Μάσκα: προστασία ή αυτοτραυματισμός;

Συλλογή επιστημονικών δεδομένων, ερωτήσεις και απαντήσεις

1-Για ποιο λόγο χρησιμοποιείται η μάσκα στην ιατρική;

Η μάσκα φοριέται μόνο σε ιδιαίτερα ευάλωτους χώρους, π.χ. κατά τη διάρκεια επεμβάσεων, προκειμένου να αποφευχθεί η μόλυνση του αποστειρωμένου χώρου επέμβασης με βακτήρια μέσω σταγονιδίων. Κατά συνέπεια, οι μάσκες είναι ανοιχτές στα πλάγια και ποτέ δεν ήταν στόχος η πρόληψη της μετάδοσης των ιών μιας αναπνευστικής νόσου. Ακόμη και αυτός ο σκοπός, η προστασία της χειρουργικής περιοχής, δεν μπορεί να εκπληρωθεί από τη μάσκα, ή μόνο σε πολύ περιορισμένο βαθμό, όπως έχουν δείξει επιστημονικές μελέτες.

2-Ποιοι είναι οι νομικοί κανονισμοί για την ασφαλή χρήση μασκών σύμφωνα με τη νομοθεσία περί υγείας και ασφάλειας στην εργασία;

Έχει αναγνωριστεί εδώ και καιρό και προβλέπεται από τη νομοθεσία για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία ότι οι μάσκες δυσχεραίνουν την αναπνοή και, επομένως, οι μάσκες FFP2 μπορούν να φορεθούν μόνο από υγιή άτομα και μόνο για περιορισμένο χρονικό διάστημα (περίπου 75 λεπτά). Μετά από αυτό, ένα διάλειμμα τουλάχιστον 30 λεπτών είναι απαραίτητο.

3-Είναι η μάσκα αποτελεσματική ως προστασία από τη μετάδοση ιογενούς αναπνευστικής λοίμωξης;

Η κατάσταση των δεδομένων ήταν σαφής πριν από την εμφάνιση της Covid και

έχει επιβεβαιωθεί αρκετές φορές έκτοτε: η μάσκα είναι αναποτελεσματική ως προστασία από τη μετάδοση των ιών. Μια μάσκα δεν προστατεύει τον χρήστη ή το περιβάλλον του. Αντιθέτως, υπάρχουν σαφή στοιχεία που δείχνουν αυξημένο κίνδυνο μόλυνσης από την Covid-19 για τον χρήστη μάσκας. Ειδικότερα, δεν υπάρχει καμία ιατρική τεκμηρίωση αν φοράτε μάσκα σε εξωτερικούς χώρους, καθώς η μετάδοση δεν συμβαίνει εκεί λόγω της πολύ χαμηλής συγκέντρωσης των ιών στον αέρα.

4-Έχει η μάσκα αρνητικές παρενέργειες;

Η μάσκα εμποδίζει την ελεύθερη αναπνοή. Αυξάνει την αντίσταση στην αναπνοή, εμποδίζει την εκπνοή βακτηρίων, ιών και μυκήτων και οδηγεί σε υγρό περιβάλλον κάτω από τη μάσκα. Αντί να εκπνέουν και έτσι να αποβάλλουν τους παθογόνους μικροοργανισμούς, συλλέγονται κάτω από ιδανικές θερμές και υγρές συνθήκες αναπαραγωγής και εισπνέονται ξανά σε συμπυκνωμένη μορφή, οδηγώντας σε αυξημένο κίνδυνο μόλυνσης.

Ωστόσο, η αυξημένη αντίσταση στην αναπνοή οδηγεί επίσης σε αύξηση της περιεκτικότητας σε CO2 στον εισπνεόμενο αέρα και, κατά συνέπεια, στο σώμα. Αυτό αποτελεί κίνδυνο για την υγεία πολλών οργάνων. Ειδικότερα, η αυξημένη περιεκτικότητα σε CO2 αποτελεί κίνδυνο για την υγεία των παιδιών, των ατόμων με προϋπάρχουσες παθήσεις και των εγκύων γυναικών ή των εμβρύων τους. Στους υγιείς ενήλικες, το αυξημένο CO2 αντισταθμίζεται με αυξημένο αναπνευστικό ρυθμό και διαστολή των βρόγχων. Ωστόσο, αυτό επιβαρύνει επίσης το σώμα.
Επιπλέον, οι μάσκες περιέχουν χημικές ουσίες, καθώς και μικροΐνες, οι οποίες εισπνέονται και έχουν ανιχνευθεί στους πνεύμονες.
Επομένως, η χρήση μάσκας συνδέεται με πολυάριθμους κινδύνους για την υγεία διαφόρων οργάνων. Πολλές παρενέργειες περιγράφονται ή διερευνώνται περαιτέρω μόνο σε μελέτες. Ως εκ τούτου, οι τρέχουσες γνώσεις σχετικά με τους κινδύνους για την υγεία από τη χρήση μάσκας μπορούν να θεωρηθούν μόνο προκαταρκτικές και ελλιπείς. Από ιατρικής άποψης, η μαζική χρήση μάσκας είναι ένα μεγάλο πείραμα που ξεκίνησε χωρίς επαρκή προκαταρκτική έρευνα και έχει άγνωστο αποτέλεσμα.

5-Το έργο των γιατρών: εξαίρεση από τη μάσκα ή καταλληλότητα της μάσκας;

Μια επιστημονική-ιατρική αξιολόγηση κινδύνου-οφέλους δείχνει σαφώς ότι η χρήση μάσκας στην καθημερινή ζωή συνδέεται με σημαντικά περισσότερους κινδύνους από τα πιθανά οφέλη, ιδίως για τα παιδιά, τα άτομα με προϋπάρχουσες παθήσεις και τις έγκυες γυναίκες. Επιπλέον, η σχέση οφέλους-κινδύνου της μάσκας είναι σαφώς αρνητική σε καταστάσεις ζωής με χαμηλό κίνδυνο μόλυνσης. Η χρήση μάσκας δεν συνιστάται, επομένως, γενικά για λόγους υγείας. Αυτό ισχύει για τους υγιείς ανθρώπους, αλλά ακόμη περισσότερο για τα άτομα με προβλήματα υγείας, καθώς και για τους εξωτερικούς χώρους.
Λόγω του εγγενούς κινδύνου και της έλλειψης οφέλους από τη χρήση μάσκας, όλοι θα πρέπει να εξαιρούνται από τη χρήση μάσκας για ιατρικούς λόγους. Ωστόσο, τα άτομα που θέλουν ή πρέπει να φορέσουν μάσκα θα πρέπει να λάβουν εκ των προτέρων ιατρική άδεια για να διαπιστωθεί εάν η μάσκα μπορεί να φορεθεί χωρίς σημαντική ή μόνιμη βλάβη στην υγεία, τηρώντας παράλληλα τον μέγιστο χρόνο χρήσης και τις απαραίτητες περιόδους αποκατάστασης. Επιπλέον, η εκπαίδευση στον ορθό χειρισμό είναι απαραίτητη. Αυτό είναι συγκρίσιμο με άλλες καταστάσεις κινδύνου, όπως οι καταδύσεις, τα ταξίδια σε μεγάλα ύψη, η ελεύθερη πτώση με αλεξίπτωτο κ.λπ., όπου επίσης δεν χρειάζεται απαλλαγή, αλλά μάλλον θα πρέπει να λαμβάνεται πιστοποιητικό υγείας για την καταλληλότητα, ή σε ορισμένες περιπτώσεις απαιτείται ακόμη και από το νόμο, καθώς και ακριβής εκπαίδευση.

6-Ευθύνη για τους κανονισμούς σχετικά με τη χρήση μάσκας

Λόγω της σαφώς αρνητικής σχέσης κινδύνου-οφέλους από τη χρήση μάσκας, τίθεται το ζήτημα της ευθύνης σε περίπτωση που ο χρήστης υποστεί αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία. Δεδομένου ότι δεν μπορεί να αποδειχθεί όφελος βάσει των διαθέσιμων επιστημονικών δεδομένων, η υποχρέωση για τη χρήση μάσκας πρέπει να θεωρηθεί ως σωματική βλάβη (με πρόθεση;) και οι χρήστες πρέπει να αποζημιώνονται ανάλογα σε περίπτωση (αναμενόμενης) εμφάνισης παρενεργειών.

Συμπέρασμα:

Τα επιστημονικά – ιατρικά δεδομένα σχετικά με την αναποτελεσματικότητα της μάσκας ως προστασία από τις λοιμώξεις, ειδικά στην καθημερινή ζωή και ιδιαίτερα σε εξωτερικούς χώρους, καθώς και τον κίνδυνο για την υγεία σε πολλά επίπεδα είναι συντριπτικά και αδιαμφισβήτητα. Τίθεται επομένως το ερώτημα γιατί η συχνή και μερικές φορές ακόμη και η υποχρεωτική χρήση μάσκας μπορεί να διαδοθεί και υποστηρίζεται από πολλούς θεσμούς. Μια τέτοια λανθασμένη συμπεριφορά, η οποία έρχεται σε προφανή αντίθεση με τα επιστημονικά δεδομένα, ήταν δυνατή μόνο στο πλαίσιο μιας πολιτικής που καθοδηγείται από το φόβο, όπως την έχουμε βιώσει από τις αρχές του 2020.
Ως εκ τούτου, θα πρέπει να απαιτηθεί η ταχεία επιστροφή στη λογική και τη νηφάλια στάθμιση των επιστημονικών στοιχείων ως βάση για τη λήψη αποφάσεων από την πολιτική και τη δικαιοσύνη.

Ορισμένες μελέτες με τα σημαντικότερα αποτελέσματα παρατίθενται παρακάτω. Δεδομένου ότι προστίθενται συνεχώς πολλές νέες μελέτες, δεν ισχυριζόμαστε ότι ο κατάλογος είναι πλήρης.

Για ποιο λόγο χρησιμοποιείται η μάσκα στην ιατρική;

Η μάσκα φοριέται μόνο σε ιδιαίτερα ευαίσθητους χώρους, π.χ. κατά τη διάρκεια των εργασιών, προκειμένου να αποφευχθεί η μόλυνση του αποστειρωμένου χώρου λειτουργίας με μικρόβια μέσω σταγονιδίων. Κατά συνέπεια, οι μάσκες είναι ανοιχτές στα πλάγια και ο στόχος δεν ήταν ποτέ η πρόληψη της μετάδοσης των ιών μιας αναπνευστικής νόσου. Ωστόσο, η ίδια η μάσκα δεν μπορεί να εκπληρώσει αυτόν τον σκοπό, ή μόνο σε πολύ περιορισμένο βαθμό, όπως δείχνουν επιστημονικές μελέτες. Δηλαδή, ακόμη και στα νοσοκομεία, η χρήση της μάσκας δεν βασίζεται σε στοιχεία και έρχεται σε αντίθεση με τα δεδομένα, όπως δείχνει ο παρακάτω κατάλογος σχετικών επιστημονικών μελετών.

Μελέτη του Dr Neil Orr, που δημοσιεύθηκε το 1981 στο Annals of the Royal College of Surgeons of England.
Ο Δρ Orr ήταν χειρουργός στη Χειρουργική Μονάδα Multiplels στο Κόλτσεστερ. Για έξι μήνες, από τον Μάρτιο έως τον Αύγουστο του 1980, οι χειρουργοί και το προσωπικό αυτής της μονάδας αποφάσισαν να δουν τι θα συνέβαινε αν δεν φορούσαν μάσκες κατά τη διάρκεια των επεμβάσεων. Δεν φορούσαν μάσκες για έξι μήνες και συνέκριναν το ποσοστό των λοιμώξεων των χειρουργικών τραυμάτων από τον Μάρτιο έως τον Αύγουστο του 1980 με το ποσοστό των λοιμώξεων των τραυμάτων από τον Μάρτιο έως τον Αύγουστο των προηγούμενων τεσσάρων ετών. Διαπίστωσαν προς μεγάλη τους έκπληξη ότι όταν κανείς δεν φορούσε μάσκες κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης, το ποσοστό των λοιμώξεων των τραυμάτων ήταν λιγότερο από το μισό σε σχέση με το ποσοστό όταν όλοι φορούσαν μάσκες.
Το συμπέρασμά τους: “Φαίνεται ότι η ελάχιστη μόλυνση επιτυγχάνεται καλύτερα όταν δεν φοριέται καθόλου μάσκα” και ότι η χρήση μάσκας κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης “είναι μια τυπική διαδικασία που θα μπορούσε να παραληφθεί”.

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2493952/pdf/annrcse01509-0009.pdf

Οι Laslett και Sabin διαπίστωσαν το 1989 ότι οι μάσκες δεν ήταν απαραίτητες κατά τη διάρκεια του καρδιακού καθετηριασμού. “Δεν βρέθηκαν λοιμώξεις σε κανέναν ασθενή ανεξάρτητα από το αν χρησιμοποιήθηκε σκουφί ή μάσκα”, έγραψαν. Οι Sjøl και Kelbaek κατέληξαν στο ίδιο συμπέρασμα το 2002.
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/ccd.1810170306

Στη μελέτη του Tunevall το 1991, μια ομάδα γενικής χειρουργικής δεν φορούσε μάσκα για δύο χρόνια στις μισές από τις επεμβάσεις. Σε 1.537 επεμβάσεις που πραγματοποιήθηκαν με μάσκες, το ποσοστό μόλυνσης του τραύματος ήταν 4,7%, ενώ σε 1.551 επεμβάσεις χωρίς μάσκες, το ποσοστό μόλυνσης του τραύματος ήταν μόνο 3,5%.
https://link.springer.com/article/10.1007/BF01658736

Μια μελέτη των Skinner και Sutton το 2001 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχουν στοιχεία που να υποστηρίζουν τη χρήση χειρουργικών μασκών προσώπου από το ιατρικό προσωπικό σε χειρουργικό περιβάλλον. Η χρήση μάσκας δεν έχει σημαντική επίδραση στη συχνότητα εμφάνισης λοιμώξεων μετά από χειρουργική επέμβαση.

https://journals.sagepub.com/doi/pdf/10.1177/0310057X0102900402

Οι Lahme et al. έγραψαν το 2001 ότι “οι χειρουργικές μάσκες προσώπου που φορούσαν οι ασθενείς κατά τη διάρκεια της περιοχικής αναισθησίας δεν μείωσαν τη συγκέντρωση των αερομεταφερόμενων βακτηρίων πάνω από το χειρουργικό πεδίο στη μελέτη μας. Ως εκ τούτου, είναι αχρείαστες .”
https://europepmc.org/article/med/11760479

Ο Bahli διεξήγαγε συστηματική βιβλιογραφική ανασκόπηση το 2009 και διαπίστωσε ότι “δεν παρατηρήθηκε σημαντική διαφορά στην επίπτωση των μετεγχειρητικών λοιμώξεων του τραύματος μεταξύ των ομάδων που είχαν μάσκες και των ομάδων που χειρουργήθηκαν χωρίς μάσκες.”

https://www.semanticscholar.org/paper/Does-evidence-based-medicine-support-the-of-in-in- Bahli/751acd427c20c8dc7d1fbc1b45eead104286f481

Οι Lipp και Edwards εξέτασαν τη χειρουργική βιβλιογραφία το 2014 και διαπίστωσαν ότι “δεν υπήρχε στατιστικά σημαντική διαφορά στα ποσοστά λοιμώξεων μεταξύ των ομάδων με και χωρίς μάσκα σε καμία από τις μελέτες”. Οι Vincent και Edwards επικαιροποίησαν αυτή την ανασκόπηση το 2016 και το συμπέρασμα ήταν το ίδιο.

https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD002929.pub2/full

Ο Carøe έγραψε σε μια ανασκόπηση του 2014 που βασίστηκε σε τέσσερις μελέτες και
6.006 ασθενείς, ότι “καμία από τις τέσσερις μελέτες δεν βρήκε διαφορά στον αριθμό των μετεγχειρητικών λοιμώξεων, είτε χρησιμοποιήθηκε χειρουργική μάσκα είτε όχι”.

https://europepmc.org/article/med/25294675

Οι Zhou et al, κάνοντας ανασκόπηση της βιβλιογραφίας το 2015, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι “δεν υπάρχουν ουσιαστικά στοιχεία που να υποστηρίζουν τον ισχυρισμό ότι οι μάσκες προσώπου προστατεύουν είτε τον ασθενή είτε τον χειρουργό από μόλυνση“.
https://journals.sagepub.com/doi/pdf/10.1177/0141076815583167

Νομικοί κανονισμοί υγιεινής και ασφάλειας της εργασίας για την ασφαλή χρήση μάσκας

Λόγω της εγγενώς αυξημένης αναπνευστικής αντίστασης που προκαλεί η μάσκα και των συναφών κινδύνων για την υγεία, υπάρχουν σαφείς κανονισμοί για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία τόσο στην Αυστρία όσο και στη Γερμανία αλλά και στο σύνολο των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για παράδειγμα, ο μέγιστος χρόνος χρήσης των μασκών FFP2 είναι 75 λεπτά για υγιή άτομα, μετά το πέρας των οποίων πρέπει να γίνεται διάλειμμα τουλάχιστον 30 λεπτών. Ωστόσο, ο χρόνος χρήσης πρέπει να εκτιμάται σε ατομική βάση και μπορεί να μειωθεί σε περίπτωση προβλημάτων υγείας ή μπορεί ακόμη και να είναι σκόπιμο να μη φορέσετε καθόλου μάσκα. Επιπλέον, “Εκτός από την αξιολόγηση των κινδύνων, όλοι οι εργαζόμενοι πρέπει να διδάσκονται τη χρήση μάσκας”, σύμφωνα με τη γερμανική αρχή BAuA:

“Η χρήση αναπνευστικών συσκευών με φίλτρο (FFP2 και FFP3) οδηγεί σε αυξημένη σωματική καταπόνηση. Ένα αποτελεσματικό μέτρο είναι η ανάπαυση με τη μορφή διαλειμμάτων από τη χρήση των μασκών. Η επιβάρυνση του σώματος που προκαλείται από την αυξημένη αντίσταση στην αναπνοή κατά τη χρήση FFP πρέπει να προσδιορίζεται και να αξιολογείται από τους εργοδότες στο πλαίσιο της αξιολόγησης του χώρου εργασίας και να λαμβάνονται μέτρα εναντίον της …
Για τη FFP χωρίς βαλβίδα ο κανονισμός ορίζει 75 λεπτά χρόνο χρήσης και στη συνέχεια 30 λεπτά διάλειμμα, το πολύ 5 φορές ανά βάρδια και 4 βάρδιες την εβδομάδα.” Ομοσπονδιακό Υπουργείο Εργασίας και Οικονομικών Υποθέσεων, Τμήμα Εργατικού Δικαίου και Κεντρικής-
Επιθεώρηση Εργασίας, Βιέννη
www.arbeitsinspektion.gv.at/Uebergreifendes/Persoenliche_Schutzausruestung/Atemschutz.html

“Η καταπόνηση από τη χρήση μάσκας FFP προκύπτει από την αντίσταση της αναπνοής κατά την εισπνοή και την εκπνοή, η οποία οδηγεί σε αυξημένη αναπνοή και σε καταπόνηση του αναπνευστικού και καρδιαγγειακού συστήματος… Ως τιμή αναφοράς, ο κανόνας DGUV για μια μάσκα FFP2 χωρίς βαλβίδα εκπνοής ορίζει διάρκεια χρήσης 75 λεπτά και περίοδο διαλείμματος 30 λεπτά…..
Εάν ο χρήστης της μάσκας έχει προβλήματα υγείας (ιδίως στον τομέα του καρδιαγγειακού συστήματος), η διάρκεια της χρήσης και η περίοδος αποκατάστασης πρέπει να προσαρμόζονται σύμφωνα με την αξιολόγηση της επαγγελματικής υγείας, διαφορετικά δεν μπορεί να συνιστάται η χρήση μάσκας FFP2.”
Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία (BAuA), Γερμανία

https://www.baua.de/DE/Themen/Arbeitsgestaltung-im-Betrieb/Coronavirus/FAQ/PSA-FAQ-24.html

Είναι η μάσκα αποτελεσματική στην προστασία από τη μετάδοση της αναπνευστικής λοίμωξης;

Ακόμη και πριν από την εμφάνιση τ ηςCOVID-19, υπήρχε μεγάλος αριθμός μελετών που έδειξαν σαφώς ότι η μάσκα δεν προστατεύει από τη μετάδοση ενός ιού.
Τα δεδομένα ήταν σαφή και έκτοτε επιβεβαιώθηκαν από περαιτέρω μελέτες: Η μάσκα είναι αναποτελεσματική στην προστασία από τη μετάδοση των ιών της αναπνευστικής λοίμωξης. Μια μάσκα δεν προστατεύει τον χρήστη ή το περιβάλλον του.

Μελέτες πριν από την εμφάνιση της COVID-19:

“Η χρήση μάσκας προσώπου ήταν αναποτελεσματική στην προστασία από τις λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος κατά τη διάρκεια του προσκυνήματος Χατζ το 2009″.
Gautret P et al. Προστατευτικά μέτρα κατά των οξέων αναπνευστικών συμπτωμάτων σε Γάλλους προσκυνητές που συμμετείχαν στο Χατζ του 2009. J Travel Med. 2011 Jan- Feb;18(1):53-5,
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21199143/

“Το πλύσιμο των χεριών και οι μάσκες προσώπου δεν μείωσαν τη μετάδοση του ιού της γρίπης. … η μεγαλύτερη μελέτη που έχει γίνει μέχρι σήμερα για το θέμα αυτό”.
Simmerman et al. Findings from a household randomized controlled trial of hand washing and face masks to reduce influenza transmission in Bangkok, Thailand. Γρίπη, Άλλοι αναπνευστικοί ιοί. 2011 https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21651736/

“δεν υπήρχε σημαντική διαφορά στη συχνότητα εμφάνισης της γρίπης στην ομάδα που φορούσε μάσκα … δεν υπήρχε κανένα όφελος από τη χρήση μάσκας”
Μελέτη μεταξύ φοιτητών με υψηλή πιθανότητα μετάδοσης λόγω στενής και διαδραστικής διαβίωσης
Aiello et al. Facemasks, hand hygiene, and influenza among young adults: a randomized intervention trial. PLoS One. 2012;7(1):e29744. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22295066/

Μια μετα-ανάλυση του 2016 από τους Smith et al. διαπίστωσε ότι “τόσο οι τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές όσο και οι μελέτες παρατήρησης των αναπνευστικών συσκευών N95 και των χειρουργικών μασκών που χρησιμοποιούνται από τους εργαζόμενους στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης δεν έδειξαν κανένα όφελος έναντι της μετάδοσης οξέων αναπνευστικών λοιμώξεων”. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4868605/

Μια μετα-ανάλυση του 2011 από τους bin-Reza et al. 17 μελετών σχετικά με τις μάσκες και την επίδρασή τους στη μετάδοση της γρίπης διαπίστωσε ότι: “καμία από τις μελέτες δεν έδειξε πειστική συσχέτιση μεταξύ της χρήσης μάσκας και της προστασίας από τη μόλυνση από τη γρίπη”. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5779801/

Μελέτες μετά την COVID-19 που επιβεβαίωσαν προηγούμενες γνώσεις:

“Η σύσταση για κάλυψη του στόματος και της μύτης σε δημόσιους χώρους:

1. δεν έχει καμία επιστημονική βάση
2. είναι δυνητικά αντιπαραγωγική.
   Η υποχρεωτική χρήση μάσκας δίνει μια ψευδή αίσθηση ασφάλειας, και η ψευδής αίσθηση ασφάλειας αποτελεί πάντα κίνδυνο για την ασφάλεια”.
   Kappstein I. Προστασία στόματος-μύτης στο κοινό: δεν υπάρχουν στοιχεία για την αποτελεσματικότητα, Hospital Hygiene up2date 2020; 15(03): 279-295 https://www.thieme-connect.com/products/ejournals/html/10.1055/a-1174-6591

Η μεγαλύτερη και καλύτερη μελέτη παρατήρησης του ιού Corona στην πραγματική ζωή μέχρι σήμερα διεξήχθη στη Δανία:
“Η σύσταση να φοράτε μάσκα προσώπου όταν έρχεστε σε επαφή με άλλους εκτός του σπιτιού δεν μείωσε τη συχνότητα μόλυνσης από SARS-CoV-2”.
Bundgaard et al. Effectiveness of Adding a Mask Recommendation to Other Public Health Measures to Prevent SARS-CoV-2 Infection in Danish Mask Wearers: A Randomized Controlled Trial. Ann Intern Med. 2021;174(3):335-343.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33205991/

Το 2020, οι Jefferson et al. διαπίστωσαν σε μια μετα-ανάλυση “ότι οι μάσκες προσώπου δεν έχουν ανιχνεύσιμη επίδραση κατά της μετάδοσης ιογενών λοιμώξεων”.
https://journals.sagepub.com/doi/pdf/10.1177/0141076815583167

Μια μετα-ανάλυση του 2020 από τους Xiao et al. διαπίστωσε ότι “τα στοιχεία από τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές μάσκες προσώπου δεν δείχνουν σημαντική επίδραση στη μετάδοση της εργαστηριακά επιβεβαιωμένης γρίπης – είτε όταν φοριούνται από μολυσμένα άτομα είτε από άτομα του γενικού πληθυσμού”.
https://wwwnc.cdc.gov/eid/article/26/5/19-0994_article

Μια ανασκόπηση του Ιουλίου 2020 από το Κέντρο Ιατρικής Βασισμένης σε Στοιχεία της Οξφόρδης διαπίστωσε ότι “δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι οι υφασμάτινες μάσκες είναι αποτελεσματικές κατά της ιογενούς λοίμωξης ή μετάδοσης”.
https://www.cebm.net/covid-19/masking-lack-of-evidence-with-politics/

Μια μελέτη του Thomas Wieland τον Ιούνιο του 2020 “δεν διαπίστωσε καμία επίδραση της απιβολής υποχρεωτικών μασκών στις δημόσιες μεταφορές”.
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0925753520303210
Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει επίσης από τη διετή ανάλυση κατά συστάδες/ανίχνευση επαφών στην Αυστρία, όπου δεν υπήρξε σχεδόν καμία ανιχνεύσιμη μετάδοση στα μέσα μαζικής μεταφοράς.

Το 2020, μια διακρατική μελέτη του Πανεπιστημίου της Ανατολικής Αγγλίας διαπίστωσε ότι “οι υποχρεωτικές μάσκες δεν έχουν κανένα όφελος και μπορεί ακόμη και να αυξήσουν τον κίνδυνο μόλυνσης. Τρεις από τις 31 μελέτες διαπίστωσαν πολύ ελαφρά μειωμένη πιθανότητα προσβολής από γριπώδη νόσο”.
https://web.archive.org/web/20200510161346/ https://www.uea.ac.uk/about/-/new-study-reveals-
blueprint-for-getting-out-of-covid-19-lockdown

Η έρευνα, η οποία διεξήχθη τον Απρίλιο του 2020 από τους Brosseau και Sietsema (καθηγητές αναπνευστικών και λοιμωδών νοσημάτων) στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόις, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι “οι μάσκες προσώπου δεν έχουν κανένα αποτέλεσμα στην καθημερινή ζωή. Ούτε ως αυτοπροστασία ούτε για την προστασία των άλλων”.
https://www.cidrap.umn.edu/news-perspective/2020/04/commentary-masks-all-covid-19-not- based-sound-data

Κάλυψη στόματος-μύτης στο κοινό: καμία απόδειξη αποτελεσματικότητας

Δεν υπάρχει επιστημονική βάση για τη σύσταση της χρήσης προστατευτικών για το στόμα και τη μύτη σε δημόσιους χώρους. Είναι μάλιστα δυνητικά αντιπαραγωγικές, καθώς υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος μόλυνσης λόγω ακατάλληλου χειρισμού. Ένα τόσο δραστικό μέτρο όπως η γενική υποχρέωση χρήσης μάσκας σε δημόσιους χώρους δεν μπορεί να δικαιολογηθεί και δεν συνάδει με τις συστάσεις του ΠΟΥ.
https://www.thieme-connect.com/products/ejournals/abstract/10.1055/a-1174-6591

Στο κύριο άρθρο του New England Journal of Medicine του Απριλίου 2020 με θέμα “Η χρήση μάσκας στην εποχή του Covid-19”, οι Klompas et al. υποστηρίζουν, μεταξύ άλλων: “Γνωρίζουμε ότι η χρήση μάσκας εκτός των εγκαταστάσεων υγειονομικής περίθαλψης παρέχει ελάχιστη, αν όχι καθόλου, προστασία από τη μόλυνση. Πολλά κράτη που εισήγαγαν υποχρεωτικές μάσκες προσώπου στα μέσα μαζικής μεταφοράς και στα καταστήματα την άνοιξη ή στις αρχές του καλοκαιριού, όπως η Καλιφόρνια, η Αργεντινή, η Ισπανία και η Ιαπωνία, εξακολουθούσαν να παρουσιάζουν απότομη αύξηση των μολύνσεων από τον Ιούλιο“.
https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMp2006372

Συστηματική ανασκόπηση 31 μελετών (RCTs και μελέτες παρατήρησης) σχετικά με το νόημα της χρήσης μάσκας στο κοινό.
Συμπέρασμα των συγγραφέων: τα στοιχεία για τη χρήση μάσκας δεν είναι αρκετά ισχυρά ώστε να υποστηρίζουν την ευρεία χρήση των μασκών προσώπου ως μέτρο προστασίας από την COVID-19. Ωστόσο, η βραχυπρόθεσμη χρήση για ιδιαίτερα ευάλωτα άτομα σε παροδικές καταστάσεις υψηλότερου κινδύνου φαίνεται λογική για τους συντάκτες.
https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.04.01.20049528v1

Άρθρο που συνέκρινε τη χρήση δύο τύπων μάσκας προσώπου και αναπνευστήρων N95 κατέληξε στην ακόλουθη σύσταση: οι μάσκες προσώπου πρέπει να φοριούνται μόνο από άτομα που έχουν συμπτώματα αναπνευστικής λοίμωξης ή από εργαζόμενους στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης που φροντίζουν άτομα με αναπνευστικές λοιμώξεις.
Οι μάσκες προσώπου δεν πρέπει να φοριούνται από υγιείς ανθρώπους, καθώς δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι οι μάσκες προσώπου προστατεύουν αποτελεσματικά από ασθένειες.
Επειδή οι μάσκες N95 απαιτούν ειδικές δοκιμές εφαρμογής, δεν συνιστώνται για χρήση από το ευρύ κοινό.
https://jamanetwork.com/journals/jama/fullarticle/2762694

Μετά από ανασκόπηση και σύνοψη της ιατρικής βιβλιογραφίας (μετα-αναλύσεις και μελέτες) σχετικά με τις επιπτώσεις της χρήσης μάσκας στην ανθρώπινη υγεία για την ανάλυση κινδύνου-οφέλους για το ευρύ κοινό και κάθε άτομο, ο συγγραφέας της παρούσας μελέτης το 2020 καταλήγει στα εξής:
Οι μάσκες τείνουν να παρεμποδίζουν την κανονική αναπνοή και δεν χρησιμεύουν ως αποτελεσματικοί φραγμοί έναντι των παθογόνων μικροοργανισμών. Επομένως, οι μάσκες δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται από το ευρύ κοινό, ούτε από ενήλικες ούτε από παιδιά, και οι περιορισμοί τους ως προφύλαξη από παθογόνα θα πρέπει επίσης να λαμβάνονται υπόψη σε ιατρικούς χώρους. https://www.primarydoctor.org/masks-not-effect

Ακόμα και η έκθεση αξιολόγησης μιας ομάδας εμπειρογνωμόνων που διορίστηκε από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση δεν μπορούσε να παραθέσει επαρκή στοιχεία για την αποτελεσματικότητα: “επειδή λείπουν τυχαιοποιημένες, κλινικές μελέτες σχετικά με την αποτελεσματικότητα των μασκών”. Η επίδραση είναι κυρίως ψυχολογικής φύσης “δεδομένου ότι οι μάσκες χρησιμοποιούνται στην καθημερινή ζωή για να επιστήσουν την προσοχή στον πιθανό κίνδυνο του ιού.
Αξιολόγηση της νομικής βάσης και των μέτρων της πολιτικής για την πανδημία, έκθεση της επιτροπής εμπειρογνωμόνων της Γερμανικής κυβέρνησης
https://www.bundesgesundheitsministerium.de/fileadmin/Dateien/3_Downloads/S/Sachverstaendi genausschuss/220630_Evaluationsbericht_IFSG_NEU.pdf

Μια αναδρομική πληθυσμιακή μελέτη σε 599.314 παιδιά ηλικίας 3 έως 11 ετών διαπιστώνει: “Οι εντολές χρήσης μάσκας στα σχολεία δεν συσχετίστηκαν με χαμηλότερη επίπτωση ή μετάδοση του SARS-CoV-2, γεγονός που υποδηλώνει ότι η παρέμβαση αυτή δεν ήταν αποτελεσματική”. https://adc.bmj.com/content/early/2022/08/23/archdischild-2022-324172.citation-tools

Η παρούσα μελέτη εξέτασε την αποτελεσματικότητα των μασκών μεταξύ των παιδιών σε δύο γειτονικές σχολικές περιφέρειες στο Φάργκο της Βόρειας Ντακότα το φθινόπωρο του σχολικού έτους 2021-2022. Η μία περιφέρεια είχε υποχρεωτική χρήση μάσκας, η άλλη όχι. Το αποτέλεσμα: “Δεν παρατηρήθηκε καμία σημαντική διαφορά μεταξύ των περιπτώσεων στους μαθητές, ενώ οι περιφέρειες είχαν διαφορετικές πολιτικές χρήσης μάσκας”.
https://www.researchsquare.com/article/rs-1773983/v1

Το σκεπτικό ότι οι μάσκες FFP2 θα ήταν πιο προστατευτικές από τις κανονικές μάσκες OP καταρρίφθηκε επίσης σε αυτή τη μελέτη:
“Η χρήση μασκών N95/FFP2 δεν μειώνει τον κίνδυνο μόλυνσης από γρίπη σε σύγκριση με τις χειρουργικές μάσκες.
Αυτό οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι μάσκες N95/FFP2 δεν πρέπει να συνιστώνται για το ευρύ κοινό.”
Long et al. Effectiveness of N95 respirators versus surgical masks against influenza: A systematic review and meta-analysis. J Evid Based Med. 2020 May;13(2):93-101.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32167245/

Γιατί ορισμένες μελέτες δείχνουν θετικό αποτέλεσμα;

“Οι πρόσφατες μελέτες παρατήρησης που έχουν βρει στοιχεία για τη συσχέτιση μεταξύ της υποχρεωτικής χρήσης μάσκας στη δημόσια ζωή και της προστασίας από τη μόλυνση SARS-CoV-2 είναι περιορισμένες λόγω του σχεδιασμού της μελέτης και της ταυτόχρονης εισαγωγής άλλων παρεμβάσεων στον τομέα της υγείας” αναφέρουν οι συγγραφείς της μεγαλύτερης μελέτης για το θέμα.
Bundgaard et al. Effectiveness of Adding a Mask Recommendation to Other Public Health Measures to Prevent SARS-CoV-2 Infection in Danish Mask Wearers: A Randomized Controlled Trial. Ann Intern Med. 2021;174(3):335-343.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33205991/

Έχει η μάσκα αρνητικές παρενέργειες;

Η χρήση μάσκας προφανώς και αναμφισβήτητα εμποδίζει την ελεύθερη αναπνοή, τόσο την εισπνοή όσο και την εκπνοή. Αυτό οδηγεί σε εγγενή κίνδυνο για την υγεία πολλών οργάνων. Από ιατρική άποψη, είναι εκπληκτικό το γεγονός ότι αυτή η επιστημονικά πολύ καλά τεκμηριωμένη και σαφής δήλωση είναι σε μεγάλο βαθμό άγνωστη ή αγνοείται από το κοινό.
Η χρήση μάσκας έχει πάντα μελετηθεί επιστημονικά, ιδίως οι πιθανές παρενέργειες και οι κίνδυνοι για την υγεία. Ωστόσο, ο αριθμός των δημοσιεύσεων σχετικά με αυτή την πτυχή έχει αυξηθεί ραγδαία από τις αρχές του 2020, με 310 μελέτες μέχρι στιγμής τα τελευταία 2 ½ χρόνια στη βάση δεδομένων των ιατρικών δημοσιεύσεων, γεγονός που αποτελεί εντυπωσιακή ένδειξη της συχνής εμφάνισης προβλημάτων υγείας που οφείλονται στη χρήση μάσκας.

Η χρήση μάσκας αποτελεί κίνδυνο για την υγεία του χρήστη λόγω των ακόλουθων παραμέτρων:
α. Αύξηση της αναπνευστικής αντίστασης και προβλήματα που προκαλούνται από αυτή.
β. Συλλογή ιών, βακτηρίων και μυκήτων στο εσωτερικό της μάσκας
γ. Εισπνοή χημικών ουσιών και μικροϊνών της μάσκας

α. Αύξηση της αναπνευστικής αντίστασης και προβλήματα που προκαλούνται από αυτή.

• Τόσο η εισπνοή όσο και η εκπνοή απαιτούν μεγαλύτερη μυϊκή προσπάθεια για να ξεπεραστεί η αυξημένη αναπνευστική αντίσταση της μάσκας. Η μεγαλύτερη καταπόνηση από την αυξημένη μυϊκή προσπάθεια μπορεί να προκαλέσει προβλήματα σε άτομα με προϋπάρχουσες παθήσεις.
• Η παρεμποδισμένη αναπνοή οδηγεί σε δυσκολότερη εκπνοή του CO2 και συνεπώς σε αύξηση του CO2 στο σώμα. Το αυξημένο CO2 αποτελεί σημαντικό κίνδυνο για την υγεία σε πολλά επίπεδα ή σε πολλά όργανα. Αυτό είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο κατά τη διάρκεια σωματικής δραστηριότητας, δραστηριοτήτων που απαιτούν ιδιαίτερη συγκέντρωση, σε παιδιά, άτομα με προϋπάρχουσες παθήσεις και έγκυες γυναίκες ή το έμβρυο. Στους υγιείς ανθρώπους, ο οργανισμός προσπαθεί να αντισταθμίσει την κατάσταση αναπνέοντας ταχύτερα και βαθύτερα και διευρύνοντας τους αεραγωγούς. Ωστόσο, αυτή η αποζημίωση επιβαρύνει επίσης το σώμα και συνδέεται με κίνδυνο για την υγεία.
• Η μεγαλύτερη αντίσταση στην αναπνοή οδηγεί επίσης σε μεγαλύτερη πίεση κατά την εισπνοή και την εκπνοή, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα όπως μολύνσεις στα ιγμόρεια και τους πνεύμονες.
• Ο εκπνεόμενος αέρας συχνά διαφεύγει από το άνω άκρο δεξιά και αριστερά της μύτης και φυσάει στα μάτια. Αυτό μπορεί να προκαλέσει προβλήματα εκεί, όπως ξηρότητα, ερεθισμό, φλεγμονή κ.λπ., ειδικά για τα άτομα που φορούν φακούς επαφής.

Μια μελέτη του 2020 από τους Chandrasekarang και Fernandez εξέτασε τις αρνητικές επιπτώσεις της χρήσης μάσκας. Εκτός από την ψευδή αίσθηση ασφάλειας, πρόκειται κυρίως για σωματικές συνέπειες, όπως το γεγονός ότι η πνευμονική κυκλοφορία και το ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να καταπονηθούν σοβαρά από τις μάσκες προσώπου κατά τη διάρκεια της σωματικής δραστηριότητας, καθώς, μεταξύ άλλων, μειώνεται η ανταλλαγή CO2. Η υπερκαπνία μπορεί να οδηγήσει, μεταξύ άλλων, σε καρδιακή υπερφόρτωση και μεταβολική οξέωση.
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0306987720317126

“Λίγο μετά τη χρήση χειρουργικών μασκών, η περιεκτικότητα του εισπνεόμενου αέρα σε CO2 πλησίασε το υψηλότερο όριο που συνιστάται για τους εργαζόμενους, ενώ όταν φορέθηκαν μάσκες FFP2, μετρήθηκαν ανησυχητικά υψηλές συγκεντρώσεις σε όλα σχεδόν τα άτομα. Οι συγκεντρώσεις CO2 ήταν σημαντικά υψηλότερες σε ανηλίκους και άτομα με υψηλούς ρυθμούς αναπνοής”. https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2022.05.10.22274813v1

Στην ακόλουθη αξιολόγηση αναλύθηκαν 65 δημοσιεύσεις. Αυτές τεκμηρίωσαν τις σχετικές αρνητικές επιπτώσεις των μασκών σε πολλούς τομείς. Έγινε αναφορά στην ψυχολογική και σωματική επιδείνωση, καθώς και στα πολυάριθμα προβλήματα που διαπιστώνονται λόγω της σταθερής, επαναλαμβανόμενης και ομοιόμορφης εμφάνισής τους σε διάφορα όργανα, ως σύνδρομο κόπωσης που προκαλείται από τη μάσκα (MIES).
https://www.mdpi.com/1660-4601/18/8/4344

Μια μελέτη του 2008 από τους Beder et al. διαπίστωσε ότι “οι χειρουργοί είχαν μειωμένο κορεσμό οξυγόνου μετά από επεμβάσεις που διαρκούσαν ακόμη και 30 λεπτά”.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18500410/

Διπλωματική εργασία σχετικά με την αναπνοή CO2 όταν οι χειρουργικές μάσκες χρησιμοποιούνται ως στοματοφυλάκια υγιεινής στο ιατρικό προσωπικό.
Αποτέλεσμα της διατριβής: Η μελέτη δείχνει αυξημένη αναπνοή διοξειδίου του άνθρακα και σημαντική αύξηση του CO2 στο αίμα. Αυτή η υπερκαπνία μπορεί να οδηγήσει στον περιορισμό διαφόρων εγκεφαλικών λειτουργιών. Ως εκ τούτου, το εύρος χρήσης των χειρουργικών μασκών θα πρέπει να εξετάζεται με κριτικό πνεύμα, προκειμένου να αποφεύγονται οι περιττοί χρόνοι χρήσης.
https://mediatum.ub.tum.de/602557

“Η χρήση μάσκας (χειρουργική μάσκα ή FFP2) σε παιδιά σε καθιστή θέση ανάπαυσης οδηγεί σε ταχεία αύξηση του CO2 σε πολύ υψηλά επίπεδα που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την υγεία των παιδιών”. Αυτό ήταν το συμπέρασμα μιας μελέτης του Σεπτεμβρίου 2022.
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S001393512200891X

Τα οφθαλμικά προβλήματα είναι επίσης πιο συχνά μεταξύ των χρηστών μάσκας. Κατά την εκπνοή, η ροή του αέρα στην κορυφή της μάσκας δεξιά και αριστερά της μύτης συχνά κατευθύνει θερμό αέρα που περιέχει πολλά βακτήρια, ιούς και μύκητες στα μάτια, τα οποία μπορεί να προκαλέσουν ερεθισμό, ξήρανση και επίσης λοιμώξεις. Αυτό μπορεί επίσης να κάνει τη χρήση φακών επαφής άβολη.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8303769/

β. Συλλογή ιών, βακτηρίων, μυκήτων και υγρασίας στο εσωτερικό της μάσκας.

Μια πρόσφατη μελέτη από τον Απρίλιο του 2022 έδειξε το εξής αποτέλεσμα: “Οι μάσκες αποτελούν κατάλληλο μέσο για την καλλιέργεια παθογόνων μικροοργανισμών. Ο αριθμός των παθογόνων μικροοργανισμών αυξάνεται με τη διάρκεια της χρήσης. … Το ζεστό και υγρό περιβάλλον κάτω από τη μάσκα επιτρέπει στους παθογόνους μικροοργανισμούς να πολλαπλασιάζονται ανεμπόδιστα. Η επιφάνεια των μασκών δεν διαθέτει προστατευτικούς μηχανισμούς όπως τα αντισώματα, τα οποία βρίσκονται, για παράδειγμα, στην ανθρώπινη βλεννογόνο μεμβράνη. Η βιολογική συνέπεια είναι ιδανικές συνθήκες αναπαραγωγής για μια μεγάλη ποικιλία παθογόνων μικροοργανισμών, όπως βακτήρια και μύκητες. … Μετά από μόλις 2 ώρες, ο αριθμός των παθογόνων μικροοργανισμών δεκαπλασιάζεται. … Η υδατοαπορροφητική ιδιότητα του εσωτερικού στρώματος των μασκών συμβάλλει στο υγρό περιβάλλον και συνεπώς στις καλές συνθήκες ανάπτυξης.” https://www.aimspress.com/article/id/625e4b8aba35de27eaa36185

Η μελέτη αυτή δείχνει ότι οι μάσκες είναι ένας καλός τρόπος συλλογής μυκοβακτηριδίων από ασθενείς με φυματίωση. Για να ανιχνεύσουν αν οι ασθενείς απέκκριναν μυκοβακτηρίδια, φορούσαν μάσκα για διάστημα από 10 λεπτά έως 5 ώρες.
https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0104921

Αυτή η μελέτη συνέκρινε τη συχνότητα εμφάνισης της covid-19 και τη θνησιμότητα στην πολιτεία Κάνσας των ΗΠΑ μεταξύ περιοχών με υποχρέωση χρήσης μάσκας και περιοχών χωρίς τέτοια απαίτηση. Η αξιολόγηση έδειξε 50% υψηλότερη θνησιμότητα στις περιοχές με υποχρεωτική χρήση μάσκας, κυρίως λόγω υψηλότερου ποσοστού λοιμώξεων Covid-19. Οι συγγραφείς καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η χρήση μάσκας εγκυμονεί κινδύνους για τον χρήστη αντί να τον προστατεύει. Η εξήγηση είναι η συσσώρευση ιών στο εσωτερικό της μάσκας επειδή δεν αναπνέονται. Αυτό δημιουργεί μια ασυνήθιστα υψηλή συγκέντρωση ιών στον εισπνεόμενο αέρα, η οποία μπορεί να αυξήσει τη μόλυνση και να συμβάλει σε μια παρατεταμένη πορεία της νόσου Covid-19.
Fögen, Zacharias MD∗. Το φαινόμενο Foegen: Ένας μηχανισμός με τον οποίο οι μάσκες προσώπου συμβάλλουν στο ποσοστό θανάτου από το COVID-19. Medicine: 18 Φεβρουαρίου 2022 – Τόμος 101 – Τεύχος 7 – p e28924 doi: 10.1097/MD.0000000000028924
https://journals.lww.com/md-
journal/fulltext/2022/02180/the_foegen_effect a_mechanism_by_which_facemasks.60.aspx

Τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης Fögen επιβεβαιώνονται, μεταξύ άλλων, από την ακόλουθη μελέτη: Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε από τους Person et al. το 2018 διαπίστωσε ότι “οι υφασμάτινες μάσκες διαπερνούν το 97% των σωματιδίων και μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο μόλυνσης με τη συγκράτηση της υγρασίας ή με την επανειλημμένη χρήση. Οι χρήστες χειρουργικής μάσκας είχαν σημαντικά μεγαλύτερη αναπνευστική δυσχέρεια από τους χρήστες που δεν φορούσαν μάσκα μετά από εξάλεπτο περπάτημα. Το 19% των χρηστών μασκών N95 εμφάνισαν διάφορους βαθμούς στέρησης οξυγόνου.”
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29395560/

Αυτή η μελέτη που δημοσιεύθηκε από το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ CDC, “Community and Close Contact Exposures Associated with COVID-19 Among Symptomatic Adults ≥18 Years in 11 Outpatient Health Care Facilities – United States, July 2020” καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το 85% των κρουσμάτων COVID-19 ήταν άτομα που φορούν συχνά ή πάντα μάσκες.
https://www.cdc.gov/mmwr/volumes/69/wr/pdfs/mm6936a5-H.pdf

Οι μάσκες συνδέονται με υψηλότερο κίνδυνο πόνου στο λαιμό
Μεταξύ των Μαλαισιανών προσκυνητών του Χατζ που φορούσαν μάσκες, τα αναπνευστικά συμπτώματα όπως βήχας, κρυολόγημα, πονόλαιμος και πυρετός ήταν δυσανάλογα συχνά. Επιπλέον, διαπιστώθηκε ότι οι χρήστες μάσκας είχαν μεγαλύτερη διάρκεια ασθένειας.
https://academic.oup.com/jtm/article-abstract/17/2/82/1800641

Οι χειρουργικές μάσκες μπορεί να προκαλέσουν δερματίτιδα εξ επαφής
Σε αυτή τη μοναδική μελέτη περίπτωσης, η δερματίτιδα εξ επαφής περιγράφεται ως αντίδραση σε μια χειρουργική μάσκα. Οι συγγραφείς το αποδίδουν αυτό σε μια χημική ουσία (διβρωμοδυκαιοβουτάνιο) που περιέχεται στη μάσκα.
Επιπλέον, γίνεται αναφορά σε μια μελέτη από το Τορόντο (Donovan et al., 2007), η οποία βρήκε ασθενείς με κνίδωση, αλλεργική δερματίτιδα και δερματίτιδα εξ επαφής μεταξύ των χρηστών μάσκας. Οι συγγραφείς το απέδωσαν, μεταξύ άλλων, στην παρουσία φορμαλδεΰδης στις μάσκες. https://journals.co.za/content/journal/10520/EJC-c3ca4ee66

Το ζεστό και υγρό περιβάλλον κάτω από τη μάσκα είναι ανθυγιεινό για το δέρμα. Από τη συχνή χρήση των μασκών, η φλεγμονή του δέρματος κάτω από τη μάσκα που μοιάζει με ακμή είναι συχνή. Αυτή η κλινική εικόνα είναι νέα και ονομάζεται “maskne“.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34990343/

Η βακτηριακή χλωρίδα στο στόμα και στην περιοχή του αυτιού, της μύτης και του λαιμού επηρεάζεται επίσης αρνητικά από τη χρήση μάσκας. Λόγω της συσσώρευσης και της εκ νέου εισπνοής βακτηρίων, εμφανίζονται συχνότερα φλεγμονές, οι οποίες περιγράφονται με τον νέο όρο “στόμα μάσκας”.
https://in.dental-tribune.com/news/mask-mouth-a-novel-threat-to-oral-health-in-the-covid-era/

γ. Εισπνοή χημικών ουσιών και μικροϊνών της μάσκας.

Ερευνητές από το Περιβαλλοντικό Ινστιτούτο του Αμβούργου και το Πανεπιστήμιο του Lüneburg εξέτασαν τα συστατικά των μασκών – τα περισσότερα από τα οποία προέρχονται από την Κίνα – και κατέληξαν σε πολύ ανησυχητικά συμπεράσματα.
Ένα χημικό κοκτέιλ με μικροπλαστικά: “αυτό που βάζουμε στο στόμα και τη μύτη μας είναι στην πραγματικότητα επικίνδυνα απόβλητα“, λέει ο καθηγητής Michael Braungart, επιστημονικός διευθυντής του Περιβαλλοντικού Ινστιτούτου του Αμβούργου.
Παρόλο που το υλικό των περισσότερων μασκών FFP2 μοιάζει με χαρτί, στην πραγματικότητα είναι θερμοπλαστικό: πολυπροπυλένιο. Επιπλέον, υπάρχουν κόλλες, συνδετικά, αντιοξειδωτικά, σταθεροποιητές υπεριώδους ακτινοβολίας σε μεγάλες ποσότητες.
Επιπλέον, οι ερευνητές από το Περιβαλλοντικό Ινστιτούτο του Αμβούργου και το Πανεπιστήμιο του Lüneburg βρήκαν πτητικούς οργανικούς υδρογονάνθρακες στις πιστοποιημένες μάσκες. Ορισμένα από αυτά περιείχαν επίσης μεγάλες ποσότητες φορμαλδεΰδης ή ανιλίνης και τεχνητά αρώματα για να καλύψουν τη δυσάρεστη χημική οσμή. Στην περίπτωση των χειρουργικών μασκών μπλε χρώματος, το κοβάλτιο χρησιμοποιείται επίσης συνήθως ως βαφή.
Συνολικά, φοράμε ένα χημικό κοκτέιλ μπροστά από τη μύτη και το στόμα μας, το οποίο δεν έχει ποτέ δοκιμαστεί για την τοξικότητά του και ποτέ για τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις του. Αναπνέουμε επίσης σωματίδια μικροϊνών που έχουν ακριβώς το κατάλληλο μέγεθος για να κολλήσουν στους πνεύμονές μας ή να ταξιδέψουν από εκεί στο σώμα μας.
Το βασικό πρόβλημα είναι ότι τα συστατικά των μασκών δεν επηρεάζονται από την έγκριση. Δοκιμάζεται μόνο η λειτουργικότητα. Εάν η μάσκα παρουσιάζει επαρκές αποτέλεσμα φιλτραρίσματος, πιστοποιείται.
Οι μικροπλαστικές ίνες που αποσπώνται από το τρίχωμα της μάσκας είναι ιδιαίτερα προβληματικές. Οι ομάδες του Michael Braungart εξέτασαν τις μάσκες και βρήκαν ακριβώς τις ίνες που είναι οι πιο επικίνδυνες σύμφωνα με τον ορισμό της Γερμανικής Κοινωνικής Ασφάλισης Ατυχημάτων (DGUV). “Οι ινώδεις σκόνες είναι αερομεταφερόμενα σωματίδια ανόργανων ή οργανικών ουσιών που έχουν επιμήκη γεωμετρία. Οι ίνες που έχουν μήκος > 5 μm, διάμετρο < 3 μm και υπερβαίνουν την αναλογία μήκους προς διάμετρο 3:1 παίζουν ιδιαίτερο ρόλο, καθώς μόνο αυτές μπορούν να διεισδύσουν στο βαθύτερο αναπνευστικό σύστημα. Οι ίνες αυτής της γεωμετρίας ονομάζονται επίσης ίνες WHO.”

Στην αρχική σελίδα της ασφαλιστικής εταιρείας υπάρχουν μακροσκελείς οδηγίες από τους επαγγελματικούς συλλόγους σχετικά με την επαγγελματική ασφάλεια κατά το χειρισμό τέτοιων ινών και σύνδεσμοι προς το Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία, το οποίο παραθέτει τους διάφορους τεχνικούς κανόνες για το χειρισμό επικίνδυνων ουσιών. Και μας συνταγογραφούν ακριβώς αυτές τις επικίνδυνες ουσίες στο πρόσωπό μας.
https://www.heise.de/tp/features/Maskenpflicht-Gift-im-Gesicht-5055786.html

Ο ρόλος των γιατρών: εξαίρεση από τη μάσκα ή καταλληλότητα της μάσκας;

Μια επιστημονική-ιατρική αξιολόγηση κινδύνου-οφέλους δείχνει σαφώς ότι η χρήση μάσκας στην καθημερινή ζωή συνδέεται με σημαντικά περισσότερους κινδύνους για την υγεία από τα πιθανά οφέλη, ιδίως για τα παιδιά, τα άτομα με προϋπάρχουσες παθήσεις και τις έγκυες γυναίκες. Επιπλέον, η σχέση οφέλους-κινδύνου της μάσκας είναι σαφώς αρνητική σε καταστάσεις ζωής με χαμηλό κίνδυνο μόλυνσης, π.χ. σε εξωτερικούς χώρους, στα μέσα μαζικής μεταφοράς κ.λπ. όπως έδειξε η διετής ανίχνευση επαφών της αυστριακής κυβέρνησης.

Επομένως, από ιατρική άποψη, η χρήση μάσκας δεν συνιστάται γενικά για λόγους υγείας. Αυτό ισχύει για τους υγιείς ανθρώπους, αλλά ακόμη περισσότερο για τα άτομα με προβλήματα υγείας, καθώς και για τους εξωτερικούς χώρους. Λόγω του εγγενούς κινδύνου που ενέχει η χρήση μάσκας και της έλλειψης οφέλους, είναι περιττό να εκδίδονται πιστοποιητικά απαλλαγής από τη μάσκα, επειδή εκ των προτέρων κανείς δεν πρέπει να φοράει μάσκα, ή μια βασική ιατρική σύσταση κατά της χρήσης μάσκας ισχύει για όλους τους ανθρώπους. Όπως και για όλες τις άλλες δυνητικά επιβλαβείς συμπεριφορές ή δραστηριότητες. Αντίθετα, όποιος θέλει ή χρειάζεται να φορέσει μάσκα θα πρέπει να λάβει εκ των προτέρων άδεια από γιατρό. Προκειμένου να διαπιστωθεί εάν η κατάσταση της υγείας του είναι αρκετά καλή ώστε να μπορεί να φορέσει μάσκα χωρίς σημαντικές ή μόνιμες βλάβες στην υγεία του, τηρώντας παράλληλα τον μέγιστο χρόνο φθοράς και τις απαραίτητες περιόδους αποκατάστασης. Συγκρίσιμη με άλλες δραστηριότητες που ενέχουν κίνδυνο για την υγεία, όπως οι καταδύσεις, τα ταξίδια σε μεγάλα ύψη, το αλεξίπτωτο πλαγιάς κ.λπ., όπου κανείς δεν χρειάζεται ούτε απαλλαγή, αλλά μάλλον πρέπει να ληφθεί πιστοποιητικό καταλληλότητας, ή σε ορισμένες περιπτώσεις απαιτείται ακόμη και από το νόμο. Επιπλέον, από ιατρικής άποψης, θα πρέπει να απαιτηθεί από όλους τους χρήστες μάσκας να ολοκληρώσουν ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα για το πώς να τις φορούν σωστά.

Ζήτημα ευθύνης στους κανονισμούς για τη χρήση μάσκας

“Εκείνοι που επιβάλλουν ή απαιτούν από άλλους να φοράνε μάσκα συχνά δεν μπορούν να επικαλεστούν δικαιολογίες που αναγνωρίζονται από το ποινικό δίκαιο. …
Όποιος διατάσσει ανθρώπους να φορέσουν μάσκα για να προστατευθούν από τους ιούς corona μπορεί να εκπληρώσει το ποινικό αδίκημα του εξαναγκασμού και -τουλάχιστον όσον αφορά τη συχνά επαναλαμβανόμενη ή παρατεταμένη χρήση- αυτό της σωματικής βλάβης σε έμμεση τέλεση.”

Επιστήμονες για την Υγεία και την Ελευθερία – 26.10.2022

E.Y.E

Επιστήμονες για την Υγεία και την Ελευθερία