Συζήτηση πολιορκούμενων – πολιορκητών δέκα μέρες πριν την άλωση της Τριπολιτσάς (Ιωάννης Φιλήμων)

Ιωάννης Φιλήμων

Στον Δ΄ τόμο του δεύτερου δοκιμίου του ο ιστορικός Ιωάννης Φιλήμων περιγράφει μέρος -προφανώς- της πρώτης διαπραγμάτευσης που είχαν οι Τούρκοι με τους Έλληνες λίγο πριν πέσει η Τρίπολη (1861, σ. 209-212). Σε μια συζήτηση της οποίας ηγέτης είναι ο ολιγόλογος Κολοκοτρώνης, ο Φιλήμων επιλέγει να αναδείξει ως πρωταγωνιστή τον Αναγνωστόπουλο. Ο λόγος είναι απλός: θέλει να τονίσει την ταυτότητα της Επανάστασης. Στο συμπέρασμα αυτό οδηγεί και μια υποσημείωση-πρόσχημα του Φιλήμονα σχετικά με την προσπάθεια «υποβάθμισης του Υψηλάντη» από τον επίσκοπο Γερμανό. Ο Φιλήμων κάθε άλλο παρά ψεύδη συνήθιζε να καταγράφει. Σκοπός του είναι η ανάδειξη της πραγματικής (ή μάλλον της αυθεντικότερης) Φιλικής Εταιρείας μετά την διαμάχη δεκαετιών μεταξύ Αναγνωστόπουλου και Ξάνθου. Ενώ ο Φιλήμων στο τέλος του Δ΄ τόμου περιγράφει την ύλη του επόμενου τόμου, ξέρει ότι συνέχεια δεν θα υπάρξει. Φροντίζει λοιπόν να ξεκινήσει τον τελευταίο του τόμο με κλήση ενός νεκρού μάρτυρα: του Τσακάλωφ, που θα πιστοποιούσε, αν ζούσε, ποια ήταν η αληθινή Εταιρεία και ποιον στόχο επεδίωκε μέσα από την Επανάσταση.

Μετά τα διαρκή υπονοούμενα για την Καποδιστριακή Φιλική Εταιρεία, ο Φιλήμων παραθέτει ντοκουμέντα μιας ξεχασμένης υπόθεσης: του Ελληνόγλωσσου Ξενοδοχείου στο Παρίσι, στο οποίο μετείχε ο Τσακάλωφ. Αυτό γινόταν στην περίοδο κατά την οποία η ρωσική πολιτική επιζητούσε ένα γαλλοκεντρικό εταιρικό αντίβαρο στην υποχρεωτική -από το 1807- συμμαχία του τσάρου με τον Ναπολέοντα. Το Ελληνόγλωσσο Ξενοδοχείο, που είχε αποδοκιμάσει έντονα ο Κοραής, έπαψε να χρειάζεται το 1813, όταν ο Ναπολέων, ηττημένος στην Ρωσία, βάδιζε προς την έξωση. Να λοιπόν που το κεφάλαιο «άλωση της Τριπολιτσάς» έγινε αφορμή να ξαναβγάλει ο Φιλήμων στην επιφάνεια την λεγόμενη «Φιλική Εταιρεία».
Διαβάστε περισσότερα »