Η αβασίλευτη Δημοκρατία και “Ο Φίλος του Λαού” στην χριστιανική (;) Γαλλική Επανάσταση

Η θηλυκής αναπαράστασης θεότητα του Ορθού Λόγου
ποδοπατεί τον Εσταυρωμένο (Notre Dame, 10/11/1793)

Τι είδους “λαϊκή Επανάσταση” έγινε στο Παρίσι το 1789; Ο χαρακτήρας του 1789 εμφανίζεται καθαρά από το 1792, αφού όμως οι ριζοσπάστες έχουν πάρει τον έλεγχο από τους μετριοπαθείς. Τα κεφάλια του βασιλιά και της βασίλισσας κόβονται. Στην τελετή της 10/11/1793 που λαμβάνει χώρα στην Notre Dame de Paris η θηλυκής αναπαράστασης θεότητα του Ορθού Λόγου (la déesse de la Raison) ποδοπατεί τον Εσταυρωμένο. Διακρίνεται και το νέο ιερό μέσω του οποίου πορεύεται ο άνθρωπος της “λογικής”: “Προς την φιλοσοφία” γράφει στην περίμετρο του περιστυλίου. Όχι του Πλάτωνα, προφανώς. Τι σχέση είχαν όλα αυτά με την έλλειψη ψωμιού;

Οι ριζοσπάστες Ιακωβίνοι ήθελαν κατάργηση της
χριστιανικής πίστης ή αντικατάστασή της από μια νέα;

Στην Γαλλική Επανάσταση, η καταδίωξη της χριστιανικής πίστης φαίνεται ότι προέκυψε στην πορεία. “Απλώς” υποχρεώθηκαν οι ιερείς να ορκίζονται πίστη στο Σύνταγμα, αντί στο Θεό. Όμως, η εφημερίδα “Ο Φίλος του Λαού” υπήρχε από το 1789. “Φιλία” είναι η “Αδελφότητα”. Ο όρος “αδελφότητα” παραπέμπει και υπονοεί τους χριστιανούς. Όλα δείχνουν ότι η Γαλλική Επανάσταση δεν προήλθε και δεν καθορίστηκε από την κοινωνία (προϋπάρχουσα συλλογικότητα), αλλά από μικρούς πυρήνες με καραδοκούσα την ομάδα των Ιακωβίνων. Αυτή την απέδωσε σε μια νέα συλλογικότητα: τον ΛΑΟ, που ανέχθηκε τον ιακωβινισμό όσο το ψωμί έλειπε και υποστήριξε “τα δικαιώματα του ανθρώπου” με την πεποίθηση ότι αυτά θα φέρουν ψωμί και ισονομία. H République θα προκύψει το 1792, όμως η Επαναστατική Κομμούνα (Κοινωνία) του 1789 είναι ένα ακόμα στοιχείο που βεβαιώνει ότι η Γαλλική Επανάσταση εξ αρχής και από πρόθεση οικειοποιείται και μεταποιεί τους χριστιανικούς όρους “ελευθερία, αδελφότητα, κοινοκτημοσύνη”.

Ποιος και για ποιο λόγο οργάνωσε την Φραγκική Επανάσταση; Δύσκολο να ειπωθεί με ακρίβεια, παρά τον κεντρικό ρόλο των Ιακωβίνων. Βέβαιο είναι ότι δεν έγινε αυθόρμητα από κάποια αστική τάξη που τράφηκε με τα κηρύγματα του δυτικού διαφωτισμού. Αν και η οργάνωσή της κινείται σε σκοτάδι αντίστοιχο με την Ελληνική, αν και οι σκόπιμες υπεραπλουστεύσεις είναι κοινές στις δυο Επαναστάσεις, ενδιαφέρον είναι, το ότι δεν αναφέρεται κάποια μυστική οργάνωση, αντίστοιχη με την Φιλική Εταιρεία. Και αυτό αποτελεί μια κραυγαλέα αντίφαση ως προς την υποτιθέμενη σχέση τους: ότι τάχα η Γαλλική γέννησε την Ελληνική. Εύκολη είναι η διαπίστωση της αφορμής: Προ του κινδύνου πτώχευσης της Γαλλίας συγκαλούνται οι τρεις τάξεις για να εγκρίνουν τους νέους φόρους! Γεγονός σημαντικό είναι και ότι δυο χρόνια πριν έχει ξεκινήσει ο πόλεμος των ευρωπαίων χριστιανών εναντίον των Οθωμανών. Και ο πόλεμος αυτός θα καταρρεύσει. Η Γαλλική Επανάσταση μέσα από τις ακρότητές της θα σώσει το Οθωμανικό κράτος, καθώς, πρώτα απ’ όλα, θα αναγκάσει την Αψβουργική Αυστρία να στραφεί εναντίον των Ιακωβίνων. Τα υπόλοιπα θα τα αναλάβει το χρήμα. Με κάποιο τρόπο, ενώ χρήματα για τους Φράγκους δεν υπήρχαν το 1789, το χρήμα θα ρέει άφθονο για τους δεκάδες πολέμους που θα γίνουν ως το 1815.

Η καρατόμηση του Θεού και των ελέω Θεού βασιλέων δεν ήταν στην προμετωπίδα. Φυσικά, δεν θα μπορούσαν να είναι. Αλλά τα γεγονότα, όπως παρουσιάζονται, επιμένουν να δείχνουν ότι οι άπονοι βασιλείς δεν θέλουν να ικανοποιήσουν τις στοιχειώδεις ανάγκες, άρα και η αβασίλευτη δημοκρατία προκύπτει μη προγραμματισμένα, από την αδιαλλαξία και την απανθρωπιά του ενός που υπηρετεί τον Θεό. Με κάποιο τρόπο, λοιπόν η “Γαλλική Επανάσταση”, όπως συνηθίσαμε να την λέμε, φαίνεται ότι ήταν χριστιανική.

Στέργιος Ζυγούρας

Το καραβάκι της ιστορίας