπορικό σήμα «Διώνη» ήταν η πρώτη μπύρα της μικροζυθοποιίας, η οποία δεν είχε κανένα συντηρητικό, με ημερομηνία λήξεως πέντε περίπου μηνών. Η ιδιαίτερα προσεγμένη δουλειά των αδελφών Αντωνακόπουλου με την μπύρα «Διώνη» δημιούργησε ζήτηση και ταυτόχρονα την ανάγκη παραγωγής νέων προϊόντων.

Έτσι το 2016 η «Πατραϊκή Ζυθοποιία» προχώρησε στον επανασχεδιασμό των προϊόντων της δημιουργώντας την σειρά ORA Dioni η οποία περιλαμβάνει τις μπύρες ORA Dioni Pils (με τις ίδιες ακριβώς ποιοτικές προδιαγραφές της μπύρας «Διώνη»), ORA Stout, ORA IPA και ORA Carnival, την πρώτη ελληνική  Festbier, δηλαδή μια εποχιακή μπύρα που δημιουργείται αποκλειστικά και μόνο για το Πατρινό καρναβάλι!

Το 2016, η «Πατραϊκή Ζυθοποιία» υπολογίζεται ότι διέθεσε 1.100 περίπου εκατόλιτρα ζύθου, ενώ το 2017 υπολογίζεται να πλησιάσει τα 1.300 εκατόλιτρα ζύθου.

(16) ΡΕΘΥΜΝΙΑΚΗ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑ ΑΕ Μπύρα Brink’s



Η «Ρεθυμνιακή Ζυθοποιία» τον Αύγουστο του 2001 κυκλοφόρησε στην Ελλάδα την πρώτη βιολογική μπύρα. Δέκα χρόνια αργότερα, στα θετικά της έχει (μεταξύ άλλων) ένα βραβείο ποιότητας και ήθους (Καθημερινή, 2008), μια εγκατάσταση που ολοκληρώθηκε μόλις το 2010 και μια σταθερή πορεία.

Εναντίον της, έχει την ελληνική γραφειοκρατία που της απαγόρευσε να ονομάζεται «Ρεθυμνιακή μπύρα» γιατί «δεν υπάρχει σχετικό νομοθετικό πλαίσιο» έτσι, η (Γερμανική)  οικογένεια Brink,  ιδιοκτήτρια της «Ρεθυμνιακής Ζυθοποιίας», αποφάσισε να λύσει το θέμα βάζοντας το όνομα της επάνω στην ετικέτα της μπύρας που παράγει στο Ρέθυμνο: Brink’s Beer . Βέβαια σήμερα βλέπουμε πως το ίδιο νομοθετικό πλαίσιο «εφαρμόζουν», χωρίς κανένα απολύτως πρόβλημα, πάρα πολλές μικροζυθοποιίες βάζοντας επάνω στην ετικέτα τους το όνομα της περιοχής τους!

Η μπύρα Brink’s Beer κυκλοφορεί σε δύο τύπους (Ξανθιά και Μαύρη) και παραμένει (όπως και η «Ρεθυμνιακή μπύρα») προϊόν βιολογικής γεωργίας πιστοποιημένο από την ΔΗΩ. Και οι δυο μπύρες Brink’s (κυκλοφορούν με το σύνθημα «η μπύρα που ζυμώνεται με αγάπη») είναι αφιλτράριστες και απαστερίωτες με οινοπνευματικό βαθμό 4,8%. Διατηρούνται σε ψυγείο και μπορούν να καταναλωθούν εντός τεσσάρων μηνών από την ημερομηνία της εμφιάλωσης τους. Η ετήσια παραγωγή τα τελευταία χρόνια παραμένει σταθερά στο επίπεδο των 1.000 περίπου εκατόλιτρων, αν και το 2017 αναμένεται να αυξηθεί λόγω της εμφιάλωσης (φασόν) της μπύρας Cretan Kings (ξανθιά lager) για λογαριασμό του Προέδρου και χορηγού της ομάδας μπάσκετ του Ρέθυμνου Ηρακλή Μανουκαράκη.

 (17) ΖΥΘΟΠΟΙΙΑ ΧΙΟΥ – Μπύρα Χίου



Από τις 3 Μαΐου 2012 η Ελληνική μπύρα απέκτησε ένα ακόμα διαμάντι στην εθνική της παραγωγή: Πρόκειται για την φρέσκια (αφιλτράριστη & απαστερίωτη) Μπύρα Χίου, η οποία διατηρείται μόνο σε ψυγείο (4,9% ABV) και παράγεται στο πανέμορφο νησί της Χίου που μοσχοβολάει από την πολύτιμη και μονάκριβη μαστίχα αλλά και τα μεθυστικά αρώματα των εσπεριδοειδών του Κάμπου όπου λειτουργεί η μικροζυθοποία.

Δημιουργός της, ο Μάνος Ναζλίδης  ο οποίος επιστρατεύοντας όλη την αγάπη και το μεράκι του για αυτό που σχεδίασε, έθεσε και τους απαραίτητους, υψηλούς ποιοτικούς στόχους: Κάθε παρτίδα της Μπύρας Χίου είναι μοναδική και παράγεται από εκλεκτές ποικιλίες βύνης και ολόκληρο λυκίσκο. Ζυμώνεται και ωριμάζει για 4 έως 6 εβδομάδες σε περιορισμένης ποσότητας παρτίδες, χωρίς καμία προσθήκη συντηρητικών ή άλλων πρόσθετων, ενώ η διάρκεια κατανάλωσης της μπύρας  είναι τρείς μήνες από την ημερομηνία εμφιάλωσης.

Από τον Δεκέμβριο του 2013 στην παραγωγή της Μπύρας Χίου  (μέλος της Ελληνικής Ένωσης Ζυθοποιών) προστέθηκε η μαύρη μπύρα (Smoked Robust Porter) η οποία έχει διάρκεια κατανάλωσης έξη μηνών. Προς το τέλος του 2017 αναμένεται να προστεθεί στο πρόγραμμα μια ακόμα μπύρα – η Καπνιστή, Κεχριμπαρένια Μπύρα Χίου.

Μόνιμο πρόβλημα της Μπύρας Χίου  είναι η ικανοποίηση της αυξανόμενης ζήτησης που προέρχεται όχι μόνο από την Χίο, την υπόλοιπη Ελλάδα αλλά και την γειτονική Τουρκία στην οποία –ούτως ή άλλως- υφίστανται τεράστια γραφειοκρατικά εμπόδια που εμποδίζουν την εξαγωγή της.

Το έτος 2016 η Μπύρα Χίου έφθασε τα 860 εκατόλιτρα παραγωγής, ενώ το 2017 υπολογίζεται να πλησιάσει τα 1.000 εκατόλιτρα.

(18) ΕΛΙΞΗ ΑΕ Μπύρα Delphi


H Ντία Παπανικολάου, ο Γιώργος Κωστόπουλος και ο Davide Zingareli, ένας βραβευμένος επαγγελματίας ζυθοποιός από την Ιταλία, είναι οι δημιουργοί της Delphi Beer, μιας νέας μπύρας η οποία κυκλοφόρησε δοκιμαστικά στην Ελληνική αγορά το δεύτερο εξάμηνο του 2013, μέσα σε μια εντυπωσιακή συσκευασία.

Η Delphi Beer, ανοιχτόχρωµη και λαµπερή, ιδιαίτερα αρωµατική, µε χαρακτηριστική γεύση αλλά και επίγευση, είναι μια μη παστεριωμένη μπύρα που ζυμώνεται με τον παραδοσιακό τρόπο στο μπουκάλι. Τα συστατικά της είναι το νερό, η βύνη κριθαριού, η μαγιά και ο λυκίσκος. Ο οινοπνευματικός βαθμός της είναι 4,5%, σερβίρεται στους 7⁰C και διατίθεται σε μη επιστρεφόμενες φιάλες των 750ml.

Η Delphi Beer (ήδη μέλος της Ένωσης Ελλήνων Ζυθοποιών) κυκλοφόρησε στην Ελληνική αγορά από το νέο, υπερσύγχρονο ζυθοποιείο της ΕΛΙΞΗ Α.Ε. στη Χαλκίδα τον Ιούλιο του 2014, ενώ στην αρχική ομάδα των δημιουργών του ζυθοποιείου προστέθηκε και ο Παντελής Αβραμίδης.

Πρόσφατα, στο πρόγραμμα της ζυθοποιίας ΕΛΙΞΗ Α.Ε. προστέθηκαν δύο ακόμα προϊόντα: Η μπύρα MAREΑ Pale Lager και η MAREA Specialty Ale.

Το 2016 υπολογίζεται ότι η ΕΛΙΞΗ Α.Ε. διέθεσε 850 εκατόλιτρα ζύθου, ενώ το 2017 αναμένεται να ξεπεράσει τα 1.000 εκατόλιτρα.

19) Ζυθοποιία Θεσσαλίας, Μπύρα Στίλβη

Η «Ζυθοποιία Θεσσαλίας» ιδρύθηκε τέλη του 2015 στην Καρδίτσα από τον Γιώργο Μπαρμπάτσαλο με μεγάλο κέφι και ξεχωριστή προσοχή στην ανάγκη να «Αγοράζουμε Ελληνικά!»:

Τα εξαιρετικής ποιότητας και υψηλής τεχνολογίας μηχανήματα της ζυθοποιίας είναι κατασκευασμένα στην Ελλάδα. Το νερό –βασική «πρώτη ύλη» μπύρας- είναι από τα καλύτερα της χώρας μας όσον αφορά τη σύστασή του, τη σκληρότητά του και όλα τα συνολικά χαρακτηριστικά του. Οι βύνες που χρησιμοποιούνται επιλέγονται από τις καλύτερες της Ελλάδος και ο συνδυασμός λυκίσκων μαζί με μπόλικη δόση αγάπης για την μπύρα, δημιουργούν μια εξαιρετική γεύση είτε πρόκειται για την δροσιστική Στίλβη lager, είτε για την αρωματική Στίλβη weiss, είτε για την γεμάτης γεύσης μαύρη Στίλβη Stout.

20) Μικροζυθοποιϊα Βάρης



Ο Βασίλης Στεργίου, ένας άνθρωπος με εμπειρία δύο τουλάχιστον δεκαετιών στον χώρο του ζύθου, συστήθηκε στην Ελληνική αγορά το καλοκαίρι του 2013 με έδρα την Θεσσαλονίκη και την πρώτη μπύρα deluxe της Ελληνικής αγοράς («Status»). Η εντυπωσιακή συσκευασία και η ακόμα πιο εντυπωσιακή ποιότητα έκαναν αμέσως την προσπάθεια γνωστή σε ολόκληρη την χώρα. Μεσολάβησε μια περίοδος αδράνειας μέχρι την επαναδραστηριοποίηση του Βασίλη Στεργίου στην Αττική, με την «Μικροζυθοποιία Βάρης» και το σήμα «Μπύρες Στεργίου».

Το σύνθημα της «Μικροζυθοποιίας Βάρης» είναι «Σπουδαία πράγματα έρχονται σε μικρές παρτίδες» και εφαρμόζεται στην πράξη: Όλες οι μπύρες έχουν φυσικό CO2 που δημιουργείται κατά τη διάρκεια της επαναζύμωσης στη φιάλη (δεν προστίθεται τεχνητό CO2 κατά την εμφιάλωση), είναι αφιλτράριστες, δεν παστεριώνονται και έχουν διάρκεια ζωής από 3 έως και 4 μήνες.

Η Status Deluxe Craft είναι πλέον χειροποίητη και εποχιακή (από Απρίλιο μέχρι Σεπτέμβριο) και κυκλοφορεί σε φιάλη 0,33 λιτ. Κυκλοφορούν επίσης οι Μπύρες Στεργίου Σταρένια (Weiss, 5,2% alc., σε φιάλες 05 λιτ. και 1 λιτ.) , η Riviera Pils (5,2% alc., σε φιάλες 05 λιτ. και 1 λιτ.) καθώς και η Gold Lager of Vari (5,5% alc., σε φιάλες 05 λιτ. και 1 λιτ.)

21) Μικροζυθοποιία Κεφαλονιάς & Ιθάκης, Kefalonian Beer



Η «Μικροζυθοποία Κεφαλονιάς  και Ιθάκης» είναι δημιούργημα τριών νέων ανθρώπων με κοινό όραμα και μεγάλο ενθουσιασμό: Οι Γιάννης Πολυχρονάτος, Νίκος και Κυριάκος Μωραΐτης δεν δίστασαν να επενδύσουν στον τόπο τους προκειμένου να πετύχουν αυτό που μετά από  προσεκτικό σχεδιασμό στόχευαν:

Την μπύρα «Η Κεφαλονίτικη» (Kefalonian Beer – Premium Lager, 5% αλκοόλ) η οποία «γεννήθηκε» το 2015 στον Καραβόμυλο Κεφαλονιάς και σε πρώτη φάση απλώθηκε σε κάθε είδους καταστήματα της Κεφαλονιάς πριν φθάσει στην Ιθάκη και σε όλα τα Επτάνησα. Το 2017 βρίσκεται και σε επιλεγμένα σημεία της πρωτεύουσας, ενώ συζητάει την εξαγωγή της μπύρας «Κεφαλονίτικη» σε Ευρωπαϊκές χώρες. Τέλος, μέσα στο 2017 αναμένεται να κυκλοφορήσει ένα ακόμα προϊόν της «Μικροζυθοποία Κεφαλονιάς  και Ιθάκης».

22) Κορινθιακή Ζυθοποιία, Μπύρα Canal Dive

Τον Μάρτιο του 2015 κυκλοφόρησαν δύο απαστερίωτες και αφιλτράριστες μπύρες (PILSNER σε φιάλη 330ml -κυκλοφορεί και σε φιάλη 500ml-,  BROWN ALE σε φιάλη 330ml) με το εμπορικό σήμα Canal Dive, από την «Κορινθιακή Ζυθοποιία Α.Ε.»

Η υπερσύγχρονη μονάδα η οποία στήθηκε με πολύ μεράκι και αγάπη στην περιοχή Κρητικά της Αρχαίας Κορίνθου από τους Γιώργο Μουρούτσο και Χαράλαμπο Ντιγκιρλάκη προσφέρει στην Ελληνική αγορά μπύρες εμπνευσμένες  από έναν αγγελιοφόρο το όνομά του οποίου προέρχεται από το πλέον διάσημο αξιοθέατο της πόλης: Τον Ισθμό της Κορίνθου!

Η μπύρα Canal Dive είναι ήδη διαθέσιμη, εκτός από την τοπική αγορά, σε επιλεγμένα σημεία της Πελοποννήσου και της πρωτεύουσας.

23) Άλη Μικροζυθοποιία Θεσσαλονίκης


Τέσσερις νέοι άνθρωποι, φίλοι, συνεταίροι και τώρα παραγωγοί μπύρας (οι γεωπόνοι Θωμάς Ευαγγελόπουλος, Νίκος Ρόιδος, Λίνα Δόμβρου, και ο χημικός Αντώνης Μουστάκας) από τα φοιτητικά θρανία σχεδίασαν το πρόγραμμα παραγωγής μιας «διαφορετικής» μπύρας, το ενέταξαν στα Κοινοτικά Προγράμματα Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων, οργάνωσαν τους χώρους παραγωγής στην ΒΙ.ΠΕ. Σίνδου Θεσσαλονίκης με τον απαραίτητο μηχανολογικό εξοπλισμό, έχοντας ήδη οριστικοποιήσει συνταγές και χαρμάνια.

Έτσι, την άνοιξη του 2015 ξεκίνησαν το μεγάλο ταξίδι στον ωκεανό της δύσκολης Ελληνικής αγοράς προσφέροντας την μπύρα Άλη (αφιλτράριστη και απαστερίωτη) σε δύο τύπους: Την Άλη Weiss (κοντά στις γερμανικού τύπου Weiss) και την Άλη Ιndia Pale Ale (Ι.Ρ.Α.) για όσους προτιμάνε τον λυκίσκο. Μέσα στο 2016 στην σειρά προστέθηκε μια ακόμα αφιλτράριστη και απστερίωτη μπύρα: Η Άλλη Red Ale.

Τον Γενάρη του 2017 κυκλοφόρησε η «χειμωνιάτικη» Stout. Η μπύρα Άλη (το σήμα της μπύρας συμβολίζει την τόλμη, το ρίσκο, την αναζήτηση νέων ιδεών, νέων εμπειριών) διατίθεται σε επιλεγμένα σημεία της συμπρωτεύουσας (κάβες λιανικής, εστιατόρια, μπυραρίες, ζυθοπαντοπωλεία κ.α.).

24) LYRA Μεσογειακή Μικροζυθοποιία Κρήτης, Μπύρα LYRA



Τον Αύγουστο του 2015 στο Καστέλι Κισσάμου του Νομού Χανίων Κρήτης, ο Χάρης Μαραγκουδάκης εμφιάλωσε την πρώτη φρέσκια, απαστερίωτη και αφιλτράριστη μπύρα με το εμπορικό σήμα «LYRA» και διάρκεια ζωής τεσσάρων περίπου μηνών.

Πρόκειται για μια Golden Ale με 5,8% Αλκοόλ σε συσκευασία 330ml, η οποία παράγεται με Ελληνικές Βύνες. Διακρίνεται για τα πλούσια αρώματα ανθέων με το τρίχορδο, τοξωτό, απιδόσχημο παραδοσιακό μουσικό όργανο της Κρήτης (Κρητική Λύρα) να δεσπόζει στην ετικέτα της νέας μπύρας που έκανε εξαιρετική «πρεμιέρα» στην περιοχή αυτή της δυτικής Κρήτης.

25) Naxos Beer



Το 2016, Ναξιώτες με κίνητρο την αγάπη για το νησί που γεννήθηκαν και την οικογενειακή τους παράδοση, δημιούργησαν σύγχρονες εγκαταστάσεις, δικές τους δεξαμενές ωρίμανσης και παρουσίασαν την «Μπύρα Νάξου» σε τρείς διαφορετικούς τύπους: Την «NAXOS BEER Idol Pilsner», μια απαστερίωτη μπίρα, χωρίς συντηρητικά, χωρίς πρόσθετα και χωρίς θερμική επεξεργασία η οποία διατίθεται σε φιάλες 0,33 λιτ και 0,5 λ., την «NAXOS BEER Portara India Pale Ale», μια αγνή και αφιλτράριστη μπίρα η οποία διατίθεται σε φιάλη 0,33 λιτ. και την μαύρη «Naxian Sphinx Stout» η οποία διατίθεται σε φιάλη 0,33 λιτ.



26) ΗΛΕΙΑΚΗ ΖΥΘΟΠΟΙΪΑ

Η εταιρία συστάθηκε το 2012 από τους Ανδρέα Παπαδάκο, την Διονυσία Ντατσοπούλου / Μπριντζίκη και τον Διονύσιο Μπριντζίκη – ο τελευταίος ξεχωρίζει στον χώρο του κρασιού με το βιολογικής καλλιέργειας «Κτήμα Μπριντζίκη» στο Λαντζόϊ Ηλείας. Εκεί ακριβώς δημιουργήθηκε η «Ηλειακή Ζυθοποιία», με σύγχρονο εξοπλισμό και τεράστια παραγωγική δυνατότητα (μέχρι 40.000 εκατόλιτρα, την μεγαλύτερη στην Νότιο Ελλάδα), χρησιμοποιώντας πράσινη ενέργεια από φωτοβολταικά και γεωθερμία.

Το 2016 παρουσιάστηκε η οργανική και φρέσκια μπύρα OLYMPICA MAGNA από Ελληνικές φύτρες βύνης. Μια μπύρα που δεν είναι παστεριωμένη ή τεχνικά χρωματισμένη, ούτε περιέχει χημικά ή συντηρητικά και η οποία διατίθεται, σε πρώτη φάση, στην Ηλεία αλλά και την Νότιο Ελλάδα.

27) Ζυθοποιία Πλάστιγγα

Μια νέα ζυθοποιία ξεκίνησε την πορεία της από τον πιο εμπορικό δρόμο του Βόλου: Την οδό Ερμού. Εμπνευστής και δημιουργός ο ποτοποιός τρίτης γενιάς Γιώργος Παπαδιώτης, ο οποίος εξόπλισε το ζυθοποιείο με άριστο εξοπλισμό και διακεκριμένους συνεργάτες.

Τα προϊόντα της ζυθοποιίας Πλάστιγγα (μέλος της Ελληνικής Ένωσης Ζυθοποιών)  είναι η Αφιλτράριστη, Απαστερίωτη Dry Stout (Φιάλη 0,5 λιτ., Alc. 4,8% vol), η  Strong Ale που παρουσιάστηκε το 2016, Αφιλτράριστη, απαστερίωτη, σε φιάλη 0,33 λιτ (Alc 7,4% vol.), η ξανθιά Urban Ale, Αφιλτράριστη, απαστερίωτη, σε φιάλη 0,5 λιτ (Alc 5,6% vol.) και η λαμπερή ξανθοκόκκινη Weiss, Αφιλτράριστη, απαστερίωτη, σε φιάλη 0,5 λιτ (Alc 5,5% vol.).

28) Golden Olymposbeer



Ο μηχανολόγος μηχανικός Χρήστος Νταλαμπέκος, με πορεία σχεδόν τριών δεκαετιών στον χώρο της βιομηχανίας τροφίμων και μετά πολυετή ενασχόληση στον τομέα, δημιούργησε την «Μικροζυθοποιία Πιερίας» και το 2015 παρουσίασε την μπύρα Golden Olymposbeer, μια μπύρα φρέσκια, απαστερίωτη και μικρής παραγωγής, δίχως συντηρητικά και πρόσθετα. Η νέα μπύρα κατέκτησε την τοπική αγορά με το σλόγκαν «Η μπύρα των Θεών» και είναι βασισμένη στην παραδοσιακή τέχνη της ζυθοποίησης.

29) Μικροζυθοποιία Μυκόνου AEBE

Στην Μύκονο, το διάσημο νησί των ανέμων, με την συνεργασία δύο νέων ζυθοποιών (Άγγελος Φερούς και Janos Bako), ενός έμπειρου πωλητή (Γιάννης Μυζάλης) και του γνωστού οινοποιού και συμμέτοχου στην «Μικροζυθοποιία Σαντορίνης» Γιάννη Παρασκευόπουλου, δημιουργήθηκε η «Μικροζυθοποιία Μυκόνου» – ήδη μέλος της  Ελληνικής Ένωσης Ζυθοποιών.

Η «Μικροζυθοποιία Μυκόνου» (Θέση Αργύραινα) παρουσίασε τον Ιούνιο του 2017 τα δύο πρώτα προϊόντα της: Την ΜΙΚΟΝΟU μια καλοκαιρινή και ευκολόπιοτη Pale Ale και την  ΜΙΚΟΝΟU Blonde Saison, μια μπίρα που συνδυάζει έντονα αρώματα, δυνατό αφρισμό και  μεταξένιο στόμα, αποτελώντας ένα ιδανικό συνοδευτικό φαγητού.

29) Noctua Athens Microbrewery

 

Μια παρέα τεσσάρων φίλων (Ορφέας, Ιάσονας, Χρήστος και Δημήτρης) μετέτρεψαν ένα παλιό συνεργείο αυτοκινήτων στο Γκάζι σε σύγχρονη μικροζυθοποιία για να στεγάσουν τα όνειρά τους. Να προσφέρουν δηλαδή μπύρες που δεν θα έχουν σχέση με αυτές των μεγάλων πολυεθνικών ζυθοποιείων, μπύρες που θα συμβαδίζουν με την παγκόσμια επανάσταση των craft beers. Το εγχείρημα ξεκίνησε με επιτυχία τον Σεπτέμβριο του 2016 και δύο τύπους μπύρας: Την Noctua Head Twister, μία pale ale με 5,2% οινόπνευμα και την Noctua Night Vision, μια Black Ipa με 7,2% οινόπνευμα.

30) Ζυθοποιία Ηπείρου

Η «Ζυθοποιία Ηπείρου» με έδρα το Ροδοτόπι Ιωαννίνων, το καλοκαίρι του 2016  κυκλοφόρησε την μπύρα ΣΤΑΛΑ, μια American Pale Ale με δύο είδη βύνης και τρία είδη λυκίσκου, αφιλτράριστη και χωρίς  παστερίωση.

Η μπύρα ΣΤΑΛΑ κυκλοφορεί σε τρείς ετικέτες: Η Μπλε, με  οινόπνευμα 5,6%, η Μωβ που είναι πιο δυνατή με 6,4% οινόπνευμα και η Κόκκινη, Ιρλανδέζικου τύπου με οινόπνευμα 5,6%.

«Ψυχή» της Ζυθοποιίας η ηθοποιός Άννυ Ζώη και  ο πληροφορικάριος Σάκης Δόσης οι οποίοι αξιοποίησαν ένα χρηματοδοτικό πρόγραμμα του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ), προκειμένου να δημιουργήσουν την «Ζυθοποιία Ηπείρου».

Αξίζει να σημειωθεί ότι μια άλλη μικροζυθοποιία με παρεμφερή ονομασία, η «Μικροζυθοποιία Ηπείρου» με έδρα την Άρτα, η οποία είχε λειτουργήσει το 2015 κυκλοφορώντας την μπύρα «Ήπειρος – Epirus» έχει αναστείλει την λειτουργία της.

31) Μπύρα 56 Isles



Στην Πάρο δύο νέοι άνθρωποι, ο Νίκος Παυλάκης και ο Μαρίνος Αλεξάνδρου, το 2014  αποφάσισαν να δημιουργήσουν ένα μικροζυθοποιείο, το οποίο ονόμασαν «56 νησιά» – όσα τα νησιά των Κυκλάδων όπου βρίσκεται η Πάρος. Η επένδυση τους καρποφόρησε το 2016 όταν κυκλοφόρησαν την «56 Isles Pilsner», μια ελαφριά ξανθιά μπύρα, απαστερίωτη, με κριθάρι που καλλιεργείται στην Πάρο και προφέρει ένα μοναδικό γευστικό χαρακτήρα από τους ανέμους, τον ήλιο και την αλμύρα της θάλασσας. Ακολούθησε η δροσιστική Aegean Wit, με Παριανό σιτάρι χωρίς βυνοποίηση.

Ο νεανικός ενθουσιασμός και η αγάπη για την μπύρα είναι φανερή σε όλα τα στοιχεία που συνθέτουν την μπύρα «56 Isles» η οποία ήδη δημιουργεί trend στις Κυκλάδες: Εξαιρετική ποιότητα, προσεγμένη συσκευασία, ιστοσελίδα με μεγάλη προσοχή στις λεπτομέρειες, συνθέτουν την εικόνα της μπύρας «56 Isles»!



32) Μικροζυθοποιία Θεσσαλίας




Σε ένα παλιό πέτρινο κτήριο της συνοικίας των Παλιών στο Βόλο, στο χώρο του ιστορικού κάστρου, οι ζυθοποιοί  Ιωάννης Ρηγανέζης (είναι και Πολιτικός Μηχανικός) και Διονύσης Γκάζικας, δημιούργησαν την «Μικροζυθοποιία Θεσσαλίας», η οποία από τον Μάιο του 2015 προσφέρει στην τοπική αγορά του Βόλου την μπύρα  ΑΡΓΩ Golden Ale μία craft με πλούσιο αφρό, χρυσαφένιο χρώμα, πλούσια ανθώδη αρώματα και μία ιδέα εσπεριδοειδών. Η Αργώ, ένα όνομα συνυφασμένο με το ταξίδι, την αναζήτηση, τη συντροφικότητα και την εξερεύνηση, χρησιμοποιεί Ελληνική βύνη.

Το 2016 στο πρόγραμμα της «Μικροζυθοποιία Θεσσαλίας» προστέθηκε η μπύρα MOLOTOV IPA, μια «εκρηκτική» μπύρα με 7% αλκοόλ. Το ζυθοποιείο αποτελεί μια μικρής κλίμακας μονάδα παραγωγής μπύρας, λειτουργεί σε ένα χώρο 120 τ.μ. και έχει παραγωγική δυναμικότητα 10 hl.



33) Θεσσαλική Ζυθοποιία



Η Θεσσαλική Ζυθοποιία είναι μια ακόμα νέα ζυθοποιία που άνοιξε τις πύλες της το 2015 στο Κορωπί της Αττικής από τον Θεόδωρο Κάλφα και τους συνεργάτες του, με πολυετή γνώση στην τέχνη της ζυθοποίησης.

Τα πρώτα προϊόντα που παρουσίασε η «Θεσσαλική Ζυθοποιία» είναι η αρωματική και δροσιστική μπύρα Ζήτα  και η ξανθιά με κρυστάλλινη όψη Θήτα – και τα δύο με μια πολύ προσεγμένη ζυθοποίηση.

Ακολούθησαν μέσα στο έτος 2016 οι μπύρες Έψιλον, Ωμέγα και Ήτα. Η διάθεση των προϊόντων της Θεσσαλικής Ζυιθοποίας γίνεται σε επιλεγμένα εστιατόρια της Αθήνας, σε κάβες αλλά και μέσω διαδικτύου, όπου ανευρίσκεται εύκολα.

34) Kirki Microbrewery Products

Η «Kirki Microbrewery Products» δημιουργήθηκε από ανθρώπους με κοινή, μεγάλη αγάπη για την μπύρα: Τον οικονομολόγο με ανάλογες σπουδές στις ΗΠΑ Γιάννη Δρίτσα και τον Γιάννη Χανιώτη με σπουδές στην τεχνολογία τροφίμων και γνώση της αγοράς μπύρας από την προϋπηρεσία του σε πολυεθνική του τομέα ζύθου.

Η Μικροζυθοποιία Kirki» ξεκίνησε την δραστηριότητα της το 2015 με δύο μπύρες που ξεχώρισαν:  Την KIRKI PALE ALE (οινόπνευμα 5,6%) και την ανοιχτόχρωμη ξανθιά  Pikri IPA (οινόπνευμα 5,7%) – και οι δύο αφιλτράριστες, χωρίς παστερίωση. Μια επαγγελματική δουλειά, με δείγμα προωθητικών «εργαλείων» και ξεχωριστή συσκευασία.

35) ΜΠΥΡΑ VAMBEER

Το 2016 ο επιχειρηματίας Νίκος Τριφταρίδης ο οποίος δραστηριοποιείται από το 2003 στην Πιερία, στην σκιά του μυθικού Όλυμπου, στον τομέα των γαλακτοκομικών με την εταιρία ΚΟΡΦΗ ΑΕ, αποφάσισε να δημιουργήσει και ένα μικροζυθοποιείο για την παραγωγή ποιοτικής μπύρας.

Για το εγχείρημα αυτό επέλεξε το μακάβριο σήμα Vambeer και προχώρησε στην παραγωγή δύο τύπων μπύρας: Την δροσιστική Lager και την αρωματική Pils – και οι δύο αφιλτράριστες και απαστερίωτες, χωρίς πρόσθετα και χωρίς συντηρητικά, σε (μη επιστρεφόμενες) φιάλες 0,5 λιτ και 0,33 λιτ.

36) Μικροζυθοποιία Φολεγάνδρου



Η Φολέγανδρος, το πανέμορφο νησί με τις ονειρεμένες, ερημικές (ακόμα) αμμουδιές του και χάρις στην πρωτοβουλία έξη ανθρώπων που αποφάσισαν να ιδρύσουν την «Μικροζυθοποιία Φολέγανδρου» (μεταξύ τους ο Πέτρος Σταυριανίδης, ιδιοκτήτης του all day bar Ρακεντιά) μας χαρίζει δύο νέες μπύρες: Με το εμπορικό σήμα «Katsika» κυκλοφόρησαν οι μπύρες ΚΑΤΣΙΚΑ PILSNER (Ξανθιά Pilsner, σε φιάλη 0,33 λιτ., 5%alc.) και ΚΑΤΣΙΚΑ PALE ALE (σε φιάλη 0.33lt, 5,4%alc.).

37) Πρώτυπη Μικροζυθοποιια Θεσσαλονίκης


Ξεκινώντας από το 2010, και παρέα φίλων, (Γιώργος Γκουτζιούρης, Άγγελος Κανιατσάκης, Γιώργος Χαριτίδης) άρχισαν να πειραματίζονται στην δημιουργία μιας δικής τους μπύρας. Το εγχείρημα τους απέκτησε την μορφή εταιρίας το 2014 και το 2015 παρουσίασαν στην αγορά την ξανθιά  Sknipa Lady χωρίς πρόσθετα συντηρητικά. Τον Δεκέμβριο του 2016, στο πρόγραμμα της «Μικροζυθοποιίας Θεσσαλονικής» προστέθηκε η Sknipa Bold (μια saison IPA). Οι μπύρες Sknipa είναι απαστερίωτες και αφιλτράριστες, παράγονται από εκλεκτές Ελληνικές ποικιλίες βύνης και άριστης ποιότητας λυκίσκους.

38) Ηλιακό Μικροζυθοποιείο Ξάνθης (Solar Beer)

Ένα ξεχωριστό μικροζυθοποιείο με περιβαλλοντολογικές ευαισθησίες ξεκίνησε την λειτουργία του την άνοιξη του 2016 στην Ξάνθη. Δημιουργός του ένας νέος άνθρωπος (Ορέστης Στεφάνου) ο οποίος συνδύασε την παραγωγή μπύρας με την χρήση ηλιακής ενέργειας ώστε να υπάρχει ο μικρότερος δυνατός αντίκτυπος για το περιβάλλον.

Σήμερα προσφέρονται τρείς μπύρες από το Ηλιακό Μικροζυθείο Ξάνθης σε φιάλες 0,33 λιτ: η ξανθιά μπύρα ΘΕΡΟΣ Summer Ale – Alc. 4,6% vol., η Γαία Irish Red Ale – Alc. 5% vol. και η Έρεβος Bohemian dunkel – Alc. 4,8& vol.

Για τις μπύρες της Μικροζυθοποιίας χρησιμοποιούνται ελληνικές βύνες που παράγονται με συμβολαιακή καλλιέργεια στην περιοχή της Ξάνθης.

39) Τρικάλων Ζύθος

Δύο φίλοι από τα Τρίκαλα, ο Γιώργος και ο Άρης, δημιούργησαν το 2016 την εταιρία «Τρικάλων Ζύθος» και εφάρμοσαν μια εξαιρετική συνταγή του Πόλ Εμμανουηλίδη παρουσιάζοντας την μπύρα Ληθένια (Αρωματική IPA) μια χειροποίητη, φρέσκια, απαστερίωτη και αφιλτράριστη μπύρα μικρής παραγωγής βασισμένη σε αγνές και εκλεκτές πρώτες ύλες.

40) Μικροζυθοποιία Σαμοθράκης

Με σύμμαχο την παράδοση (στο νησί της Σαμοθράκης έλαβε χώρα η πρώτη παραγωγή μπύρας στην Ελλάδα), ο κάποτε ερασιτέχνης ζυθοποιός Θανάσης Αποστολάκος ασχολήθηκε με την οικιακή ζυθοποίηση από το 1981. Μόλις το 2016 το μεράκι και η αγάπη του ερασιτέχνη ζυθοποιού για την μπύρα μετατράπηκε σε μια οικογενειακή και συλλογική προσπάθεια με την δημιουργία της «Μικροζυθοποιίας Σαμοθράκης». Έτσι γεννήθηκε στο ακριτικό νησί της Σαμοθράκης, ο ΦΟΝΙΑΣ (Pale Ale), μια δυναμική και φρέσκια παστεριωμένη μπύρα μικρής παραγωγής που πήρε το όνομά της από τον μεγαλύτερο καταρράκτη και χείμαρρο του νησιού, με συνταγή του Θανάση Αποστολάκου.

41) Satyr Brews

Τέλος, αξίζει να αναφερθεί μια προσπάθεια που ανήκει στην κατηγορία της οικοζυθοποιίας. Πρόκειται για τους Σάτυρους (Νικήφόρος και Παρασκευάς) που επέλεξαν να υιοθετήσουν τον δρόμο της νομαδικής ζυθοποίησης (gypsy brewing). Έτσι έφτιαξαν στον Κάμπο της Χίου την MENACE IPA και στην Noctua την Nyx Dry Stout. Και φυσικά έπεται συνέχεια…

Στο παραπάνω «Πανόραμα Ελληνικής Μπύρας» του έτους 2017 πρέπει να προσθέσουμε πως συνεχίζονται οι προσπάθειες επαναλειτουργίας της «Πειραϊκής Μικροζυθοποιίας»  του Αλέξη Κουμάντου, η οποία ιδρύθηκε στον Πειραιά το 2005 (ήδη έχει μετακομίσει στη Βιομηχανική Περιοχή Λαμίας) και η οποία παραμένει ενεργό μέλος της Ελληνικής Ένωσης Ζυθοποιών.

Τα μικροζυθοποιεία που δεν κυκλοφορούν επί του παρόντος τα προϊόντα τους είναι η πρώτη Ελληνική μικροζυθοποιία του Παύλου Εμμανουηλίδη (Craft Microbrewery, 1997),  η «Μεσσηνιακή Μικροζυθοποιία»  των Διονύση Χατζόπουλου και Μαρίας Αναστασιάδου με έδρα λίγο έξω από την Καλαμάτα που ιδρύθηκε το 2009 (μπύρα ΝΕΔΑ), η «Μικροζυθοποιία Πολιτεία» που λειτούργησε από το 2004 έως το 2013 μέσα στο τεράστιο Δημοτικό κτιριακό συγκρότημα πολιτισμού της Πάτρας και η Μικροζυθοποιία Ηπείρου που είχε ιδρυθεί από τον Νίκου Τρομπούκη με έδρα την Άρτα.

Συμπέρασμα : Ανακαλύψτε και εσείς τον πλούτο που μας χαρίζει η Ελληνική Ζυθοποιία και σταματήστε επιτέλους να επιλέγετε κάποια από τις εκατοντάδες εισαγόμενες μπύρες από κάθε απίθανο σημείο του πλανήτη μας!

Σε κάθε γωνιά της Ελλάδος παράγονται πλέον εξαιρετικές μπύρες που όχι μόνο πρέπει να τις βάζουμε στο οικογενειακό τραπέζι μέσα στην χώρα μας, αλλά πρέπει να τις βοηθήσουμε –κυρίως οι επαγγελματίες στον τουρισμό- να γνωριστούν με τα 30 εκατομμύρια των επισκεπτών μας, οι οποίοι είναι βέβαιο πως θα τις αναζητήσουν όταν επιστρέψουν στις χώρες τους για να θυμούνται τις υπέροχες διακοπές που πέρασαν στην Ελλάδα! Τρανή απόδειξη αποτελεί το γεγονός ότι το έτος 2016 εξήχθησαν Ελληνικές μπύρες σε 71 χώρες του κόσμου!

Για να βγούμε από την μέγγενη της «οικονομικής κρίσης» και των «υποχρεώσεων προς τους δανειστές» έχουμε ένα απλό, πρακτικό και εξαιρετικά αποτελεσματικό τρόπο: «Αγοράζουμε (και πουλάμε) Ελληνικά!».

πηγή http://www.analyst.gr/