Περιμένοντας από τους «σκληρούς»
διαπραγματευτές του 2015 να μας πουν για το ποιός από τους δύο «σκότωσε» πιο
πολύ την «τρόικα».
Του ΒΑΣΙΛΗ Σ. ΚΑΡΤΣΙΟΥ
Το New Deal του Φραγκλίνο Ντελάνο Ρούζβελτ αντέγραψαν
οι εγχώριοι οπαδοί του Fabian σοσιαλισμού.
Τον τρόμο που βίωσαν επί εποχής της
«μεγαλοφυΐας» των Τσίπρα - Βαρουφάκη, και κυρίως μετά τα capital controls,
είχαν περιγράψει στο «Βήμα» τον Σεπτέμβριο του 2015 η τότε γενική διευθύντρια
Δημοσιονομικής Πολιτικής και Προϋπολογισμού και ο τότε διευθυντής
Προϋπολογισμού του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους. «Έφθασε ημέρα που το ταμείο του κράτους είχε μόνον 10 εκατομμύρια ευρώ,
κι εμείς έπρεπε να πληρώσουμε μισθούς και συντάξεις… Τα ταμειακά διαθέσιμα του
κράτους για να υπάρχει ασφάλεια έπρεπε να είναι τουλάχιστον 1 δις ευρώ (κάποτε
είχαμε και 2 και 3 δις ευρώ) και υπήρξαν μέρες που ήταν λίγες δεκάδες
εκατομμύρια, λιγότερα από μία επιχείρηση».
Σε ερώτηση για τη συνεργασία της με τους
υπουργούς, αναπληρωτές και υφυπουργούς η γενική διευθύντρια απάντησε:
«Κάποιοι δούλεψαν σκληρά και άφησαν πίσω τους
«θετικό αποτύπωμα». Κάποιοι δεν κατάλαβαν ούτε τι είναι το ΓΛΚ»!
Όμως, την πιο κρίσιμη απάντηση την έδωσε
η κ. διευθύντρια στην ερώτηση πώς αποφύγαμε τη στάση πληρωμών: «Με επίμονη δουλειά σε συντονισμό με τον
ΟΔΔΗΧ και την Τράπεζα της Ελλάδος. Η προσπάθεια ήταν αγωνιώδης να συγκεντρωθούν
τα έσοδα του Δημοσίου αλλά και τα ταμειακά διαθέσιμα των φορέων της γενικής
κυβέρνησης προκειμένου το κράτος να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του. Μέσω
αυτής της διαδικασίας κατέστη εφικτό να πληρωθούν οι υποχρεώσεις. Στη διέξοδο
φθάσαμε μέσω των repos από τα
διαθέσιμα των φορέων της γενικής κυβέρνησης που ήταν μεγάλα, περί τα 12 δις
ευρώ. Αυτό έπρεπε να είχε γίνει από
παλιά. Έχουμε 1.600 φορείς της γενικής κυβέρνησης. Όταν χρειάζεσαι χρήματα,
πρώτα εξαντλείς τις δυνατότητες εσωτερικού δανεισμού και μετά αναζητείς άλλες
λύσεις».
Από πόσο παλιά θα έπρεπε να καταφύγουμε
στον εσωτερικό δανεισμό; Μα από τον Μάιο του 2010 πριν ο ΓΑΠ και ο
Παπακωνσταντίνου μας ρίξουν στα μνημόνια, τα οποία θα μπορούσαμε να αποφύγουμε
γιατί οι κωδικοί του δημόσιου λογιστικού είχαν διαθέσιμα, γιατί οι τράπεζες
είχαν εκατοντάδες δις ευρώ καταθέσεις, και γιατί μέχρι και τον Φεβρουάριο του
2010 μπορούσαμε να δανειστούμε συγκρατημένα, έστω και με «τσιμπημένα» επιτόκια
ακόμη και από την αγορά των δεκαετών. Αλλά το μεγάλο κόλπο ήταν να μας πετάξουν
έξω από τις «αγορές». Αν το 2015 οι
φορείς της γενικής κυβέρνησης είχαν διαθέσιμα 12 δις ευρώ, τότε φανταστείτε
ποια ήταν τα διαθέσιμά τους το 2010! Κι όμως, χωρίς να ρωτήσουν κανένα, χωρίς
να προσφύγουν σε εκλογές – μιας και κατάλαβαν επιτέλους ότι δεν υπήρχαν λεφτά –
υπέγραψαν την κατάπτυστη σύμβαση «δανειακής διευκόλυνσης» που οδήγησε σε τρία
μνημόνια, στο υπερταμείο και στην υποθήκη των «φιλέτων» και των «ασημικών» της
χώρας για τα επόμενα 100 χρόνια.
Έγραψε από τη δεκαετία του 1960 ακόμη ο
καθηγητής Αντ. Ν. Δαμασκηνίδης:
«Όσον
αφορά εις τον κίνδυνον υπερμέτρου αυξήσεως του δημοσίου χρέους, θα έδει να
παρατηρηθεί ότι τοιούτος κίνδυνος δεν υπάρχει εις την περίπτωσιν του εσωτερικού
δημοσίου χρέους. Οι επιβαρύνοντες τον δημόσιον προϋπολογισμόν τόκοι του
δημοσίου χρέους δεν δύνανται να χαρακτηριστούν ως βάρος της κοινωνικής
οικονομίας. Η εξυπηρέτησις του εσωτερικού δημοσίου χρέους συνιστά απλώς
μεταβίβασιν χρηματικών κεφαλαίων από ομάδος ιδιωτών εις άλλην ομάδαν ιδιωτών
(από των φορολογουμένων εις τους ομολογιούχους). Εξ άλλου, εις μίαν συνεχώς
αναπτυσσόμενην οικονομίαν η επιβάρυνσις των φορολογουμένων προς εξυπηρέτησιν
του δημοσίου χρέους (τόσον του εσωτερικού όσον και του εξωτερικού) δεν δύναται
να θεωρηθή ως επαχθής, αν ο ρυθμός αυξήσεως του δημοσίου χρέους είναι ανάλογος
προς τον ρυθμόν αυξήσεως του εθνικού εισοδήματος».
Με το «κούρεμα» του 2012, οι ντόπιοι
«τοποτηρητές» φρόντισαν να εξαλείψουν κάθε έννοια πίστης από τον τραπεζικό και
δημόσιο τομέα. Κούρεψαν έως και 80% και τα κρατικά ομόλογα 11.000 περίπου
ιδιωτών – φυσικών προσώπων που είχαν επενδύσει – εμπιστευθεί στο ελληνικό
δημόσιο 2,5 δις ευρώ. Χρειαζόταν μία ελάχιστη δόση πολιτικού σθένους για να
ακολουθήσουν την οικονομική πολιτική του Γεωργίου Θεοτόκη, ο οποίος εν μέσω
διεθνούς οικονομικού ελέγχου, μετά την ήττα του 1897, προχώρησε σε εσωτερικό
δανεισμό και χρηματοδότησε αναπτυξιακά έργα και εξοπλιστικά προγράμματα.
ΤΟΥΣ ΝΟΜΟΥΣ ΘΕΣΠΙΖΟΥΝ ΟΙ «ΑΓΟΡΕΣ»
Όπως έγραψε ο J.K. Galbraith, η τραπεζική
ανήκει στους Ιταλούς. Οι τράπεζες της Βενετίας και της Γένοβας είναι
αποδεδειγμένα οι πρόδρομοι των σημερινών εμπορικών τραπεζών. Ο δανεισμός, ως
μορφή χειραγώγησης κρατών και εθνών άρχισε να αναπτύσσεται στο Λονδίνο και όλοι
πλέον γνωρίζουμε ποιοι ήταν πίσω από αυτή τη μεθόδευση πλουτισμού και
οικονομικής επιρροής. Ο Charles Dunbar στο πόνημά του για την τραπεζική στη
Βενετία έγραψε για τα παράπονα ενός γερουσιαστή του 16ου αιώνα
σχετικά με τους τραπεζίτες. Σύμφωνα με τον γερουσιαστή, ένας τραπεζίτης μπορεί
να βολέψει τους φίλους του, χωρίς να κάνει κάποια πληρωμή σε χρήμα, απλώς
γράφοντας μία μικρή φράση πίστωσης, και μπορεί ν΄ αγοράσει κτήματα ή να
προικίσει την κόρη του χωρίς κάποια πραγματική καταβολή χρημάτων!
Οι «αγορές», είτε με τη μορφή των
κλασσικών τραπεζικών λειτουργιών, είτε με τη νεωτεριστική επινόηση των
χρηματοπιστωτικών παραγώγων διαφεντεύουν την παγκόσμια οικονομία και τις
εξελίξεις σε βάθος ανιχνεύσιμου χρόνου που ξεπερνά τους 3 αιώνες. Ονόματα όπως Lehman, Goldman, Morgan, Sachs, Kuhn, Loeb, Rockefeller, Warburg,
Schiff, Rothchild κλπ είναι
γνωστά από την εποχή της ίδρυσης της Federal Reserve Bank,
της Ομοσπονδιακής Τράπεζας Αποθεματικών των ΗΠΑ το 1913, μέσω της οποίας η
νομισματική πολιτική των ΗΠΑ πέρασε στα χέρια των ισχυρότερων τραπεζιτών. Το
νομοσχέδιο (Federal Reserve
Act) για τη δημιουργία της Ομοσπονδιακής Τράπεζας
ψηφίστηκε από το Κογκρέσο και υπογράφηκε στις 23 Δεκεμβρίου 1913 από τον
Αμερικανό πρόεδρο Γούντροου Γουίλσον, ο οποίος στην προεκλογική του εκστρατεία
ήταν σφόδρα αντίθετος με την ιδέα. Μάλιστα, σύμφωνα με το νόμο το Σύστημα περιελάμβανε
όχι μία κεντρική τράπεζα αλλά έως δώδεκα, τις οποίες διατήρησαν οι ισχυροί
τραπεζίτες.
Ο καθηγητής Paul
A. Samuelson απέδωσε τη
δημιουργία του συστήματος FED στην επιδημία
των τραπεζικών πτωχεύσεων που είχε προηγηθεί και στην αναρχία της
κλυδωνιζόμενης ιδιωτικής τραπεζικής. Όμως δεν παρέλειψε να επισημάνει ότι η
σημασία των αποφάσεων του Διευθυντηρίου του Συστήματος κάνει τα μέλη του την
πιο ισχυρή ομάδα ιδιωτών στις Η.Π.Α.
Δηλαδή, με μία απλή ανάγνωση θα μπορούσε κάποιος να υποθέσει ότι το Σύστημα FED δημιουργήθηκε για να ενισχύσει την τραπεζική πίστη
και να προστατέψει τις καταθέσεις των ιδιωτών, με τη δημιουργία 12 μεγάλων, και
άρα φερέγγυων, τραπεζικών ιδρυμάτων. Άλλωστε στην επίσημη ιστοσελίδα της FED το Σύστημα αυτοπροσδιορίζεται ως η κεντρική τράπεζα
των Η.Π.Α., που δημιουργήθηκε από το Κογκρέσο για να αποκτήσει το αμερικανικό
έθνος ένα ασφαλέστερο, πιο ευέλικτο και πιο σταθερό νομισματικό και οικονομικό
σύστημα (Βοστώνη, Νέα Υόρκη, Φιλαδέλφεια, Κλήβελαντ, Ρίτσμοντ, Ατλάντα, Σεντ
Λούις, Σικάγο, Ντάλας, Μινεάπολις, Κάνσας Σίτυ, Σαν Φρανσίσκο και φυσικά
Ουάσιγκτον).
Όμως, οι οικονομικές εξελίξεις στις
Η.Π.Α. τα αμέσως επόμενα χρόνια δεν δικαίωσαν την προσέγγιση του Samuelson για την αιτία δημιουργίας του Συστήματος
FED, ούτε τις απλοϊκές υποθέσεις περί τραπεζικής
πίστης. Μετά την ψήφιση του νόμου ακολούθησε τα επόμενα χρόνια η οικονομική
κρίση του 1920-1921 και ο ορυμαγδός του 1929, ενώ σύμφωνα με τα επίσημα
στατιστικά στοιχεία την εικοσαετία πριν το 1913 είχαν κλείσει 1148 τράπεζες και
την εικοσαετία μετά το 1913 έκλεισαν 15.502. Από τα Historical Statistics του U. S. Bureau of
the Census
προκύπτει
ότι από το 1930 μέχρι το 1933 πτώχευσαν περισσότερες από 9.000 τράπεζες!
Το 1933, ο Φραγκλίνος Ντελάνο Ρούζβελτ,
ο οποίος είχε κερδίσει το χρίσμα του Δημοκρατικού Κόμματος, εκλέχτηκε 32ος
πρόεδρος των Η.Π.Α. και διατήρησε το αξίωμά του μέχρι το θάνατό του το 1945. Οι
εκλογές είχαν διεξαχθεί τον Νοέμβριο του 1932, αλλά ο Ρούζβελτ τήρησε την
παράδοση και ανέλαβε καθήκοντα τον Μάρτιο του 1933. Ο Ρούζβελτ νίκησε σε
τέσσερις συνεχείς προεδρικές εκλογές κερδίζοντας μία θέση στο πάνθεον των
σπουδαίων Αμερικανών προέδρων δίπλα στον Τζώρτζ Ουάσιγκτον και τον Αβραάμ
Λίνκολν.
Αν και ανέλαβε για πρώτη φορά το αξίωμα
του προέδρου των Η.Π.Α. στο μέσον της χειρότερης οικονομικής κρίσης στην
ιστορία της χώρας του, ο Ρούζβελτ μέσα σε 100 ημέρες προχώρησε στην ψήφιση ενός
ευρύτατου πλέγματος ομοσπονδιακών νομοθετικών πρωτοβουλιών, και σε μία ποικιλία
άμεσα εφαρμόσιμων προγραμμάτων, που είχαν ως στόχο την ανάκαμψη της
αμερικανικής οικονομίας και τη δραστική μείωση της ανεργίας. Ήταν το περίφημο New Deal,
η Νέα Συμφωνία, που έκτοτε παπαγαλίζουν διάφοροι πολιτικάντηδες ανά τον κόσμο
και στην Ελλάδα βεβαίως.
Ο Ρούζβελτ έδειξε πως ήταν έτοιμος από
καιρό, και μάλιστα με λεπτομερές σχέδιο. Τη δεύτερη κιόλας μέρα μετά την
ορκωμοσία του, ο Ρούζβελτ ανακοίνωσε το τετραήμερο κλείσιμο όλων των τραπεζών.
Ήταν το περίφημο bank holiday. Μετά από την ανακοίνωση αυτή συγκάλεσε
μία ειδική συνεδρίαση του Κογκρέσου για τις 9 Μαρτίου 1933, όπου ψηφίστηκε η Emergency Banking
Act. Αυτή η έκτακτης ανάγκης νομοθετική πράξη είχε
βασιστεί σε προϋπάρχον σχέδιο από τη διακυβέρνηση του Χούβερ σε συνεννόηση με
τους τραπεζίτες της Νέας Υόρκης. Αυτός ο νόμος έδινε στον Ρούζβελτ το δικαίωμα
να ανοίγει και να κλείνει τις τράπεζες κατά το δοκούν, και κυρίως
εξουσιοδοτούσε τις τράπεζες του
συστήματος FED να εκδίδουν τραπεζογραμμάτια. Έτσι,
λοιπόν, μετά το τετραήμερο οι πτωχευμένες και οι εν αναστολή εργασιών τράπεζες
δεν ξανάνοιξαν ποτέ, ενώ τυπώθηκαν δύο δισεκατομμύρια δολάρια που διανεμήθηκαν
στις «υγιείς» τράπεζες, οι οποίες είχαν πλέον αποθεματικά μεγαλύτερα από τις
απαιτήσεις για αναλήψεις! Λεφτά υπάρχουν για αυτούς που έχουν εξουσιοδοτηθεί να
τυπώνουν τραπεζογραμμάτια!
Στις 22 Μαρτίου 1933, ο Ρούζβελτ
υπέγραψε τον νόμο Cullen – Harrison ο οποίος έθετε τέρμα στην
ποτοαπαγόρευση. Οι τράπεζες είχαν χρήματα, το ποτό έρεε άφθονο, αλλά οι
Αμερικανοί πολίτες δεν απέφυγαν ένα δεύτερο κύμα υφεσιακής κρίσης το 1937 και
1938 που ξεπεράστηκε στη διάρκεια του 2ου παγκοσμίου πολέμου με τη
δημιουργία μίας τεράστιας πολεμικής βιομηχανίας στην οποία εργάζονταν δεκάδες
εκατομμύρια Αμερικανοί πολίτες, άνδρες και γυναίκες. Όταν στην 74η
σύνοδο του Κογκρέσου ψηφίστηκε ο νόμος για την κοινωνική ασφάλιση που καθιέρωνε
ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα για τους ηλικιωμένους, τους φτωχούς και τους
ασθενείς, ο Ρούζβελτ επέμεινε ότι η χρηματοδότηση θα πρέπει να προέρχεται από
το φόρο μισθωτών υπηρεσιών και όχι από τα γενικά διαθέσιμα. Για τις τράπεζες
τύπωσαν 2 δις δολάρια, γιατί δεν τύπωναν και άλλα τόσα για την κοινωνική ασφάλιση;
Αυτή η πρακτική να ασκεί το κράτος
κοινωνική πολιτική από τη φορολογία και τις περικοπές από τους άλλους
εργαζόμενους και συνταξιούχους ακολουθείται και σήμερα από όλο το πολιτικό
φάσμα του Φάμπιαν δήθεν σοσιαλισμού. Εδώ το ονόμασαν κατά καιρούς «εισφορά
αλληλεγγύης», και άλλα τέτοια αντισυνταγματικά κουραφέξαλα, και κάθε φορά
κλέβουν τα χρήματα από εργαζόμενους και συνταξιούχους σε ένα υποτίθεται
ανταποδοτικό ασφαλιστικό σύστημα. Την περίοδο 2000-2015 το ασφαλιστικό στην
Ελλάδα είχε «καταπιεί» 170 δις ευρώ, η διαφθορά άλλα 100, το Πασοκικό
Χρηματιστήριο μερικά τρις δρχ., αλλά ο ΓΑΠ ρωτούσε το 2009 από του …άμβωνος
«πού πήγαν τα λεφτά»!
Η
FED ΑΥΤΟΣΥΣΤΗΝΕΤΑΙ
Με τη συμπλήρωση 50 χρόνων από την
ίδρυση του Συστήματος FED, το board of
Governors δημοσίευσε ένα μικρό τεύχος με τους
σκοπούς της FED, προβάλλοντας ως πρωταρχικό στόχο τη διατήρηση της
ανάπτυξης με υψηλά επίπεδα απασχόλησης μέσα σ’ ένα οικονομικό περιβάλλον
σταθερού δολαρίου. Ε, λοιπόν, από το 1963 έως το 1973 σημειώθηκε στις Η.Π.Α. το
μεγαλύτερο ποσοστό πληθωρισμού σε καιρό ειρήνης!
Είναι σύνηθες το φαινόμενο να
καταφεύγουμε σε θεωρίες συνωμοσίας όταν αναφερόμαστε στο σύστημα FED, ενώ αυτό δεν απέκρυψε ποτέ τη λειτουργία, τη δομή και
τις προθέσεις του. Σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα του Συστήματος, οι
δραστηριότητες και οι προτεραιότητες της FED
επικεντρώνονται σε 4 τομείς:
·
Conducting the nation's monetary policy by influencing
money and credit conditions in the economy in pursuit of full employment and
stable prices.
·
Στην άσκηση της νομισματικής πολιτικής της χώρας
επηρεάζοντας τις χρηματο-οικονομικές και πιστωτικές συνθήκες κατά την επιδίωξη
της πλήρους απασχόλησης και της σταθερότητας των τιμών.
·
Supervising and regulating banks and other important
financial institutions to ensure the safety and soundness of the nation's
banking and financial system and to protect the credit rights of consumers.
·
Στην εποπτεία και τη ρύθμιση των τραπεζικών και άλλων
σημαντικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων για τη διασφάλιση της ασφάλειας και της
ευρωστίας του εθνικού τραπεζικού και χρηματοπιστωτικού συστήματος και την
προστασία των πιστωτικών δικαιωμάτων των καταναλωτών.
·
Maintaining the stability of the financial system and
containing systemic risk that may arise in financial markets.
·
Στη διατήρηση της σταθερότητας του χρηματοπιστωτικού
συστήματος από τον εν δυνάμει συστημικό κίνδυνο που μπορεί να προκύψει στις
χρηματοπιστωτικές αγορές.
·
Providing certain financial services to the U.S.
government, U.S. financial institutions, and foreign official institutions, and
playing a major role in operating and overseeing the nation's payments systems.
·
Στην παροχή ορισμένων χρηματοοικονομικών υπηρεσιών προς την
κυβέρνηση των Η.Π.Α., τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα των Η.Π.Α. και των ξένων επίσημων
ιδρυμάτων, παίζοντας κυρίαρχο ρόλο στη λειτουργία και την εποπτεία των
συστημάτων πληρωμών της χώρας.
Αν
όλα αυτά δεν είναι αρκετά για να σας πείσουν για τη λειτουργία και τις
προθέσεις του Συστήματος, ας δούμε από επίσημη πηγή, τη Federal Reserve Bank of San Francisco, την περιγραφή της δομής του Συστήματος:
The Federal Reserve System has a
two-part structure: a central authority called the Board of Governors in
Washington, D.C., and a decentralized network of 12 Federal Reserve Banks
located throughout the country. Monetary policy is set by the FOMC, which
includes members of the Board of Governors and presidents of the Reserve Banks.
Το σύστημα FED έχει μία δομή, που αποτελείται από δύο μέρη: Μία κεντρική
Αρχή που ονομάζεται Board
of Governors, με έδρα
την Ουάσιγκτον, και ένα αποκεντρωμένο δίκτυο 12 Federal
Reserve
Banks, που βρίσκονται σε όλη τη χώρα. Η
νομισματική πολιτική καθορίζεται από τη FOMC, η οποία
περιλαμβάνει τα μέλη του Board
of Governors και τους
προέδρους των Federal
Banks.
The Fed has been set up to ensure that
monetary policy is insulated from political pressure. It is shielded from
interference from other arms of the federal government. Policy and operational
decisions do not require congressional or Presidential approval. The Fed’s
operations are financed through its own resources rather than through
congressional appropriations. Still, Congress has the power to change the laws
governing the Fed. In addition, the Fed regularly reports to Congress on
monetary policy and other matters. As such, the Fed is commonly described as
“independent within the government.”
Η FED έχει συσταθεί για να διασφαλίσει ότι η νομισματική
πολιτική είναι ανεπηρέαστη από πολιτικές πιέσεις. Είναι προστατευμένη από
παρεμβολές από άλλους παράγοντες της ομοσπονδιακής κυβέρνησης. Πολιτική και
άλλες διαχειριστικές αποφάσεις δεν απαιτούν την έγκριση του Κογκρέσου ή του
προέδρου. Οι εργασίες της FED
χρηματοδοτούνται από ιδίους πόρους και όχι από πιστώσεις με αποφάσεις του
Κογκρέσου. Παρ’ όλα αυτά, το Κογκρέσο έχει τη δύναμη να αλλάξει τους νόμους που
διέπουν τη λειτουργία της FED. Επιπλέον, η FED ενημερώνει τακτικά το Κογκρέσο για τη νομισματική
πολιτική και άλλα ζητήματα. Ως εκ τούτου η FED συνήθως
περιγράφεται ως «ανεξάρτητη εντός της κυβερνήσεως»!
ΤΗΝ ΠΑΤΗΣΕ ΚΑΙ Ο ΝΙΞΟΝ
Έτσι λοιπόν, μέχρι τις αρχές της
δεκαετίας του 1970 με την πρώτη πετρελαϊκή κρίση και την κατάρρευση του
συστήματος των σταθερών ισοτιμιών, το διεθνές τραπεζικό σύστημα έπαιζε
διαμεσολαβητικό ρόλο, με τις κλασσικές τραπεζικές λειτουργίες της άντλησης των
αποταμιεύσεων και το δανεισμό δημόσιων και ιδιωτικών φορέων. Υποτίθεται ότι
εξυπηρετούσε τη συνθήκη ανασυγκρότησης της διεθνούς οικονομίας μετά τη λαίλαπα
του 2ου παγκοσμίου πολέμου.
Ο Νίξον είχε αφαιρέσει από τις τράπεζες
του συστήματος FED τη δυνατότητα
να παίρνουν δολάρια από τις εκδοτικές τράπεζες έναντι χρυσού και ακύρωσε στην
ουσία ένα μεγάλο τμήμα των ρυθμίσεων και κανόνων του Bretton
Woods. Παραμένει αδιευκρίνιστο αν ο Αμερικανός πρόεδρος
ενήργησε αυτοβούλως. Αυτές ακριβώς οι εξελίξεις οδήγησαν στις επαναστατικές
αλλαγές του χρηματοπιστωτικού συστήματος, από τις αρχές της δεκαετίας του 1980,
και στην εκρηκτική επιτάχυνση του ρυθμού συσσώρευσης πλούτου του ολιγοπωλίου.
Διότι υπήρξε και μία πολύ σοβαρή
συνέπεια, που αφορούσε στις ισοτιμίες των νομισμάτων έναντι του χρυσού και του
δολαρίου, τις οποίες τα κράτη μέλη είχαν υποχρέωση προς το Δ.Ν.Τ. να διατηρούν
αμετάβλητες. Προέκυψαν, δηλαδή, οι κυμαινόμενες τιμές συναλλάγματος προκαλώντας
αβεβαιότητα και αστάθεια στις διεθνείς συναλλαγές αλλά αποτέλεσαν και ένα ευρύ
πεδίο για κερδοσκοπικά παιχνίδια. Ο χρυσός είχε πάψει να διαδραματίζει
οιονδήποτε ρόλο στο παγκόσμιο νομισματικό σύστημα και οι συστημικές παγκόσμιες
τράπεζες άρχισαν να αναζητούν κράτη – δανειολήπτες καθώς είχαν συγκεντρώσει απίστευτες
ποσότητες δολαρίων και έπρεπε να κερδοσκοπήσουν από τους ληστρικούς τόκους. Το
1986, η Ελλάδα δανείστηκε ένα δις δολάρια, δηλαδή 240 δις δραχμές! Το ΠΑΣΟΚ
έπρεπε να πληρώνει μερικές εκατοντάδες χιλιάδες δημοσίους υπαλλήλους
περισσότερους, εφαρμόζοντας κι αυτό τις αρχές του «συμβολαίου με το λαό» του
Φάμπιαν σοσιαλισμού του Ανδρέα Παπανδρέου, μιμούμενο τον Φραγκλίνο Ντελάνο
Ρούζβελτ.
Στις 17 Ιουνίου 1972 έγινε η περίφημη
διάρρηξη στο κτιριακό συγκρότημα Watergate, όπου βρισκόταν
τα γραφεία του Δημοκρατικού Κόμματος και τον Αύγουστο η Washington Post
άρχισε τις αποκαλύψεις. Το σκάνδαλο Watergate ταλάνιζε τη
σκέψη και την ύπαρξη του Nixon από τον Ιούνιο
του 1972, καθώς από αυτό το διάστημα και μέχρι την παραίτησή του έπρεπε να
αντιμετωπίσει τα εκατοντάδες άρθρα των Μπομπ Γούντγουορντ και Καρλ Μπερνστάιν
στην Washington Post
του Μπεν Μπράντλι, για τη διάρρηξη και τους κοριούς στα γραφεία του
Δημοκρατικού Κόμματος. «Όλοι οι άνθρωποι του προέδρου» αποδείχθηκε τελικά ότι
ήταν μπλεγμένοι στο σκάνδαλο, και πολλοί από αυτούς οδηγήθηκαν στη δικαιοσύνη,
ενώ η κυβέρνηση του Nixon φυλλορροούσε σε
βαθμό δυσλειτουργίας.
Η μοίρα του Νίξον σφραγίστηκε στις 31
Αυγούστου 1971 με την εξαγγελία των οικονομικών μέτρων που ανέτρεπαν το μέχρι
τότε παγκόσμιο νομισματικό σύστημα, το οποίο και τότε ήλεγχαν οι τράπεζες του
συστήματος FED. Άλλωστε, και ενώ είχε ξεσπάσει το σκάνδαλο, ο
Νίξον επανεκλέχτηκε πρόεδρος στις εκλογές του 1972 με ποσοστό μεγαλύτερο του
60%, μεταξύ των άλλων και για την επιτυχή οικονομική πολιτική του. Ποιος ο
λόγος για να στηθεί μία τέτοιου είδους καταδρομική ενέργεια διάρρηξης, η οποία
εξουδετερώθηκε από έναν απλό νυχτοφύλακα, τον Φρανκ Γουίλις; Μετά την
επανεκλογή του Νίξον οι εξελίξεις υπήρξαν ραγδαίες με καταδίκες άμεσων
συνεργατών για συνομωσία, και παρά την άρνησή του ότι είχε οποιαδήποτε εμπλοκή
στην υπόθεση. Η παραίτησή του, στις 8 Αυγούστου 1974, από το προεδρικό αξίωμα
ήταν αποτέλεσμα της απόφασης του Ανωτάτου Δικαστηρίου να δοθούν στη Γερουσία 64
μαγνητοταινίες με τα τηλεφωνήματα και τις συνομιλίες των Δημοκρατικών, που ο
Νίξον μαγνητοφωνούσε μέσα από το γραφείο του!
Η απονομή χάρητος από τον Gerald Ford
φαντάζει περισσότερο σαν μία συμφωνία κυρίων για να λήξει αυτό που οι
Αμερικανοί είχαν χαρακτηρίσει «εθνικό εφιάλτη» για την πολιτική σκηνή των
Η.Π.Α. Είχε προηγηθεί το 1973 η παραίτηση και του αντιπροέδρου Σπύρου Άγκνιου,
ο οποίος κατηγορήθηκε για δωροδοκία. Απόλυτος πρόεδρος όλο αυτό το διάστημα
ήταν ο «εφιάλτης της Κύπρου» τότε υπουργός Εξωτερικών Χένρι Κίσινγκερ. Το 2005
αποκαλύφθηκε ότι το «βαθύ λαρύγγι» που τροφοδοτούσε με πληροφορίες τους δύο
δημοσιογράφους δεν ήταν άλλος από το Νο 2 του FBI
Μαρκ Φελτ, ο οποίος φέρεται να απέκτησε ψυχολογικά προβλήματα από το γεγονός
ότι ο Νίξον δεν τον έκανε αρχηγό όταν τον Μάιο του 1972, ένα μήνα πριν ξεσπάσει
το σκάνδαλο, πέθανε ο εμβληματικός Έντγκαρ Χούβερ. Έχει κανείς αμφιβολία ότι
τον Νίξον τον «εξαΰλωσαν» οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες;
Όμως τον Νίξον δεν τον άφησαν ήσυχο ούτε
μετά την παραίτησή του και το συγχωροχάρτι από τον Φορντ. Ο Galbraith για να δείξει με ποιόν τρόπο τα νομίσματα,
και δη το δολάριο, χάνουν την αγοραστική τους αξία χρησιμοποίησε το παρακάτω
παράδειγμα. Έγραψε τα εξής: «Μία έρευνα
στις συνήθως πολύπλοκες υποθέσεις του 37ου προέδρου των Η.Π.Α.
αποκάλυψε μία υπερβολικά ενδιαφέρουσα συναλλαγή. Ο κ. Τσαρλς Τζ. Ρεμπόζο, καλός
και εχέμυθος φίλος του κ. Νίξον, είχε δεχτεί για πολιτικό ή προσωπικό όφελος
του τότε προέδρου 100.000 δολλάρια από τον ακόμα πιο εχέμυθο επιχειρηματία κ.
Χάουρντ Χιούζ. Όπως ισχυρίστηκαν, το σημαντικό αυτό ποσό, πριν επιστραφεί στον
κ. Χιουζ, κρατήθηκε κλεισμένο σε μετρητά, στο χρηματοκιβώτιο μίας τράπεζας, για
παραπάνω από τρία χρόνια. Το παράξενο σ’ αυτή τη συναλλαγή, δεν είναι το γιατί
να επιστρέψει κανείς χρήματα στον κ. Χιούζ – κάτι που είναι σα να επιστρέφονται
αλμυρά δάκρυα στον ωκεανό – αλλά αντίθετα το γιατί να κρατηθούν νεκρά και
αχρησιμοποίητα τόσα πολλά λεφτά. Όπως ο καθένας ξέρει, έτσι αφημένο
αχρησιμοποίητο το ποσό, έχασε σημαντικό μέρος απ’ την αξία του».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου