Η ομιλία Νασράλα, τα τρία ακροατήρια και οι δύο επιλογές

Θέμης Τζήμας

                 Ο ηγέτης της Χεζμπολάχ δεν απογοήτευσε όσους τον θεωρούν έναν από τους πιο σοβαρούς πολιτικούς παράγοντες σήμερα σε διεθνή κλίμακα.

Η ομιλία του Χασάν Νασράλα την Παρασκευή 3 Νοεμβρίου αποτέλεσε το μεγάλο πολιτικό γεγονός της εβδομάδας στο πλαίσιο του νέου μετώπου της παγκόσμιας αντιπαράθεσης, αυτού στην Παλαιστίνη. Λέει παρεμπιπτόντως πολλά ότι όλη η διεθνής κοινότητα δεν περίμενε καμία τοποθέτηση από τον πρόεδρο της Αιγύπτου, τον βασιλιά της Ιορδανίας, τον πρόεδρο της Τουρκίας ή ακόμα και από κάποιον δυτικό ηγέτη (συμπεριλαμβανομένου του προέδρου των ΗΠΑ), αλλά από τον ηγέτη της Χεζμπολάχ, με εμφανή αγωνία. Ούτε είναι τυχαίο ότι συγκεντρώθηκαν χιλιάδες λαού στη Βηρυτό, προκειμένου να τον ακούσουν.

Ο Χασάν Νασράλα δεν απογοήτευσε με την ομιλία του όσους τον θεωρούν έναν από τους πιο σοβαρούς πολιτικούς παράγοντες σήμερα σε διεθνή κλίμακα. Απευθύνθηκε σε τρία ακροατήρια και έδωσε στους μεγάλους του αντιπάλους, το Ισραήλ και τις ΗΠΑ δύο επιλογές: της αποκλιμάκωσης και ενός ακόμα μεγαλύτερου μετώπου.

Το πρώτο ακροατήριο στο οποίο απευθύνθηκε ο Χασάν Νασράλα ήταν

το εσωτερικό του, αυτό της Χεζμπολάχ αλλά και του «άξονα της αντίστασης». Το προηγούμενο βράδυ, η οργάνωση είχε ανακοινώσει ότι έχει εξοντώσει 120 Ισραηλινούς στρατιώτες και ότι έχει καταστρέψει πλήθος αρμάτων και άλλων οχημάτων. Επρόκειτο για την καταγραφή του γεγονότος ότι η οργάνωσή του κάνει το καθήκον της και με το παραπάνω. Στην ομιλία του δε, ο Χασάν Νασράλα εξήγησε ότι η δράση της Χεζμπολλάχ δεσμεύει σχεδόν τις μισές δυνάμεις του Ισραήλ μακριά από τη Γάζα, ότι η νίκη στην επιχείρηση «Πλημμύρα του Αλ Ακσά» θα αλλάξει το τοπίο στην περιοχή και ότι η παρουσία των ΗΠΑ δεν τρομάζει κανέναν. Έθεσε το ερώτημα όχι στο αν θα μπει σε πόλεμο με το Ισραήλ η Χεζμπολλάχ (καθότι βρίσκεται ήδη), αλλά στο ποια θα είναι η ένταση αυτού. Με άλλα λόγια, διακήρυξε ότι ο «άξονας της αντίστασης» επιτελεί το έργο του (συμπαράσταση, συμπαράταξη και συντονισμός με την παλαιστινιακή αντίσταση) χωρίς ούτε να χειραγωγεί την τελευταία, ούτε καν να γνωρίζει κάθε πτυχή της δράσης της (το αυτό, υποστήριξε και για την επιχείρηση της 7^ης Οκτωβρίου). Η Χεζμπολλάχ είναι ο μείζων μη-κρατικός δρων στο πλαίσιο του «άξονα της αντίστασης» και δεν πρόκειται να «χαρίσει» αυτόν το ρόλο με κανένα τρόπο. Αντιθέτως, ο Χασάν Νασράλα έδειξε ότι αντιλαμβάνεται πολύ καλά ότι αφενός η ήττα του Ισραήλ στη Γάζα, αφετέρου η μη επιστροφή στο προηγούμενο status quo του σχεδόν «εξαφανισμένου» Παλαιστινιακού ζητήματος αποτελούν μείζονες στρατηγικούς στόχους η επίτευξη των οποίων είναι κομβική για όλο τον «άξονα της αντίστασης». Ως εκ τούτου, θα επιμείνει μέχρι νεωτέρας σε αυτόν τον ιδιότυπο και ελεγχόμενο «πόλεμο φθοράς» με το Ισραήλ, το οποίο αναγκάζεται να εξαντλήσει τα αποθέματα της αντιαεροπορικής του άμυνας, να αιμορραγεί καθημερινώς και να καλείται να αντιμετωπίσει μια σταδιακή περικύκλωση από αποφασισμένους εχθρούς.

Το δεύτερο ακροατήριο ήταν ο αραβομουσουλμανικός κόσμος. Στους Παλαιστινίους είπε ότι δεν είναι μόνοι τους και ότι η Χεζμπολάχ θα συνεχίσει να πολεμά μαζί τους. Για το Ιράν είχε να πει ότι κανείς δεν πρέπει να το θεωρεί υπεύθυνο για την επιχείρηση της 7^ης Οκτωβρίου και ότι είναι συμπαραστάτης, αλλά όχι το «αφεντικό». Με τις αραβικές χώρες που συνεργάζονται με το Ισραήλ (και συγκεκριμένα με τα καθεστώτα τους) δε θέλησε να ανεβάσει υπερβολικά την ένταση. Το σχίσμα είναι γνωστό. Τους ζήτησε μολαταύτα έστω να ανοίξουν το πέρασμα στη Ράφα (η καμπάνα χτυπά για τον στρατάρχη Σίσι και δεν μπορεί να κάνει ότι παρακούει για πολύ). Πρόκειται για μια πολύ καλά υπολογισμένη κίνηση: την ώρα που η παλαιστινιακή αντίσταση και ο «άξονας της αντίστασης» σωρεύουν νίκες και κύρος, ζητώντας τα ελάχιστα από μια σειρά αραβικών ηγεσιών, τις απαξιώνει στα μάτια των πολιτών τους ακόμα περισσότερο, αλλά με το «γάντι». Το σημαντικό για τη Χεζμπολάχ δεν είναι να φέρει στη «σωστή πλευρά της ιστορίας» τα εν λόγω καθεστώτα. Αυτό δεν θα συμβεί (ή τουλάχιστον όχι έτσι). Αυτό που έχει σημασία είναι να καταστήσει πολύ δύσκολη έως αδύνατη την αναβίωση της πολιτικής των «Συμφωνιών του Αβραάμ», οι οποίες απειλούσαν να εξαφανίσουν το Παλαιστινιακό και να στραγγαλίσουν τον «άξονα της αντίστασης».

Το τρίτο ακροατήριο είναι το Ισραήλ και η Δύση. Ο Νασράλα γνωρίζει πολύ καλά και θέλησε να αξιοποιήσει τα «υπόγεια» ρήγματα Μπάιντεν-Νετανιάχου (με τον τελευταίο να αντιστέκεται στην πιθανότητα αλλαγής του, προκειμένου να μη βρεθεί στη φυλακή). Ο ηγέτης της Χεζμπολλάχ προσέφερε την ανακωχή ως πρώτη επιλογή. Στη συνέχεια αυτής μπορεί να επιτευχθεί και μια ειρηνική διευθέτηση. Η ήττα του Ισραήλ μέχρι σήμερα είναι εκκωφαντική και ως εκ τούτου γνωρίζει ότι ο «Μπίμπι» και οι στρατηγοί του δύσκολα θα δεχτούν μια τέτοια «προσφορά», πλην όμως αν δεν το πράξουν διακινδυνεύουν μια ακόμα μεγαλύτερη, συντριπτική έως και υπαρξιακή ήττα. Η άλλη επιλογή συνίσταται στη συνέχιση και επίταση του πολέμου. Σε αυτήν την περίπτωση υπάρχουν δύο υπο-πιθανότητες: είτε ένας κατακλυσμιαίος, περιφερειακός πόλεμος (αν κινδυνεύσει με ήττα στη Γάζα η παλαιστινιακή αντίσταση ή αν δεχτεί πλήγμα ο Λίβανος από το Ισραήλ), είτε μια κατάσταση εξακολούθησης του πολέμου φθοράς, ο οποίος έχει ήδη βυθίσει το Ισραήλ στο πολιτικό, οικονομικό και στρατιωτικό αδιέξοδο.

Ο ηγέτης της Χεζμπολάχ δεν αποπειράθηκε να εντυπωσιάσει. Εξήγησε τις εναλλακτικές και εμφανίστηκε ως παράγοντας ήρεμης και αποφασιστικής δύναμης. Λίγες ώρες μετά, το κράτος του Ισραήλ βομβάρδισε τον περιβάλλοντα χώρο ενός ακόμα νοσοκομείου. Δε θα μπορούσε να υπάρξει πιο καθαρή (και τραγική) αποτύπωση του συσχετισμού της ισχύος μεταξύ δύναμης από τη μια και αδυναμίας από την άλλη.