Το σκάνδαλο των ιδιωτικοποιήσεων

Η κυβέρνηση και η αξιωματική αντιπολίτευση ισχυρίζονται πως το μαγικό ραβδί για την ανάπτυξη της Ελλάδας είναι η εκποίηση των δημοσίων επιχειρήσεων – ενώ τα πρόβατα παρακολουθούν σιωπηλά τη ληστεία της χώρας, χωρίς να ενημερώνονται για το τι έχει συμβεί σε άλλα κράτη.

Ανάλυση

Στα πλαίσια της υφαρπαγής των περιουσιακών μας στοιχείων μέσω των καταναγκαστικών ιδιωτικοποιήσεων που μας επιβάλλονται, ελάχιστοι κατανοούν τη σημερινή ληστεία της πατρίδας μας, όπως στο παράδειγμα των αεροδρομίων – όπου η γερμανική, κρατική σε μεγάλο βαθμό, FRAPORT, (α) εξαγόρασε σε μία εξευτελιστική τιμή μόνο τα 14 κερδοφόρα αεροδρόμια, αφήνοντας μας τα ζημιογόνα, (β) με μία αποικιοκρατική σύμβαση (ανάλυση) και (γ) με το δανεισμό της από ελληνικές τράπεζες, τις οποίες εμείς διασώσαμε αφελληνίζοντας τες ταυτόχρονα και επιτρέποντας τες σήμερα να μας πλειστηριάζουν ηλεκτρονικά τα σπίτια μας, ενώ θα χρειαστεί να τις διασώσουμε ξανά.

Ακόμη λιγότεροι όμως καταλαβαίνουν τη μελλοντική ληστεία που θα υποστούμε, η οποία θα προέλθει από πολλές διαφορετικές πλευρές – αφού
προηγουμένως απαξιωθούν με ευθύνη των κυβερνήσεων μας επιχειρήσεις όπως η ΔΕΗ, η ΕΥΔΑΠ ή η ΕΥΑΘ, με στόχο να ξεπουληθούν σε τιμές που σε άλλες εποχές θα ήταν αδιανόητες. Έχοντας ήδη αναφερθεί γενικότερα στην παγίδα των ιδιωτικοποιήσεων (ανάλυση), τονίζουμε ξανά πως είμαστε υπέρ – με εξαίρεση φυσικά τις κοινωφελείς, τις μονοπωλιακές κερδοφόρες, καθώς επίσης τις στρατηγικές, αρκεί να είναι το τίμημα σωστό και δίκαιες οι συμβάσεις που συνάπτονται, καθώς επίσης να επιβλέπονται αυστηρά από το κράτος.

Δυστυχώς όμως τίποτα από τα παραπάνω δεν συμβαίνει ενώ, επειδή ξεπουλήθηκαν οι ελληνικοί σιδηρόδρομοι σε μία ιταλική κρατική εταιρεία, με το εξευτελιστικό τίμημα των 40 εκ. €, θεωρούμε σκόπιμο να αναφερθούμε στο βρετανικό παράδειγμα – όπου πριν από περίπου 25 χρόνια, στις 5 Νοεμβρίου του 1993, ψηφίσθηκε από τη Βουλή της χώρας ο νόμος για τους βρετανικούς σιδηροδρόμους (British Railways Act). Αυτός ο νόμος της συντηρητικής τότε κυβέρνησης (Major), δημιούργησε τις προϋποθέσεις για την ιδιωτικοποίηση του σιδηροδρομικού δικτύου της Βρετανίας που ξεκίνησε το 1994 – κάτι που έως τότε απαγορευόταν.

Σύμφωνα τώρα με το νόμο που υιοθετήθηκε, οι ιδιώτες επενδυτές ανταγωνίζονται μεταξύ τους κάθε δέκα χρόνια, για την ανάληψη της λειτουργίας μεμονωμένων σιδηροδρομικών γραμμών – ενώ το κράτος τους προσφέρει ένα σταθερό ποσόν ύψους αρκετών δις, από τον προϋπολογισμό του. Υπήρξαν βέβαια από την αρχή αντιδράσεις εναντίον αυτού του συστήματος και το εργατικό κόμμα είχε υποσχεθεί προεκλογικά να σταματήσει τη διαδικασία – κάτι που όμως ξέχασε, όταν ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας το 1994 (T. Blair).

Περαιτέρω, εκείνη την εποχή οι ιδιωτικοποιήσεις αποτελούσαν την τελευταία λέξη της νεοφιλελεύθερης μόδας που είχαν δρομολογήσει η Thatcher και ο Reagan – όπως η παγκοσμιοποίηση η μαγική λέξη που ενθουσίαζε τους πάντες. Όλοι ισχυρίζονταν πως οι αγορές ήταν σε θέση να τα κάνουν όλα καλύτερα και αποτελεσματικότερα, από ότι το δημόσιο – αφού δεν είχαν προκύψει τα κραχ του 2000 (φούσκα διαδικτύου) ή του 2008 (ενυπόθηκα δάνεια, καπιταλισμός καζίνο, χρεοκοπίες και διάσωση τραπεζών). Έτσι δημιουργήθηκε μία πάμπλουτη Ολιγαρχία από το πουθενά – όπως στο παράδειγμα του στενού φίλου του κ. Blair, του κ. Branson, ιδιοκτήτη του πολύπλευρου ομίλου της Virgin (αναδείχθηκε στον επιχειρηματία-pop star της Μ. Βρετανίας, ενώ μέχρι και σήμερα λειτουργεί διάφορες σιδηροδρομικές γραμμές).

Ο ενθουσιασμός όμως δεν κράτησε πολύ. Ειδικότερα, τον Οκτώβριο του 2000 συνέβη ένα σιδηροδρομικό δυστύχημα, με 70 τραυματίες και με 4 θανάτους – αιτία του οποίου ήταν η κακή συντήρηση των γραμμών για λόγους περιορισμού των εξόδων από την εταιρεία που τις είχε αναλάβει (χρεοκόπησε τελικά και αναγκάσθηκε το δημόσιο να την εθνικοποιήσει). Κάτι ανάλογο δηλαδή με την ιδιωτικοποιημένη ιταλική γέφυρα πρόσφατα, στη Γένοβα – η οποία κατέρρευσε ξαφνικά προκαλώντας το θάνατο δεκάδων ανθρώπων.

Σύμφωνα τώρα με μελέτες, η ιδιωτικοποίηση των σιδηροδρόμων αποδείχθηκε καταστροφική – αφού, εκτός των άλλων ο προϋπολογισμός, άρα οι φορολογούμενοι, επιβαρύνεται με πολύ υψηλότερα ποσά σε σχέση με το παρελθόν. Ειδικότερα, πριν την ιδιωτικοποίηση κόστιζαν στους Βρετανούς 2 δις στερλίνες με την τωρινή αξία των χρημάτων – ενώ σήμερα η κυβέρνηση πληρώνει 5 δις στερλίνες απ’ ευθείας τους ιδιώτες και ξοδεύει 4 δις στερλίνες επί πλέον για να εξυπηρετεί τα συνεχώς αυξανόμενα χρέη του δικτύου.

Εκτός αυτού, οι τιμές των ετησίων εισιτηρίων αυξήθηκαν κατά 30% από το 2010, με αποτέλεσμα το 2017 να μειωθούν οι πωλήσεις τους κατά 10% – σημειώνοντας πως οι Βρετανοί, οι οποίο μετακινούνται καθημερινά μεταξύ του Leeds και του Birmingham για επαγγελματικούς λόγους, πληρώνουν σχεδόν 8.000 στερλίνες για την ετήσια κάρτα τους! Η τιμή δε του απλού εισιτηρίου από το Λονδίνο στο Μάντσεστερ (263 χιλιόμετρα) αυξήθηκε κατά 238% από το 1995 – κοστίζοντας σήμερα 179 στερλίνες.

Εύλογα λοιπόν αναρωτιούνται αρκετοί Έλληνες πόσο τελικά θα κοστίσει στη χώρα η ιδιωτικοποίηση των σιδηροδρόμων από τους Ιταλούς – κάτι που θα φανεί από τις τιμές των εισιτηρίων που θα ζητήσουν (όπως η FRAPORT που αύξησε αμέσως τα τέλη των αεροδρομίων), από τα ελληνικά ευρωπαϊκά πακέτα στήριξης που θα εισπράξουν (όπως για το αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης), καθώς επίσης από τη σύμβαση που έχει υπογραφεί.

Όσον αφορά τώρα τις υπηρεσίες που προσφέρουν οι ιδιώτες, λόγω μίας αλλαγής των δρομολογίων το Μάιο, κατέρρευσε σχεδόν εξολοκλήρου η σιδηροδρομική κυκλοφορία στα βορειοδυτικά της Αγγλίας – ενώ το 75% των δρομολογίων των τραίνων που λειτουργούσε η εταιρεία Northern Rail, θυγατρική της γερμανικής Deutsche Bahn, διαγράφηκαν. Η κατάσταση αυτή συνεχίσθηκε έως τον Ιούλιο, μη έχοντας ακόμη ομαλοποιηθεί – προκαλώντας ζημίες που υπολογίσθηκαν στα 37 εκ. στερλίνες.

Οι Γγερμανοί τώρα ζητούν από το υπουργείο οικονομικών της Μ. Βρετανίας συνεχώς νέες «χρηματοδοτικές ενέσεις», απειλώντας/εκβιάζοντας πως διαφορετικά δεν θα παρέχουν τις υπηρεσίες τους – οπότε θα αναγκασθεί το κράτος να εθνικοποιήσει ξανά τη Northern Rail, όπως συμβαίνει ήδη με ορισμένες άλλες εταιρείες που ισχυρίζονται ότι δεν είναι σε θέση να ανταπεξέλθουν με το κόστος.

Επίλογος

Ολοκληρώνοντας, εύκολα συμπεραίνει κανείς πως οι ιδιωτικοποιήσεις που λαμβάνουν χώρα στην Ελλάδα, παρά τις εξευτελιστικές τιμές, είναι μόνο η αρχή της ληστείας – ενώ η συνέχεια της θα είναι πολύ πιο ακριβή. Πόσο μάλλον αφού η χρεοκοπημένη Ελλάδα δεν έχει τις δυνατότητες διαπραγμάτευσης της Μ. Βρετανίας – η οποία, παρόλα αυτά, πληρώνει ένα αστρονομικό ποσόν όσον αφορά τους σιδηροδρόμους, σε σχέση με το παρελθόν.

Ένα κόστος που μεταφράζεται σε υψηλότερους φόρους και σε χαμηλότερες υπηρεσίες για τους Πολίτες της, καθώς επίσης σε αυξημένες τιμές εισιτηρίων – κάτι που συμβαίνει σε πολλές άλλες χώρες, σε όλους τους ιδιωτικοποιημένους κλάδους (ρεύμα, νερό κλπ.).

Αnalyst