Ἀβραὰμ Μπεναρόγια

Ο Αβραάμ Μπεναρόγια (1887- 16 Μαΐου 1979) υπήρξε ένας από τους πρώτους εκπροσώπους του σοσιαλιστικού κινήματος στον ελλαδικό χώρο. Πρωταγωνίστησε στην ίδρυση της Φεντερασιόν, του Σοσιαλιστικού Εργατικου Κόμματος Ελλάδας (ΣΕΚΕ) και της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδας. Η αφετηρία της πολιτικής του δράσης τοποθετείται στις αρχές του 20ου αιώνα και καταλαμβάνει, χρονικά, μία περίοδο πενήντα περίπου ετών.

Ο Α. Μπεναρόγια ήταν ισπανοεβραϊκής καταγωγής

Γεννήθηκε στο Βιδίνιο της Βουλγαρίας το 1887[1].

Ασκούσε το επάγγελμα του δασκάλου και παράλληλα του τυπογράφου. Διωκόμενος για την πολιτική του δράση κατέφυγε το 1908 στην Θεσσαλονίκη, όπου και εγκαταστάθηκε μόνιμα. Με τον ερχομό του άρχισε να ασχολείται ενεργά σε όλες τις εκδηλώσεις και

δραστηριότητες της εκεί ισραηλιτικής κοινότητας, όπου πολύ γρήγορα αναδείχθηκε σε ηγετικό στέλεχος.

Υπήρξε ο πρωτεργάτης της ιδρύσεως της περιώνυμης Φεντερασιόν.

Αν και αρχικά ο Μπεναρόγια και οι ομοϊδεάτες του είδαν με συμπάθεια το κίνημα των Νεοτούρκων,  στην συνέχεια, λόγω των περιορισμών που έθεσαν οι τουρκικές αρχές, προκειμένου να περιορίσουν το εργατικό κίνημα, αποστασιοποιήθηκαν από την Επιτροπή Ενώσεως και Προόδου και ο ίδιος βρέθηκε στην φυλακή[2].

Το 1915 εξελέγη μέλος του ελληνικού κοινοβουλίου, και πρωταγωνίστησε στην δημιουργία του ΣΕΚΕ, μετέπειτα ΚΚΕ στον Πειραιά το Νοέμβριο του 1918.

Στο ιδρυτικό συνέδριο του ΣΕΚΕ (17-23 Νοεμβρίου) ήταν ο επικεφαλής της κεντρώας ιδεολογικο-πολιτικής τάσεως και προσπάθησε να ισορροπήσει τις θέσεις μεταξύ των δύο άλλων ακραίων τάσεων. Ήταν μέλος της εξελεκτικής επιτροπής του συνεδρίου. Η πείρα του και ο σεβασμός των συνέδρων στο πρόσωπό του ήταν πολύ σημαντικά για τις εργασίες του συνεδρίου.

Στις εκλογές του Νοεμβρίου 1920 έστρεψε όλη την ισραηλιτική κοινότητα και όχι μόνο κατά του Ε. Βενιζέλου και της πολιτικής του για συνέχιση του πολέμου στην Μικρά Ασία, συμμαχώντας με την Ηνωμένη Αντιπολίτευση.

Το 1922 δικάστηκε ως υπεύθυνος για τα επεισόδια των εργατικών κινητοποιήσεων του Βόλου. Το 1924 στο 3ο Έκτακτο Συνέδριο του ΣΕΚΕ διεγράφη από το κόμμα σαν οπορτουνιστής, γιατί θεωρούσε πως δεν είχαν ωριμάσει οι συνθήκες για επαναστατική δράση του εργατικού κινήματος[1].

Μετά τη διαγραφή του προσπάθησε μαζί με τον Αριστοτέλη Σίδερη και τον Νίκο Δημητράτο να ιδρύσουν σοσιαλιστικό κόμμα. Όμως η κίνησή τους δεν τελεσφόρησε και στην συνέχεια περιθωριοποιήθηκε. Κατά την διάρκεια της κατοχής συνελήφθη από τους Γερμανούς στην Θεσσαλονίκη και μετεφέρθη σε στρατόπεδο συγκεντρώσεως στην Γερμανία, όπου εξοντώθηκε η οικογένειά του. Απελευθερώθηκε από τους συμμάχους και το 1945 επέστρεψε στην Ελλάδα.

Ανεμίχθη  και πάλι με την πολιτική συνεργαζόμενος με το σοσιαλιστικό κόμμα των Α. Σβώλου και Η. Τσιριμώκου.

(Σημείωση δική μου: Ψάξτε το  «Τσιριμώκο κάνε μόκο και Σοφούλη τουμπεκί»)


Το 1953 μετέβη στο νεοσύστατο τότε κράτος του Ισραήλ όπου και εγκατεστάθη  μόνιμα, για το υπόλοιπο της ζωής του, στο Τελ Αβίβ.

Έκανε σφοδρή κριτική στην Ε.Σ.Σ.Δ.

Πέθανε το 1979 σε ηλικία 92 ετών.


Το 1976 δημοσίευσε το έργο του «Η πρώτη σταδιοδρομία του ελληνικού προλεταριάτου».

βικιπαιδεία

Στην συνέντευξη του ΄78 ο Αβραάμ Μπεναρόγια θυμάται:

«Με έπιασαν, με έβαλαν σε ένα ελληνικό ατμόπλοιο της γραμμής και έτσι βρέθηκα στην Αθήνα, Μάρτιος του 1912.
Πού να πάω, τι να κάνω; Αποφασίζω να πάω στο Εργατικό Κέντρο Αθηνών.
Ήξερα την τυπογραφία την παλιά και ήλπιζα να βρω κάποια δουλειά.
Μπαίνοντας βλέπω την εικόνα του Χριστού.
«Τι είναι αυτός»,  τους ρωτώ.
«Ο Χριστός,δεν τον ξέρεις;».
«Τον ξέρω«λέω, «αλλά τι δουλειά έχει εδώ; Εδώ είναι εργατικό κέντρο, όχι εκκλησία, παλεύετε για τα δίκαια των εργαζομένων».
«Γι’ αυτό τον βάλαμε»μου λένε. «Ο Χριστός είναι ο προστάτης των φτωχών και της Δικαιοσύνης».
«Οχι» λέω εγώ, «ο άνθρωπος για τους εργάτες είναι ο Μαρξ».
«Μαρξ,ποιος είναι αυτός;» ρωτούν.
Το επεισόδιο με τον Χριστό και το ότι ήμουν εβραίος τούς έκανε ψυχρούς απέναντί μου, αν και σοσιαλιστές. Τι σοσιαλιστές δηλαδή…».

Ελιέζερ Μπεναρόγια:«Δεν ξέρω αν θα ήταν αριστερός σήμερα ο πατέρας μου»

———————————
Ο 63χρονος Ελι Μπεναρόγια ζει στην Καλιφόρνια των Ηνωμένων Πολιτειών, όπου και δραστηριοποιήθηκε επιχειρηματικά επί δεκαετίες. Είναι ένας από τους δύο εν ζωή γιους (εκ των τεσσάρων) Μπεναρόγια. «Έφυγα από την Ελλάδα στα πέντε μου χρόνια» λέει ο κ. Μπεναρόγια.

Ελιέζερ Μπεναρόγια:«Δεν ξέρω αν θα ήταν αριστερός σήμερα ο πατέρας μου»
——————————-
«Απορώ πώς είναι δυνατόν το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας να είναι αντίθετο στην επιστροφή της ελληνικής ιθαγένειας, την στιγμή που ο ίδιος ο Ζαχαριάδης- ήδη το 1940- είχε κάνει δήλωση υπέρ της ιδρύσεως εθνικής εστίας για τους εβραίους, στην Παλαιστίνη».

Ιστορικός κ. Ιακώβ Σιμπή

Ελιέζερ Μπεναρόγια:«Δεν ξέρω αν θα ήταν αριστερός σήμερα ο πατέρας μου»

Σωτήρης Παναπνικολάου

το είδα