ΓΕΡΜΑΝΙΑ: Ο «ΜΠΑΜΠΟΥΛΑΣ» ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ

Οι Γερμανοί αξιωματούχοι έχουν τρομοκρατήσει πολλές φορές τον ελληνικό λαό, μέσα σε όλη αυτή την πορεία που διανύουμε στην λεγόμενη «κρίση», εδώ και 3 χρόνια. Η λάσπη που έχει εκτοξευθεί από κυβερνήσεις και ΜΜΕ ανά την Ευρώπη προκαλούν πραγματικά ρίγη, καθώς συλλήβδην ο ελληνικός λαός κατηγορήθηκε και εξοβελίστηκε στο πυρ το εξώτερον, θεωρούμενος από μερικούς ως αιτία για τα παγκόσμια οικονομικά προβλήματα και ως πιθανή αφορμή για μια πιθανολογούμενη παγκόσμια κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Είναι απορίας άξιον πώς μια χώρα, με προβλήματα φυσικά, αλλά με μικρό μέγεθος και περιορισμένη αξία κύκλου εργασιών μπορεί να προκαλέσει τον παγκόσμιο όλεθρο. Ή είμαστε τόσο δυνατοί και δεν το γνωρίζουμε ή το παγκόσμιο σύστημα είναι μια φούσκα ή τελικά μας λένε ψέμματα.

Οι δηλώσεις και η καθοδήγηση των ΜΜΕ της Γερμανίας και διαφόρων κυβερνητικών στελεχών αυτής της χώρας – εταίρου μας στην Ε.Ε. προκάλεσαν διάφορες αναταραχές στην εγχώρια οικονομική κατάσταση, λόγω ποικίλων αναταράξεων στην παγκόσμια χρηματοπιστωτική αγορά και τα διεθνή χρηματιστήρια, ενώ «οδήγησαν» σε συγκεκριμένες αποφάσεις τις ελληνικές κυβερνήσεις. Συχνά πυκνά η Καγκελάριος Μέρκελ κουνούσε το δάχτυλο στους Έλληνες, υπενθυμίζοντας πόσες αρνητικές συνέπειες είχε στους Γερμανούς φορολογουμένους η δική μας τεμπελιά και η
τάση μας να εξαπατούμε τους άλλους, ενώ την ίδια στιγμή εμείς φροντίζαμε μόνο για την καλοπέρασή μας. Ξαφνικά, όλοι οι υπόλοιποι καπιταλιστές εταίροι μας ξεπλύθηκαν στην κολυμβήθρα του Σιλωάμ, ενώ εμείς κατηγορηθήκαμε για αμέτρητα παγκόσμια δεινά. Δεν έφταιγε σε τίποτα το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα, οι τράπεζες, οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης αλλά μονάχα εμείς, οι τεμπέληδες που τρώγαμε τα λεφτά της Ευρώπης! Η Γερμανία, όμως, νομιμοποιείται να λειτουργεί ως μπαμπούλας απέναντι στις άλλες χώρες – εταίρους της στην Ε.Ε;

Σύμφωνα με την Bundesbank, το ομοσπονδιακό χρέος της Γερμανίας ανήλθε στα 2,17 τρισ. ευρώ (2,84 τρισ. δολάρια) στα τέλη του 2012, φτάνοντας το 81,9% του ΑΕΠ. Το χρέος αυτό ξεπερνά κατά πολύ, πλέον, το 60% που ορίζει σαν ανώτατο όριο το «Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης». Επιπλέον, υπάρχει και η δήλωση του Γερμανού καθηγητή Οικονομικών του Πανεπιστημίου του FreiburgBerndRaffelhüschen στην γερμανική εφημερίδα DieWelt (19-6-2012), σύμφωνα με την οποίαη Γερμανία «απέκρυπτε» χρέος συνολικού ύψους 5 τρις €, το οποίο είχε διογκωθεί λόγω των ελλειμμάτων στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης και τα συνταξιοδοτικά ταμεία. Εάν αυτό αληθεύει, τότε ήδη από πέρυσι το χρέος της Γερμανίας είχε εκτοξευθεί σε τρομακτικά επίπεδα. Ταυτόχρονα, όμως, η Γερμανία εφάρμοζε και εφαρμόζει την τακτική επιβολής προγραμμάτων εξοντωτικής λιτότητας για τις χώρες του Νότου, με την δικαιολογία ότι θέλει να τις σώσει από την χρεωκοπία. Σε άρθρο του στην ιστοσελίδα «Moneypost», ο Βαγγέλης Βιτζηλαίος αναφέρει το άρθρο αυτό της DieWelt με τίτλο «Η Γερμανία που κουνάει το δάχτυλο συσσωρεύει κρυφά τρισεκατομμύρια», το οποίο δημοσιοποιεί την έκθεση του βερολινέζικου ιδρύματος StiftungMarktwirtschaft(Ίδρυμα της Οικονομίας της Αγοράς) και τις δηλώσεις του καθηγητή Raffelhüschen, σύμφωνα με τα οποία το επίσημο γερμανικό χρέος μαζί με τα χρέη από τα ασφαλιστικά ταμεία θα μπορούσε να εκτοξευτεί στο 147%, ενώ σύμφωνα με τον ίδιο το πραγματικό χρέος αντιστοιχούσε ήδη στο 230%, ενώ η προτεινόμενη τότε φορολογική μεταρρύθμιση θα μπορούσε να το φτάσει μέχρι 243% του ΑΕΠ. Σύμφωνα με την ίδια έκθεση μία νέα ισχυρή ύφεση θα μπορούσε εύκολα να κάνει τους δημοσιονομικούς δείκτες να κατρακυλήσουν στα τάρταρα. Ωστόσο, μια παραγωγική χώρα όπως η Γερμανία, με δυναμική εξαγωγών μπορεί να ανταπεξέλθει, σύμφωνα με τον καθηγητή, στις προκλήσεις και να ξεπεράσει τις όποιες δυσκολίες αντιμετωπίζει αυτό το διάστημα, που αφορούν στην μείωση των εξαγωγών, στην κάμψη της επιχειρηματικής δραστηριότητας και την κρίση του τομέα των κατασκευών.


Φυσικά καθ ‘όλη την διάρκεια της «κρίσης» χρέους στην Ευρώπη, οι ηγέτες των χωρών της βόρειας Ευρώπης, με προεξάρχουσα την κ. Μέρκελ, έχουν χρησιμοποιήσει πολύ το καλόβολο επιχείρημα της προστασίας των φορολογουμένων, οι οποίοι δήθεν πληρώνουν τα σπασμένα των λαθών των χωρών του Νότου. Η έννοια του φορολογουμένου ο οποίος στερείται της δικής του οικονομικής δυνατότητας για να χρηματοδοτήσει την διάσωση των χωρών που είναι σε «κρίση» έχει ριζώσει για τα καλά στον πολιτικό διάλογο και την συνείδηση των πολιτών. Ωστόσο, σύμφωνα με το Reuters, παρά τις διασώσεις συνολικού ύψους άνω 400 δισ. ευρώ στα 3,5 χρόνια που διαρκεί η «κρίση» χρέους στην Ευρώπη, στην πραγματικότητα οι φορολογούμενοι των χωρών της βόρειας Ευρώπης δεν έχουν χάσει ούτε ένα λεπτό του ευρώ. Πώς προκύπτει αυτό; Πολύ απλά από την κατακόρυφη πτώση του κόστους δανεισμού τους από τις χρηματοπιστωτικές αγορές, εξαιτίας της οποίας έχουν εξοικονομήσει δισεκατομμύρια. Έτσι λοιπόν, χώρες όπως η Γερμανία, η Φινλανδία, η Αυστρία, η Ολλανδία και η Γαλλία έχουν ωφεληθεί δανειζόμενες πιο φθηνά και δανείζοντας με υψηλότερο επιτόκιο τις χώρες τον Νότου, όπως είναι και η Ελλάδα. Παρόλ’ αυτά συνεχίζουν να παίζουν το παιχνίδι της δήθεν προστασίας των φορολογουμένων, επιβάλλοντας πιο σκληρή λιτότητα και αυξάνοντας τα οφέλη τους. Έτσι, ο μύθος των σκληρά εργαζόμενων βορειοευρωπαίων οι οποίοι πληρώνουν αδρά για να σώσουν τους σπάταλους και άεργους νοτιοευρωπαίους έχει φυτρώσει για τα καλά στην καρδιά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο Μάρτι Σάλμι, επικεφαλής των «Διεθνών και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων» στο Υπουργείο Οικονομικών της Φινλανδίας, έχει δηλώσει ότι «…Ως μια ακούσια συνέπεια της κρίσης, η Φινλανδία έχει ωφεληθεί πάρα πολύ, δεν έχουμε χάσει ούτε λεπτό μέχρι στιγμής», ενώ τόνισε πως «ό,τι ισχύει και για την Γερμανία ισχύει λίγο πολύ και για την Φινλανδία». Βλέπουμε, λοιπόν, πως παρά τις διαρκείς αιτιάσεις περί του αντιθέτου τα υπουργεία οικονομικών των χωρών του Βορρά έχουν αποταμιεύσει κάποια χρηματικά ποσά, εξαιτίας των συνθηκών που επικρατούν στις χώρες του Νότου. Φυσικά οι Γερμανοί αξιωματούχοι γνωρίζουν καλά αυτά τα δεδομένα, της μείωσης δηλαδή του κόστους δανεισμού μέχρι και δύο ποσοστιαίες μονάδες, ωστόσο συνεχίζουν να προβάλλουν τα ίδια επιχειρήματα περί λιτότητας.



Ο Γερμανός Κλάους Ρέγκλινγκ, ο οποίος ηγείται του μόνιμου ταμείου διάσωσης της ευρωζώνης, συχνά παραθέτει δύο μελέτες κατά τις διάφορες παρουσιάσεις που κάνει ανά την Γερμανία, οι οποίες αποδεικνύουν τα οφέλη που έχει αποκομίσει η χώρα του ως απόρροια της κρίσης χρέους. Συγκεκριμένα, μια μελέτη του γερμανικού ασφαλιστικού κολοσσού Allianz έχει εμφανίσει ότι το Βερολίνο εξοικονόμησε 10.2 δισεκατομμύρια € κατά την περίοδο 2010-2012, λόγω του χαμηλότερου κόστους δανεισμού, εφόσον οι αποδόσεις των 10ετών ομολόγων της μειώθηκαν από 3,39 % σε 1,18 %. Η άλλη μελέτη, από τον Γενς Μπόυσεν – Χονγκρέφε του Ινστιτούτου οικονομικών IFW, αναφέρει ότι ο γερμανικός ομοσπονδιακός προϋπολογισμός εξοικονόμησε περί τα € 8,6 δισεκατομμύρια το 2011, λόγω των χαμηλών επιτοκίων της ΕΚΤ και του ασφαλούς επενδυτικού περιβάλλοντος στην Γερμανία. Η εξοικονόμηση αυτή αυξήθηκε σε 9,6 δισ. € το 2012 και το επενδυτικό καταφύγιο που προσφέρει η χώρα θα αποφέρει περί τα 2 δισεκατομμύρια το 2013, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του IFW. Τον Σεπτέμβριο του 2012 δημοσιεύθηκε ένα έγγραφο της Allianz το οποίο ανέφερε ότι: «Αν προσθέσουμε και τα πλεονεκτήματα των τιμών των επιτοκίων που έχουν αποκομισθεί κατά την περίοδο 2010 έως το 2012 και αυτά που η Γερμανία θα αποκομίσει από τα χρόνια που έρχονται, φτάνουμε σε μια συνολική ελάφρυνση των τόκων για τον γερμανικό προϋπολογισμό που υπολογίζεται γύρω στα 67 δισ. €». Το ποσό αυτό, όπως αναφέρεται, μπορεί να μειώσει περίπου κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες τον δείκτη του δημοσίου χρέους της Γερμανίας, γεγονός που θα επιφέρει επιπλέον εξοικονόμηση στον προϋπολογισμό. Είναι προφανές, λοιπόν, ακόμα και από δίκες τους δηλώσεις ότι από όλη αυτή την κατάσταση οι χώρες του Βορρά (με κύρια ωφελημένη την Γερμανία σε σχέση με τις υπόλοιπες) αποκομίζουν σημαντικά έμμεσα ή άμεσα οφέλη, τα οποία μάλιστα δεν ανακατανέμουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο.


Η παρανόηση αυτή περί των χρημάτων των φορολογουμένων δεν φάνηκε να ενοχλεί τους αξιωματούχους της Ε.Ε., οι οποίοι δεν θέλησαν να διαλύσουν αυτόν τον μύθο, καθώς κάτι τέτοιο δεν θα τους βόλευε ως προς τις πολιτικές τους επιδιώξεις. Συνέχισαν να παίζουν το παιχνίδι αυτό, καθώς μπορούν έτσι πιο πειστικά να κερδίσουν ποσοστά της κοινής γνώμης και να ενισχυθούν εκλογικά. Παρόλ’ αυτά, ενώ παρείχαν εγγυήσεις για τα κεφάλαια διάσωσης της ευρωζώνης και δάνεισαν χρήματα για την ενίσχυση των τραπεζών συνέχισαν να κερδίζουν χρήματα, όπως πχ η Φινλανδία η οποία εισέπραξε το 2012 από την Φινλανδική Κεντρική Τράπεζα 227 εκατομμύρια € (40 εκατομμύρια παραπάνω από το 2011), ενώ φέτος υπολογίζεται να εισπράξει 360 εκατομμύρια €, όλα αποτέλεσμα κερδών από ελληνικά, ισπανικά και πορτογαλικά κρατικά ομόλογα. Φυσικά, η τάση διάθεσης για την μη διάσωση των χωρών του Νότου αυξάνεται στους πολίτες των χωρών του Βορρά, ενώ βαθαίνει το χάσμα που έχει δημιουργηθεί στην Ε.Ε. και εντείνονται τα αρνητικά συναισθήματα απέναντι στους πολίτες του Νότου. Ο κίνδυνος, βέβαια, να χαθούν κάποια χρήματα από τον μηχανισμό διάσωσης και τους «δανειστές» είναι ορατός σε περίπτωσης επίσημης χρεωκοπίας των κρατών του Νότου, ωστόσο ένα τέτοιο ενδεχόμενο δεν φαίνεται να είναι πιθανό, σύμφωνα με επίσημες δηλώσεις παραγόντων της Ε.Ε. Φυσικά, όλως τυχαίως, τον μεγαλύτερο κίνδυνο χρεωκοπίας παρουσιάζει η Ελλάδα. Η χώρα μας, η οποία έχει λάβει 166 δις ευρώ σε δάνεια διάσωσης, είναι η λιγότερο σταθεροποιημένη κατά τους ίδιους, ωστόσο κι αυτό αλλάζει μέρα με την ημέρα, ενώ ακόμα και οι ίδιοι οι Γερμανοί εμφανίζονται πιο αισιόδοξοι ότι θα τα καταφέρει η Ελλάδα να ξεπεράσει τον κίνδυνο. Ένα σημαντικό στοιχείο είναι ότι εκτός από τα αρχικά δάνεια που δόθηκαν στην χώρα μας, τα οποία ανήλθαν σε 52,9 δισεκατομμύρια €, κανένα ευρώ φορολογούμενου από την ζώνη του ευρώ δεν κατέληξε στην Ελλάδα ή σε οποιαδήποτε άλλη χώρα. Όλα τα μετέπειτα δάνεια χρηματοδοτήθηκαν από τις διεθνείς αγορές, μέσω του ταμείου διάσωσης της ευρωζώνης. Ένα άλλο κρίσιμο στοιχείο, το οποίο μπορεί να δικαιολογήσει τις κινήσεις των Ευρωπαίων είναι ότι ακόμα κι αν οι χώρες του Νότου δεν αποπληρώσουν κάποια από τα ποσά που δανείστηκαν από τις υπόλοιπες κυβερνήσεις, αυτό θα είχε πολύ μικρότερες συνέπειες από μια πιθανή διάλυση της ευρωζώνης, όπως δηλώνουν πολλοί αξιωματούχοι και αναλυτές. Μια μελέτη του γερμανικού Bertelsmann Foundation κατέδειξε ότι αν η Γερμανία επέλεγε να επιστρέψει στο γερμανικό μάρκο, το ετήσιο ΑΕΠ της θα ήταν κατά μισή μονάδα χαμηλότερο μεταξύ των ετών 2013 και 2025, με αποτέλεσμα την απώλεια 1.2 τρις € σε 13 χρόνια, ποσό που αντιστοιχεί στο ήμισυ του μεγέθους της γερμανικής οικονομίας το έτος 2012. Είναι, επομένως, ασύμφορο για την Γερμανία να επιστρέψει τώρα σε εθνικό νόμισμα, γι’ αυτό και προσπαθεί να διατηρήσει την σταθερότητα στην ευρωζώνη, κυνηγώντας παράλληλα επιπλέον κέρδος. Εν ολίγοις, τα πράγματα δεν είναι όπως μας τα παρουσιάζει τον εγχώριο πολιτικό σύστημα, αλλά ούτε και οι άλλες κυβερνήσεις των εταίρων μας στην Ε.Ε.


Ας εξετάσουμε λιγάκι και ένα άλλο ζήτημα, αυτό των γερμανικών αποζημιώσεων προς την Ελλάδα από την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, το οποίο έχει απασχολήσει, εσχάτως, πιο έντονα την ελληνική αλλά και την γερμανική δημοσιότητα. Τους τελευταίους μήνες ανακινήθηκε, όχι με κάποια επίσημη κυβερνητική πράξη, το θέμα αυτό, επιφέροντας μάλιστα και επίσημες τοποθετήσεις Γερμανών αξιωματούχων, όπως ο Ομοσπονδιακός Υπουργός Οικονομικών κ. Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, σύμφωνα με τον οποίον το ζήτημα αυτό έχει λυθεί και δεν θα πρέπει να αποπροσανατολίζεται η ελληνική κοινή γνώμη από την αναγκαιότητα των μεταρρυθμίσεων και των επιταγών του μνημονίου. Είναι όμως έτσι; Ο Γερμανός καθηγητής της Ιστορίας της Οικονομίας AlbrechtRitschl σε συνέντευξή του στην γερμανική εφημερίδα Spiegel, αναφέρει καταρχάς για την τακτική εκβιασμών που ακολουθεί η γερμανική κυβέρνηση και την στάση της απέναντι στην Ελλάδα: «Όχι, είναι απολύτως αδικαιολόγητη. Η Γερμανία έζησε τις μεγαλύτερες χρεωκοπίες της νεότερης ιστορίας. Την σημερινή οικονομική ανεξαρτησία της και το ρόλο του «Δασκάλου της Ευρώπης» η Γερμανία τα χρωστάει στις ΗΠΑ, οι οποίες μετά τον Α΄ αλλά και τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο παραιτήθηκαν από το δικαίωμά τους για τεράστια χρηματικά ποσά. Αυτό το ξεχνούν όλοι». Για τα γεγονότα εκείνης της εποχής δηλώνει τα εξής: «Η δημοκρατία της Βαϊμάρης κατόρθωσε να επιζήσει από το 1924 μέχρι το 1929 αποκλειστικά με δανεικά. Μάλιστα για τις αποζημιώσεις του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου δανείστηκε από τις ΗΠΑ. Επρόκειτο για μια «δανειακή Πυραμίδα», η οποία κατέρρευσε με την κρίση του 1931. Τα χρήματα των δανείων των ΗΠΑ είχαν εξαφανιστεί, η ζημιά για τις ΗΠΑ ήταν τεράστια, οι συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία καταστροφικές. Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο οι ΗΠΑ φρόντισαν να μην θέσει κανείς από τους συμμάχους αξιώσεις για αποζημίωση. Εκτός από μερικές εξαιρέσεις, ματαιώθηκαν όλες οι αξιώσεις μέχρι μια μελλοντική επανένωση της Ανατολικής με τη Δυτική Γερμανία. Αυτό ήταν πολύ ζωτικό για την Γερμανία. Στην ουσία πάνω σε αυτό στηρίχθηκε το περίφημο γερμανικό μεταπολεμικό θαύμα! Παράλληλα όμως, τα θύματα της γερμανικής κατοχής όπως οι Έλληνες, ήταν αναγκασμένα να αποποιηθούν τα δικαιώματα τους για αποζημίωση». Σε ερώτηση του δημοσιογράφου για τα ποσά των γερμανικών χρεωκοπιών ο Ritschl απάντησε ότι: «Με βάση την οικονομική επιφάνεια που είχαν οι ΗΠΑ κατά την εποχή εκείνη, αναλογικά τα γερμανικά χρέη της δεκαετίας του ‘30 ισοδυναμούν με το κόστος της κρίσης του 2008. Αν τα συγκρίνουμε λοιπόν με τα ελληνικά χρέη, τότε, πιστέψτε, με τα χρέη της Ελλάδας είναι μηδαμινά. Σε σχέση με την οικονομική επιφάνεια της χώρας, η Γερμανία είναι ο μεγαλύτερος αμαρτωλός του 20ου αιώνα και ίσως της νεότερης οικονομικής ιστορίας».

Όσον αφορά στις περιπτώσεις χρεωκοπίας της Γερμανίας δήλωσε πως τον τελευταίο αιώνα ήταν τουλάχιστον 3 φορές, ενώ μετά την τελευταία στάση πληρωμών του ’30, οι ΗΠΑ φρόντισαν να κουρέψουν το χρέος της Γερμανίας και από τότε συντηρείται ο μύθος της οικονομικής ευρωστίας της, ενώ το 1990 υπήρξε κι άλλη στάση πληρωμών. Χαρακτηριστικά αναφέρει, συμπληρώνοντας, πως «Στο ίδιο διάστημα όμως οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι δούλευαν σαν τα σκυλιά για να σηκώσουν κεφάλι από τις καταστροφές του πολέμου και τη γερμανική κατοχή». Ιδού, λοιπόν, πώς οι «εργατικοί» και «οργανωτικοί» εταίροι μας δημιουργούν τα «θαύματά» τους! Για τις γερμανικές αποζημιώσεις, ο καθηγητής Ritschl, τονίζει ορισμένα πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία: «Φυσικά! Ήταν όταν ο τότε καγκελάριος Kohl αρνήθηκε να υλοποιήσει τη Συμφωνία του Λονδίνου, του 1953. Η συμφωνία έλεγε ότι οι γερμανικές πολεμικές αποζημιώσεις στην περίπτωση της επανένωσης των δύο Γερμανιών, θα πρέπει να τεθούν υπό επαναδιαπραγμάτευση. Η Γερμανία όμως πλήρωσε ελαχιστότατες αποζημιώσεις μετά το 1990, ούτε τα αναγκαστικά δάνεια που είχε συνάψει, ούτε τα έξοδα κατοχής. Η Ελλάδα είναι ένα από τα κράτη, που δεν πήραν δεκάρα. Μην κρυβόμαστε! Η Γερμανία στον 20ο αιώνα άρχισε δυο πολέμους, ο δεύτερος μάλιστα ήταν πόλεμος αφανισμού και εξολόθρευσης. Στη συνέχεια οι εχθροί της αποποιήθηκαν το δικαίωμά τους εν μέρει ή και καθολικά για αποζημιώσεις. Το περίφημο «γερμανικό θαύμα» συντελέστηκε πάνω στις πλάτες άλλων Ευρωπαίων. Αυτό δεν το ξεχνούν οι Έλληνες». Σε άλλο σημείο της συνέντευξής του αναφέρει πως η Ελλάδα δεν μπορεί να αποπληρώσει μόνη της τα χρέη της και ότι πρέπει οι πιστωτές να αποφασίσουν ποια ποσά προτίθενται να θυσιάσουν, μιας και η χώρα μας είναι εξ’ ορισμού χρεωκοπημένη, ενώ σε σχόλιο του δημοσιογράφου για το γεγονός ότι η Γερμανία παρέχει το μεγαλύτερο ποσοστό της βοήθειας προς την Ελλάδα απάντησε τα εξής: «Νομίζω πως έτσι θα πρέπει να γίνει. Έχουμε υπάρξει στο παρελθόν υπερβολικά ανέμελοι. Η βιομηχανική μας παραγωγή κέρδισε πολλά από τις υπέρογκες εξαγωγές. Οι ανθελληνικές θέσεις που προβάλλουν τα γερμανικά ΜΜΕ είναι πολύ επικίνδυνες. Μην ξεχνάτε ότι ζούμε μέσα σε ένα γυάλινο σπίτι: Το οικονομικό μας θαύμα έγινε δυνατό αποκλειστικά και μόνο επειδή δεν αναγκαστήκαμε να πληρώσουμε αποζημιώσεις. Οι Έλληνες γνωρίζουν πολύ καλά την εχθρική στάση των γερμανικών ΜΜΕ. Αν η διάθεση των Ελλήνων γίνει πιο επιθετική, μπορεί να αναβιώσουν οι παλιές διεκδικήσεις! Αν αρχίσει η Ελλάδα και αν ποτέ αναγκαστεί η Γερμανία να πληρώσει, τότε θα μας τα πάρουν όλα». Κλείνοντας, για το θέμα του τι πρέπει να κάνει η Γερμανία με την Ελλάδα απάντησε ως εξής: «Θα έπρεπε να είμαστε ευγνώμονες και να εξυγιάνουμε την Ελλάδα με τα λεφτά μας. Αν εμείς συνεχίζουμε το παιγνίδι των ΜΜΕ, παριστάνοντας τον χοντρό Εμίλ, που καπνίζει το πούρο του και αρνείται να πληρώσει, ίσως κάποιοι μας στείλουν τους παλιούς λογαριασμούς. Οι χρεωκοπίες της Γερμανίας τα περασμένα χρόνια δείχνουν τη λύση: πρέπει τώρα να συμφωνηθεί μια μείωση του χρέους. Όποιος δάνεισε λεφτά στην Ελλάδα, πρέπει να χάσει ένα μεγάλο μέρος τους! Ξέρω πως αυτό θα ήταν καταστροφικό για τις τράπεζες, γι’ αυτό και είναι απαραίτητο ένα πρόγραμμα βοήθειας. Δυστυχώς, η λύση αυτή είναι ακριβή για τη Γερμανία, αλλά πρέπει να καταλάβουμε ότι τελικά θα πρέπει να πληρώσουμε. Μόνο έτσι θα είχε και η Ελλάδα μια ευκαιρία για μια νέα αρχή».

Μια άλλη πολύ σοβαρή ιστορία που έχει να κάνει με το ζήτημα των αποζημιώσεων έρχεται από το εσωτερικό της χώρας μας. Εν συντομία, το 1997 το πρωτοδικείο της Λιβαδειάς επεδίκασε στους συγγενείς των θυμάτων την αξίωση πληρωμής αποζημίωσης ύψους 9 δις €, για τα θύματα της σφαγής του Διστόμου. Στις 20 Σεπτεμβρίου του 2000, 3 χρόνια αργότερα, το Ανώτατο Δικαστήριο του Αρείου Πάγου επικύρωσε την απόφαση αυτή και διέταξε την κατάσχεση 3 γερμανικών κτηρίων, τα οποία βρίσκονταν στην Αθήνα. Η ελληνική κυβέρνηση εκείνη την εποχή είχε πρωθυπουργό τον κ. Κώστα Σημίτη, υπουργό εξωτερικών τον κ. Γιώργο Παπανδρέου και υπουργό δικαιοσύνης τον κ. Μιχάλη Σταθόπουλο. Έπειτα από παρεμβάσεις της γερμανικής κυβέρνησης, στις 15 Σεπτεμβρίου του 2001 δεν επιτράπηκε ο πλειστηριασμός των συγκεκριμένων κτηρίων, ενώ το Πολιτικό Εφετείο της Αθήνας κάνει δεκτές τις προσφυγές της Γερμανίας. Συν τοις άλλοις, το 2006, με απόφαση του υπουργού δικαιοσύνης έγινε ξεκάθαρο ότι η κυβερνητική πράξη που απαγόρευε τον πλειστηριασμό των γερμανικών κτηρίων δεν εδύνατο να υπαχθεί σε δικαστικό έλεγχο. Ως εκ τούτου, η αποζημίωση των συγγενών των θυμάτων του Διστόμου δεν κατέστη εφικτή με απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης. Το κρίσιμο σημείο στην όλη υπόθεση είναι ότι ενώ το 1998 η Γερμανία δεν υποστήριζε την ένταξη της Ελλάδας στην Νομισματική Ένωση, μετά από την απόφαση του Αρείου Πάγου για τον πλειστηριασμό και τις κινήσεις της ελληνικής πλευράς, άλλαξε στάση στο θέμα και στήριξε την ένταξη μας στην ζώνη του ευρώ με τα πλαστά στοιχεία της κυβέρνησης Σημίτη, όπως άλλωστε μας κατηγόρησαν μερικά χρόνια αργότερα. Η διαπλοκή των κυβερνήσεων, πέρα από τα συμφέροντα των πολιτών, είναι φανερή όπως βλέπουμε εδώ, ενώ τα ποσά μιας πιθανής αποζημίωσης για τις καταστροφές και το αναγκαστικό δάνειο από την κατοχική κυβέρνηση της Ελλάδας κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ανέρχονται σε πολλά δις ευρώ (πάνω από 60-70 δις). Φυσικά, είναι εύλογο η γερμανική κυβέρνηση να μην θέλει ούτε να σκεφτεί ένα τέτοιο ενδεχόμενο, δεδομένου ότι μια πρωτοβουλία της Ελλάδας για διεκδίκηση αυτών των αποζημιώσεων θα έβρισκε πολλούς μιμητές με τις ίδιες αξιώσεις. Όμως, η Γερμανία βρισκόταν σε εμπόλεμη κατάσταση με 53 χώρες την εποχή εκείνη και αν εξαναγκαζόταν σήμερα να καταβάλει όλες αυτές τις αποζημιώσεις, αυτό θα ισοδυναμούσε με την χρεωκοπία της. Πέραν όμως των οικονομικών δεδομένων και επιπτώσεων τίθενται και ηθικά ζητήματα, τα οποία όπως είδαμε προηγουμένως αντανακλούν στην τωρινή συμπεριφορά επικυρίαρχου απέναντι στον υπόδουλο κατακτημένο, που εμφανίζει σήμερα η Γερμανία στις σχέσεις της με την χώρα μας. 

Πώς όμως μπορεί να εξεταστεί το ζήτημα αυτό και με επιστημονικούς όρους; Την απάντηση μπορεί να μας την δώσει η γεωπολιτική, η οποία καθιερώθηκε στο τέλος του 19ου αιώνα από τον Σουηδό καθηγητή πολιτικών επιστημών Ρούντολφ Κγιέλεν (1864 – 1922). Σύμφωνα με την γεωπολιτική, η οποία κυρίως εφαρμόστηκε στην Γερμανία και τον αγγλοσαξωνικό κόσμο, υφίστανται διεθνείς ανταγωνισμοί, ενώ οι στρατηγικοί σχεδιασμοί που μπορούν να ακολουθήσουν οι χώρες καθορίζουν και το επίπεδο της ισχύος τους και τον έλεγχο μιας συγκεκριμένης γεωγραφικής επικράτειας. Η γεωπολιτική, επομένως, εξετάζει τις αλληλεπιδράσεις που εξελίσσονται μέσα στον γεωγραφικό χώρο, καθώς ο χώρος θέτει περιορισμούς ή δίνει ευκαιρίες που καθορίζουν τον ανταγωνισμό για την εξουσία. Η αλληλεξάρτηση του γεωγραφικού χώρου και των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων, η πολιτισμική σχέση του ανθρώπου με τον φυσικό χώρο, αλλά και οι τεχνολογικές, οι οικονομικές συνθήκες μαζί με το ανθρώπινο δυναμικό καθορίζουν την έκβαση πασών των διαμαχών για επικράτηση και εξυπηρέτηση των εθνικών συμφερόντων. Η γεωπολιτική καθορίζει την στρατηγική που ακολουθείται σε διάφορους τομείς, που έχουν να κάνουν με την στρατιωτική ισχύ, την οικονομία, την ενέργεια – τεχνολογία, την δημογραφία, το περιβάλλον κ.λπ.. Η Γερμανία, λοιπόν, από την εποχή της Γερμανικής Ενοποίησης του Μπίσμαρκ τον 19ο αιώνα, από τις διεκδικήσεις της Παγγερμανικής Λίγκας, από την δημιουργία του Α’ και Β’ Ράιχ, μέσα σε ένα περιβάλλον γεωγραφικής και δημογραφικής επέκτασης ενός συμπαγούς εθνικού συνόλου, οδηγήθηκε στην εισαγωγή και υιοθέτηση μιας παγκόσμιας πολιτικής (Weltpolitik). Έτσι, κατά τη δεκαετία του 1880, το Γερμανικό Ράιχ εισήλθε στον αποικιακό ανταγωνισμό των Μεγάλων Δυνάμεων, και αποκτώντας αποικίες στην Ασία και την Αφρική, ενώ μετεξελίχθηκε ταχύτατα σε μια από τις μεγαλύτερες βιομηχανικές και οικονομικές δυνάμεις του κόσμου, αποτελώντας πρότυπο για άλλα νέα και αναπτυσσόμενα κράτη, όπως η Ιαπωνία. Πολλοί στην Γερμανία θεωρούσαν τότε ότι η Γερμανία είχε πολύ μεγάλη ανάγκη τις αποικίες και ότι έπρεπε να εκμεταλλευτεί την δύναμη που είχε σε γνώση και τεχνολογία, προς όφελός της. Έπειτα, με τις μελέτες του καθηγητή Φρήντριχ Ράτσελ (1844–1904) τέθηκαν οι βάσεις της ανθρωπογεωγραφίας και της γεωπολιτικής, ειδικότερα μέσα από το έργο του «Πολιτική Γεωγραφία» («PolitischeGeographie») to 1897, ενώ σταδιακά εισήγαγε και καθιέρωσε την έννοια του «Ζωτικού Χώρου» («DerLebensraum») το 1901. Η έννοια αυτή του «Ζωτικού Χώρου» αποτέλεσε τον θεμέλιο λίθο της εθνικοσοσιαλιστικής πολιτικής, η οποία θεμελίωσε μετέπειτα το Γ’ Ράιχ. Μετά την πτώση του εθνικοσοσιαλιστικού καθεστώτος, το πρόταγμα των δυτικών για αποσόβηση του κομμουνιστικού κινδύνου και για δημιουργία στιβαρών υπερεθνικών θεσμών, είχε το αποτέλεσμα της γρήγορης ανάκαμψης της Γερμανίας, με τους τρόπους που είδαμε παραπάνω, ενώ έθεσε γρήγορα την χώρα αυτή στην κορυφή της Ευρώπης και, κατ’ επέκταση, σε πλεονεκτική θέση στο γεωπολιτικό παιχνίδι.

Σε όλο αυτό το παιχνίδι εξουσίας και αναζήτησης πρόσφορου εδάφους για κατακτήσεις και επικράτηση επί των αδυνάμων, δεν υφίσταται χώρος για ηθικά διλήμματα, για απονομή δικαιοσύνης ή για τα λεγόμενα «ευρωπαϊκά κεκτημένα». Η Γερμανία, από καταβολής ιδρύσεώς της κουβαλά μέσα της την αντίληψη ότι πρέπει να επικρατήσει στον ευρύτερο γεωγραφικό της χώρο και, μάλιστα, η ίδια η ίδρυσή της θεμελιώθηκε πάνω σε αυτή την ιδέα. Ακόμη και η αντίληψη της φυλετικής υπεροχής της ναζιστικής περιόδου, μαζί με την αντίληψη του πολιτισμικού διαχωρισμού του πλανήτη σε σφαίρες επιρροής από τον Αδόλφο Χίτλερ, φαίνεται ότι έχει αφήσει στο DNA του γερμανικού κράτους αλλά και στο DNA του γερμανικού λαού μια αίσθηση ελιτισμού και μανίας για την κατάκτηση μεγαλύτερης επιρροής, αλλά πιθανώς και νέου «Ζωτικού Χώρου» με την οικονομική και ενεργειακή έννοια φυσικά. Η ανάγκη για διατήρηση των σκήπτρων του ισχυρού αναγκάζει την Γερμανία να αποφεύγει ακόμη και την καταβολή νόμιμων και ηθικά δίκαιων αποζημιώσεων, από χρέη του ναζιστικού καθεστώτος, τα οποία είχε αναγνωρίσει ακόμη κι ο ίδιος ο Αδόλφος Χίτλερ. Όλα αυτά, μάλιστα, την στιγμή που λυσσαλέα επιβάλλει πολιτικές εξοντωτικής λιτότητας στην ευρωζώνη, καταδικάζοντας τους λαούς του Νότου σε μια καταστροφική πορεία δίχως επιστροφή και χωρίς να αντιμετωπίζει καμμία αντίσταση από κανέναν στον εσωτερικό της ευρωπαϊκής «οικογένειας». Φυσικά η συμπαιγνία των εγχώριων πολιτικών παραγόντων κατά των συμφερόντων του ελληνικού λαού, είναι παραπάνω από εξόφθαλμη και εξοργιστική, ειδικά στην σημερινή συγκυρία. Η επιθυμία διατήρησης του γερμανικού statusquo υπαγορεύει την καταλήστευση και καταδίκη σε συνεχή αιμορραγία των αδύναμων χωρών, ενώ την ίδια στιγμή στοχεύει η γερμανική πολιτική τάξη στα οικονομικά οφέλη, έμμεσα και άμεσα, στην πολιτική ηγεμονία και την στρατηγική επικράτηση, αλλά και σε κάτι ακόμα πιο σημαντικό και αισχρό. Ας θυμηθούμε εδώ την δήλωση του εγνωσμένης φήμης και αξίας Αμερικανού πολιτικού φιλοσόφου Νόαμ Τσόμσκι, σε μια ομιλία του στο Δουβλίνο, σε εκδήλωση του φιλανθρωπικού ιδρύματος RDS με θέμα την κρίση στην Ε.Ε. και την οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα, σύμφωνα με την οποία: «Απώτερος σκοπός των γερμανικών απαιτήσεων από την Αθήνα, στο πλαίσιο διαχείρισης της κρίσης χρέους, είναι η αρπαγή των πλουτοπαραγωγικών πηγών της Ελλάδας». Οι πλουτοπαραγωγικές πηγές της Ελλάδας, οι οποίες είναι αδιαμφισβήτητες βάσει διεθνών και ελληνικών μελετών και ερευνών, αποτελούν, όπως δείχνουν τα πράγματα, ένα μεγάλο στοίχημα για την γερμανική στρατηγική, καθώς η ενεργειακή απεξάρτηση της Ευρώπης και πιο πολύ της ίδιας της Γερμανίας από την Ρωσσία, αποτελούν έναν βασικότατο άξονα πάνω στον οποίον κινείται η γερμανική κυβέρνηση, δεδομένης και της ισχυροποίησης της Ρωσσίας σήμερα. Ίσως φαντάζει παράλογο να λέγεται ότι η Γερμανία θέλει το κακό της Ελλάδας σε τέτοιο βαθμό, μιας και αποτελεί εταίρο και σύμμαχό μας, ωστόσο ο Νόαμ Τσόμσκι συμπληρώνει ότι: «Υπάρχουν άνθρωποι στη Γερμανία που θέλουν να αποκτήσουν οτιδήποτε πολύτιμο υπάρχει στην Ελλάδα, επιβάλλοντας συνθήκες οικονομικής σκλαβιάς και ψυχολογικής πίεσης στους Έλληνες». Τα πράγματα, όμως, είναι μάλλον όπως φαίνονται βάσει των γεγονότων να εξελίσσονται και δεν ακολουθούν τις επιθυμίες μας ή τις συλλήψεις του συλλογικού φαντασιακού ορισμένων ανθρώπων, οι οποίοι δήθεν υπηρετούν τα συμφέροντα της πατρίδας μας. Τα γεγονότα δείχνουν πως, μέσα σε ένα ευρύτερο πλαίσιο γεωπολιτικών παιχνιδιών και γεωστρατηγικών κινήσεων για την απόκτηση επιπλέον δύναμης και ισχύος, υφίσταται ένα ξεκάθαρο σχέδιο διάλυσης της χώρας μας από συμφέρονται και ολιγαρχίες που δεν διακατέχονται από ευαισθησίες ή ηθικές αρχές. Από κει και πέρα, πρέπει κι εμείς να συνειδητοποιήσουμε την δική μας θέση στον παγκόσμιο χάρτη, να σταθμίσουμε τα δικά μας όπλα και τις δικές μας αδυναμίες και να θέσουμε στόχους τους οποίους θα θελήσουμε να φέρουμε εις πέρας.

Συμπερασματικά, μπορούμε να πούμε ότι η διάλυση του κοινωνικού ιστού στις νότιες χώρες της Ευρώπης, οι πολιτικές ατέρμονης και αδιέξοδης λιτότητας και δημοσιονομικής προσαρμογής, τα παιχνίδια εξουσίας που θυσιάζουν χιλιάδες συνανθρώπων μας στον βωμό του κέρδους ολιγαρχιών, οι οποίες νέμονται τις ανώτερες κοινωνικές θέσεις και καθορίζουν τα πράγματα με την δύναμη της επιρροής τους, κάποια στιγμή θα γυρίσουν μπούμερανγκ ακόμα και σε αυτούς που σήμερα πιστεύουν ότι είναι ανίκητοι. Η Γερμανία, ο «μπαμπούλας» της Ευρώπης, αυτή που αιματοκύλισε πολλάκις τον ευρωπαϊκό χώρο, η επεκτατική και αποικιοκρατική Γερμανία που στήριξε την άνοδό της στην εύνοια των ΗΠΑ και στα εργατικά χέρια των σημερινών εταίρων της, η Γερμανία των πολλών χρεωκοπιών, του μεγάλου εξωτερικού χρέους και της αδιάλειπτης αλαζονείας, θα πρέπει να κατανοήσει ότι δεν έχει το ηθικό ανάστημα να κουνάει το χέρι στους άλλους συμπολίτες μας ευρωπαίους, αλλά πολύ περισσότερο σε μας τους Έλληνες γιατί αυτό που είναι σήμερα το οφείλει εν πολλοίς και σε μας τους ίδιους.

Πέρα από τα ιστορικά δεδομένα, τα θύματα του πολέμου, τα δάνεια και τα επιτόκια, ας σταθούμε λιγάκι σε δυο τρία αποσπάσματα από τα όσα είπαν μεγάλοι Γερμανοί για τους Έλληνες. Ο φημισμένος Γερμανός ποιητής Φρήντριχ Σίλλερ (Schiller) έλεγε σε συζητήσεις του με τον Γκαίτε: «…Έλληνα, όπου κι αν γυρίσω την σκέψη μου, όπου κι αν στρέψω την ψυχή μου, μπροστά μου σε βρίσκω…Τέχνη λαχταρώ, ποίηση, θέατρο, αρχιτεκτονική, επιστήμη, μαθηματικά, φιλοσοφία, ιατρική… Δημοκρατία, ισονομία, ισοπολιτεία αναζητώ, εσύ μπροστά μου, μπροστάρης κι αξεπέραστος.» (Πηγή: Το βιβλίο «Τα Ελληνικά» του WalterSavageLandor, 1847). Επίσης, σε επιστολή του στον Φον-Ντάλμπεργκ της 4ης Ιουνίου 1782, έγραψε: «…Δεν θα ευδοκιμήσω ποτέ στον αιώνα των αιώνων, αν πιο ευτυχή άστρα και το ελληνικό πνευματικό κλίμα δεν με θερμάνουν για να γίνω ποιητής» (Πηγή: Π. Κανελλόπουλος «Ιστορία του ευρωπαϊκού πνεύματος» έκδοση Γιαλέλη, 1976, τόμος VII, σελ. 403). Επίσης, ο μέγιστος φιλόσοφος Φρειδερίκος Νίτσε (Nietzsche 18441– 900), έγραψε και είπε πολλά για τον Ελληνισμό, ας αρκεστούμε όμως σε μια συγκλονιστική έκφρασή του που έχει ως εξής: «Γινόμαστε από μέρα σε μέρα περισσότερο Έλληνες, πρώτα στις αντιλήψεις και στις κλίσεις μας κι ας ελπίσουμε πως μια μέρα θα γενούμε και κατά φύση Έλληνες. Αυτό είναι κι αυτό ήταν πάντα εκείνο που ελπίζω από τον γερμανισμό» (Τόμος XV από τα Άπαντα, παρ. 416), καθώς και στην ανυπέρβλητη φράση από το έργο του «Η γέννηση της τραγωδίας», στην οποίαν έλεγε ότι «Οι αρχαίοι Έλληνες είναι οι αθάνατοι διδάσκαλοι της ανθρωπότητας». Τέλος, άλλη μια ανυπέρβλητης αξίας ρήση που ειπώθηκε για τους Έλληνες από έναν Γερμανό, ήταν αυτή του Γερμανού φιλόσοφου και καθηγητή των Πανεπιστημίων Λειψίας και Βερολίνου Εδουάρδου Σπράνγκερ (Spranger 1882–1969), η οποία ήταν η εξής: «Ο Γερμανικός λαός, για να γίνει έθνος, βασίστηκε στην βοήθεια του Ελληνικού πνεύματος» (Πηγή: το σύγγραμμά του «Volk, Staat, Erziehung» 1932). Υπάρχουν αμέτρητα άλλα αποσπάσματα από έργα Γερμανών που αποτίουν φόρο τιμής στον Ελληνισμό, ωστόσο ακόμα και αυτά τα λίγα στα οποία περιοριστήκαμε είναι τόσο συγκλονιστικά και μεγαλειώδη που δεν αφήνουν περιθώρια για αμφιβολίες. Άλλωστε, ποιος γνωρίζει καλύτερα από τους ανθρώπους του πνεύματος; Θα ήταν μια καλή πρόταση, επομένως, για τους παράγοντες της γερμανικής κυβέρνησης και της ελίτ της χώρας να ανατρέξουν στα μεγάλα λογοτεχνικά και επιστημονικά έργα των ομοεθνών τους, πολλοί εκ των οποίων είναι γίγαντες του παγκόσμιου και πανανθρώπινου πολιτισμού!

Εν κατακλείδι, χωρίς άλλες αναλύσεις, ας μιλήσει η τέχνη και το ποίημα – διαμαρτυρία του Γερμανού ποιητή Γκύντερ Γκρας με τίτλο «Η Ντροπή της Ευρώπης», αφιερωμένο στην Ελλάδα, το οποίο δημοσιεύτηκε σε αποκλειστικότητα στην εφημερίδα «Καθημερινή», στις 26– 05– 12, σε μετάφραση Πατρίτσιας Αδαμοπούλου:


Η Ντροπή της Ευρώπης

Στο χάος κοντά, γιατί δεν συμμορφώθηκε στις αγορές· κι Εσύ μακριά από τη Χώρα, που Σου χάρισε το λίκνο.

Όσα Εσύ με την ψυχή ζήτησες και νόμισες πως βρήκες, τώρα θα καταλυθούν, και θα εκτιμηθούν σαν σκουριασμένα παλιοσίδερα.

Σαν οφειλέτης διαπομπευμένος και γυμνός, υποφέρει μια Χώρα· κι Εσύ, αντί για το ευχαριστώ που της οφείλεις, προσφέρεις λόγια κενά.

Καταδικασμένη σε φτώχεια η Χώρα αυτή, που ο πλούτος της κοσμεί Μουσεία: η λεία που Εσύ φυλάττεις.

Αυτοί που με τη δύναμη των όπλων είχαν επιτεθεί στη Χώρα την ευλογημένη με νησιά, στον στρατιωτικό τους σάκο κουβαλούσαν τον Χέλντερλιν.

Ελάχιστα αποδεκτή Χώρα, όμως οι πραξικοπηματίες της, κάποτε, από Εσένα, ως σύμμαχοι έγιναν αποδεκτοί.

Χώρα χωρίς δικαιώματα, που η ισχυρογνώμονη εξουσία ολοένα και περισσότερο της σφίγγει το ζωνάρι.

Σ’ Εσένα αντιστέκεται φορώντας μαύρα η Αντιγόνη, και σ’ όλη τη Χώρα πένθος ντύνεται ο λαός, που Εσένα φιλοξένησε.

Όμως, έξω από τη Χώρα, του Κροίσου οι ακόλουθοι και οι όμοιοί του όλα όσα έχουν τη λάμψη του χρυσού στοιβάζουν στο δικό Σου θησαυροφυλάκιο.

Πιες επιτέλους, πιες! κραυγάζουν οι εγκάθετοι των Επιτρόπων· όμως ο Σωκράτης, με οργή Σου επιστρέφει το κύπελλο γεμάτο ως επάνω.

Θα καταραστούν εν χορώ, ό,τι είναι δικό Σου οι θεοί, που τον Όλυμπό τους η δική Σου θέληση ζητάει ν’ απαλλοτριώσει.

Στερημένη από πνεύμα, Εσύ θα φθαρείς χωρίς τη Χώρα, που το πνεύμα της, Εσένα, Ευρώπη, εδημιούργησε.

Δήμος Μαβής

Τα μεταφρασμένα αποσπάσματα της συνέντευξης του καθηγητή AlbrechtRitschl προέρχονται από αναδημοσίευσή της που έκανε η ιστοσελίδα NotosPress, ενώ τα αποσπάσματα από έργα Γερμανών λόγιων για τους Έλληνες προέρχονται από την ιστοσελίδα του συγγραφέα Άγγελου Σακκέτου.


Πηγές:

http://www.spiegel.de

http://www.reuters.com

http://www.tovima.gr

http://www.tanea.gr

http://www.welt.de

http://www.bloomberg.com/

http://www.moneypost.gr

http://www.notospress.gr

http://el.wikipedia.org

http://www.sakketosaggelos.gr

http://news.kathimerini.gr

«La Geopolitique». Presses Universitaires de France. 2006. Alexandre Defay

το είδα

<<<     Το ασύρματο status του Πρωθυπουργού 

 Η Αθήνα χρηματοδοτεί την παραγωγή γενίτσαρων στην Θράκη (κυριολεκτικά)    >>>