Σελίδες

Παρασκευή 16 Δεκεμβρίου 2022

Ερντογάν-Άσαντ και στη μέση ο Πούτιν

Θέμης Τζήμας

 
Εχουμε γράψει και σε προηγούμενα άρθρα ότι ο μεγαλύτερος τυχοδιωκτισμός του Ερντογάν υπήρξε η εμπλοκή, και μάλιστα με πρωταγωνιστικό ρόλο, στον πόλεμο της Συρίας. Μαζί με τις μοναρχίες του Περσικού Κόλπου υπήρξε πιονέρος του σχεδίου των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ για αλλαγή καθεστώτος στη Συρία δια της βίας. Στο σχέδιο των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών για εισβολή ισλαμιστών μαχητών από όλο τον κόσμο στη Συρία, η Τουρκία αποτέλεσε τον κομβικό παράγοντα στο πεδίο.

Η Τουρκία ήταν που έδωσε επιπλέον «στέγη» στην πολιτική ομπρέλα των αντιδραστικών ισλαμιστών και που τους χρησιμοποίησε προκειμένου να λεηλατήσει το Χαλέπι και άλλες περιοχές, όπως και το πετρέλαιο της Συρίας. Ο ίδιος ο Ερντογάν έγραφε σε άρθρο του για τα δέκα χρόνια από την έναρξη του πολέμου για τη Συρία ότι η Τουρκία αποτελούσε τη φτηνότερη επιλογή νίκης για τις ΗΠΑ. Το σκεπτικό ήταν απλό έως και απλοϊκό: τα σύνορα στη Μέση Ανατολή άλλαζαν (και ακόμα αλλάζουν), οπότε η Τουρκία έπρεπε «να κερδίσει εδάφη για να μη χάσει». Τον τυχοδιωκτισμό του ο Ερντογάν τον πλήρωσε με μια de facto αυτόνομη κουρδική περιοχή στα σύνορά του και με την πολύ ενοχλητική για τον ίδιο και για την Τουρκία ανάγκη να ζητά «πράσινο φως» τόσο από τις ΗΠΑ όσο και από τη Ρωσία προτού κινηθεί εναντίον των Κούρδων.

Τα οικονομικά προβλήματα της Τουρκίας, όπως και η

αδυναμία εξαπόλυσης μιας στρατιωτικής επιχείρησης συνολικού ελέγχου των Κούρδων της Συρίας, τον ωθούν να ξανασκεφτεί το δόγμα «ο Άσαντ πρέπει να φύγει». Δεν είναι μυστικό ότι ο πρόεδρος της Ρωσίας επείγεται να κλείσει μέτωπα και προφανώς το συριακό είναι ένα από αυτά. Μια συνεννόηση μεταξύ Άσαντ και Ερντογάν μπορεί να περιορίσει έως και να εξαφανίσει το ρόλο των ΗΠΑ και των συμμάχων τους στη Συρία και ευρύτερα στη Μέση Ανατολή. Από την άλλη, η Τουρκία και ο πρόεδρός της χρειάζεται να ανακουφιστεί από μια κοστοβόρα στρατιωτική εμπλοκή στη Συρία, από την παρουσία περίπου 3,6 εκατομμυρίων Σύριων προσφύγων, αλλά και να περιορίσει την κουρδική αυτονομία στα σύνορά του. Έχει έτσι εξαιρετικό ενδιαφέρον το πρόσφατο άρθρο του Middle East Eye περί άρνησης του προέδρου της Συρίας να προχωρήσει σε μια συνάντηση με τον Ερντογάν, όσο εδάφη της πατρίδας του εξακολουθούν να βρίσκονται υπό τουρκική κατοχή.

Το πρώτο ενδιαφέρον στοιχείο από αυτήν την υπόθεση έχει να κάνει με την προσωπική στάση του προέδρου της Συρίας, ο οποίος παρότι εδώ και δέκα χρόνια βρίσκεται σε συνθήκες προφανούς και πρωτοφανούς πολύπλευρης πίεσης αρνείται μέχρι σήμερα να κάνει εύκολη τη ζωή της κατοχικής Τουρκίας. Επιπλέον, παρότι η Ρωσία αποτελεί ίσως τον σημαντικότερο σύμμαχο της Συρίας, η ηγεσία της τελευταίας τουλάχιστον εν προκειμένω δεν συμπεριφέρεται με δουλικότητα. Στην πραγματικότητα, η γενίκευση του πολέμου και της αντιπαράθεσης σε παγκόσμια κλίμακα γεννά (και) δυνατότητες για τους πιο αδύναμους εταίρους των ισχυροτέρων συμμάχων, να προβάλλουν τις δικές τους αντιστάσεις εκεί που κρίνουν ότι μπορεί να διακυβευθούν τα εθνικά τους συμφέροντα. Αυτό είναι ένα καλό μάθημα για όσους στα καθ’ ημάς δεν είναι δουλικοί προς τις ΗΠΑ και την Ε.Ε.

Τρίτον, αποδεικνύεται ξανά το κόστος του τυχοδιωκτισμού. Ο πρόεδρος της Τουρκίας κέρδισε έδαφος στη Συρία, αλλά στην πραγματικότητα βρέθηκε με μια βόμβα στα χέρια του και με πολλούς, πολύ δυσάρεστους συνομιλητές-ανταγωνιστές-εχθρούς (με τους ρόλους μάλιστα να εναλλάσσονται). Ξεκίνησε να καταστήσει τη Συρία δορυφόρο της Τουρκίας και έχει βρεθεί να επηρεάζεται από τη Συρία, τη Ρωσία, το Ιράν, τις ΗΠΑ, τους Κούρδους σε ό,τι αφορά τη σταθερότητα των συνόρων του.

Τέταρτον, η υπόθεση της Συρίας επιβεβαιώνει τη μυωπία και την αυτοκαταστροφικότητα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Ακόμα και σήμερα, εξακολουθούμε να υποστηρίζουμε όσο μπορούμε τους εκλεκτούς της Άγκυρας στη Συρία, κόντρα στα συμφέροντα του λαού της τόσο φιλικής αυτής χώρας, όπως και στα εθνικά μας συμφέροντα. Αντί να έχουμε συσφίξει εκ νέου σχέσεις με τη νόμιμη συριακή κυβέρνηση, μεταξύ άλλων λόγων προκειμένου να ηττηθεί ο τουρκικός επεκτατισμός, κρατούμε σε επίπεδο ανυπαρξίας τις διπλωματικές μας σχέσεις.

Πρόκειται για πραγματική καταστροφή, όπως ήταν και η συμμετοχή μας στην αλλαγή καθεστώτος στη Λιβύη, η οποία έφερε την Τουρκία στα νότια της Κρήτης. Είναι θλιβερό να βλέπει κανείς ότι ο πολιορκημένος από παντού Άσαντ προβάλλει ακόμα, περισσότερες αντιστάσεις υπέρ της πατρίδας του από ό,τι το κατεστημένο της αναπτυγμένης, υποτίθεται, Ελλάδας. 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου