Επερχόμενη Φεουδαρχία: Ένα προφητικό κείμενο του 1990

Το κείμενο που ακολουθεί είχε δημοσιευτεί στο τεύχος Νοεμβρίου-Δεκεμβρίου 1990 του περιοδικού Θεωρία και Πράξη καθώς και στον Οικονομικό Ταχυδρόμο στις 3 Ιανουαρίου 1991 αλλά και σε πολλά άλλα περιοδικά της εποχής.
Διαβάζοντάς το με προσοχή θα διαπιστώσετε πως πρόκειται για ένα προφητικό κείμενο.

ΛΟΓΟΣ ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΣΥΝΤΕΧΝΙΩΝ Ή ΛΟΓΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΕΠΕΡΧΟΜΕΝΗΣ ΝΕΑΣ ΦΕΟΥΔΑΡΧΙΑΣ

Του Γιώργου Ι. Σκλαβούνου

Τα τελευταία χρόνια γενικά, και τους τελευταίους μήνες ειδικότερα, η κριτική ενάντια στις λεγόμενες «Συντεχνίες» βρίσκεται σε έξαρση. Σήμερα μπορούμε να μιλάμε για «ιερό» πόλεμο ενάντια στο Συνδικαλιστικό Κίνημα στο όνομα ασφαλώς των συμφερόντων της κοινωνίας, του Κράτους και της ανάπτυξης. Βέβαια, κάθε σταυροφορία, κάθε ιερός πόλεμος επικαλέστηκε ιερούς σκοπούς για να καλύψει ανίερες σκοπιμότητες και να υπηρετήσει ανίερα συμφέροντα.

Οι πολέμιοι του συνδικαλιστικού κινήματος βαφτίζουν τις αποτελεσματικότερες συνδικαλιστικές οργανώσεις «συντεχνίες», φορτίζουν και φορτώνουν τον όρο «συντεχνία» με το συναίσθημα που αντιστοιχεί στο καθολικό κακό, ταυτίζουν τη συντεχνία με το σατανά και μετά καλούν την κοινωνία και το Κράτος ν’ απαλλαγεί από αυτόν. Να απαλλαγεί από τον «συντεχνιακό συνδικαλισμό, τον πιο ύπουλο καρκίνο του κράτους ευημερίας», όπως τον αποκάλεσε ο κ. Παπανδρόπουλος σε πρόσφατο άρθρο του Οικονομικού Ταχυδρόμου.

Προέλευση της πολεμικής

Συνήθως η κριτική κατά των συντεχνιών προέρχεται από το πολιτικό κατεστημένο, εκφράζεται κυρίως από τα
Κυβερνητικά κλιμάκια των κυβερνώντων Κομμάτων και υπηρετείται, όχι μόνο, από τον εκάστοτε Κυβερνητικό Τύπο.

Η κατανόηση των αιτιών, που δημιουργεί αυτού του είδους την πολεμική όσο και των σκοπών που υπηρετεί, ίσως βοηθήσει την κοινωνία μας να ξεπεράσει το στάδιο της βαρβαρικής πολιτικής υπανάπτυξης στην οποία βρίσκεται. Χαρακτηριστικά αυτής της υπανάπτυξης είναι ο πόλεμος όλων εναντίον όλων κι, ακόμα, η μετατροπή της επιστήμης και της τέχνης της πολιτικής σε πόλεμο φθοράς. Ο πόλεμος αυτός έχει από καιρό βυθίσει τη χώρα σε μια διαδικασία καθολικής φθοράς όχι μόνο προσώπων, αλλά και θεσμών και ιδεών και ιδανικών.

Συνδικαλισμός, συντελεστής ανάπτυξης

Ένα ισχυρό αποτελεσματικό Συνδικαλιστικό Κίνημα θεωρείται, τουλάχιστον σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, κατ’ εξοχήν απαραίτητος συντελεστής για την εμπέδωση μιας δυναμικής και σταθερής τριμερούς συνεργασίας (συνεργασίας Κράτους, ιδιωτικής πρωτοβουλίας εργαζομένων), η οποία μπορεί να εγγυηθεί την εφαρμογή μιας αναπτυξιακής στρατηγικής. Είτε στα πλαίσια της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Χριστιανοδημοκρατίας, είτε στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Σοσιαλδημοκρατίας, το Συνδικαλιστικό Κίνημα αποτελεί βασικό συντελεστή στις ισορροπίες και τις εξελίξεις του κοινωνικοπολιτικού συστήματος.

Ο ρόλος των Συνδικάτων στην κοινωνική και πολιτική ζωή της Βρετανίας, ο καθοριστικός τους ρόλος στις εξελίξεις του εργατικού κόμματος και κατ’ επέκταση του δικομματικού συστήματος στην Αγγλία είναι αρκετά γνωστά και δεν χρειάζεται να τα αναφέρουμε. Ο ρόλος των Γερμανικών συνδικαλιστικών οργανώσεων στην ανασυγκρότηση της οικονομίας της Δυτικής Γερμανίας, αλλά και της σημερινής μορφής οργάνωσης της εργασίας και της παραγωγής στη Γερμανία είναι επίσης γνωστός στην Ελλάδα.

Γιατί λοιπόν ο «ιερός πόλεμος» ενάντια στο Συνδικαλισμό στην Ελλάδα;

Έρως και Άρης

Μήπως το πολιτικό μας κατεστημένο είναι ανίκανο να διαμορφώσει ένα πλαίσιο μιας πραγματικά αναπτυξιακής λειτουργίας του Συνδικαλιστικού Κινήματος στην Ελλάδα; Μήπως το πολιτικό μας κατεστημένο σε συνεργασία με το οικονομικό κατεστημένο του τόπου δεν μπόρεσαν να δώσουν ούτε μια σύγχρονη Δεξιά ή μια Σοσιαλδημοκρατική αντίληψη για το ρόλο του Εργατικού Κινήματος στην Ελλάδα;

Συνήθως πολεμάμε κάτι που μας απειλεί, αλλά και κάτι που δεν μπορούμε να κατακτήσουμε με ειρηνικά μέσα ή δεν μπορούμε να αλλάξουμε. Πάντα η «Ελληνική εξουσία», όπως και κάθε εξουσία, ήθελε να ελέγχει το Συνδικαλιστικό Κίνημα. Και όταν αυτό αντιδρά, οι μηχανισμοί της Κυβέρνησης, Κυβερνητικά Κόμματα, λειτουργούν-αντιδρούν ως απατημένοι εραστές εν βρασμώ ψυχής-είναι έτοιμοι να «τη σκοτώσουν γιατί την αγαπούν»..

Συντεχνία: η τελευταία ελπίδα της Δημοκρατίας στο σύγχρονο κόσμο

Ο «ιερός πόλεμος» της εκάστοτε κεντρικής εξουσίας εναντίον κάθε κοινωνικής ομάδας με αποτελεσματική συνοχή και οργάνωση είναι κοινωνικό και πολιτικό φαινόμενο που δεν το συναντάμε για πρώτη φορά στην παγκόσμια ιστορία.

Αν ο ανθρώπινος πολιτισμός άντεξε στο Μεσαίωνα, το οφείλει στις αδελφότητες και τις συντεχνίες. Η συντεχνία, η ένωση της αλληλοβοήθειας ένωσε τον εξειδικευμένο τεχνίτη με τον ομότεχνό του μετατρέποντας την εξειδικευμένη γνώση από επάγγελμα και θεραπαινίδα του Φεουδάρχη σε κοινωνική δύναμη.

Η συντεχνία αποτέλεσε ένα πλέγμα θεσμών και δεσμών κοινωνικών λειτουργιών όχι μόνο οικονομικού-επαγγελματικού ενδιαφέροντος, αλλά ένα πλέγμα θεσμών με ηθικές, πνευματικές, πολιτικές, πολιτιστικές αφετηρίες και προοπτικές.

Δεν υπάρχει εγκυκλοπαίδεια που να μην αναγνωρίζει το θετικό ρόλο των συντεχνιών στην παγκόσμια ιστορία, την πρόοδο του ανθρώπινου πολιτισμού, την ανάπτυξη της οικονομίας, την άνθηση της τέχνης, τη συγκρότηση και τη λειτουργία της πόλης, την ανάπτυξη της παιδείας και την εδραίωση των πρώτων μη ελεγχόμενων από την Εκκλησία Σχολείων.

Η οργάνωση της κοινωνικής ευθύνης, της πραγματικής ανθρώπινης αλληλεγγύης στον τομέα της περίθαλψης, της υγείας, ακόμη και της ασφάλισης εναντίον επιχειρηματικών κινδύνων είναι προσφορά των συντεχνιών στην ανθρώπινη κοινωνία και ιστορία.

Οι συντεχνίες ειρήνης, «εθελοντικά» προστάτευαν το δίκαιο και την ελευθερία στις μεσαιωνικές πόλεις (όταν δεν υπήρχε αστυνομία…).

Οι κανονισμοί των συντεχνιών αποτέλεσαν τους νόμους των πόλεων, νόμους που στήριζαν και τηρούσαν ορκισμένες αδελφότητες. Έτσι, οι συντεχνίες εμπέδωσαν ένα ΔΙΚΑΙΟ που πήγαζε πραγματικά από τα «ΚΑΤΩ», από την ίδια την κοινωνία.

Οι συντεχνίες των εμπόρων και των τεχνιτών αποδεδειγμένα υπήρξαν τα φυτώρια στα οποία βλάστησε η βιομηχανική επανάσταση.

Στην Ελληνική ιστορία οι συντεχνίες αποδείχτηκαν βασικοί συντελεστές εθνικής επιβίωσης. Τόσο στη διάρκεια της Βυζαντινής περιόδου όσο και της Τουρκοκρατίας, όταν δεν υπήρχε εθνικό Κράτος να προστατεύει ή να ενισχύει την εθνική επιχειρηματική δραστηριότητα, οι συντεχνίες αποτέλεσαν τη μορφή οργάνωσης της εθνικής επιχειρηματικής δραστηριότητας, αλλά και το μέσο της εθνικής διαπάλης για τον καταμερισμό δύναμης στα πλαίσια της π΄πολης της Τουρκοκρατίας.

Αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι οι συντεχνίες της Ανδριανουπόλεως «ήταν εξ ολοκλήρου Ελληνικαί ή εδεσπόζοντο από του Έλληνος πλην δύο-των γλυκατζίδων και των χαλβατζίδων-όπου επηρέαζαν οι Τούρκοι…».

Τον 19ο αιώνα οι συντεχνίες της Κωνσταντινούπολης εδέσποζαν της οικονομικής ζωής και υποστηρίζεται ότι υπήρξαν ίσης σημασίας με αντίστοιχες των μεγάλων Ευρωπαϊκών πόλεων. Επίσης, η Βρετανική εγκυκλοπαίδεια αναγνωρίζει και επισημαίνει όχι μόνο το σημαντικό επαγγελματικό ρόλο των συντεχνιών στη Βόρεια Ελλάδα κατά την Τουρκοκρατία, αλλά και τη συμμετοχή τους σε επαναστατικά κινήματα.

Η μοναδική μορφή κοινωνικής οργάνωσης, κοινωνικής άμυνας απέναντι στον αυθαίρετο μονάρχη, τον Φεουδάρχη και τους μισθοφόρους του, τον αυθαίρετο Εκκλησιαστικό άρχοντα και εκπρόσωπο του Θεού επί της γης, υπήρξε η συντεχνία.

.

Η Νέα Φεουδαρχία

Σε έναν κόσμο όπου η παγκόσμια κυριαρχία των πολυεθνικών ολοκληρώνεται με έλεγχο στους βασικούς τομείς της παραγωγής και της διακίνησης εμπορευμάτων, στην έρευνα, τη συλλογή, επεξεργασία και διακίνηση πληροφοριών, στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, η δύναμη του μεμονωμένου πολίτη για παρέμβαση στα κέντρα λήψης αποφάσεων εκμηδενίζεται.

Σήμερα εδραιώνεται ο κίνδυνος να συναντήσουμε στη θέση του πολίτη ένα άτομο χωρίς ιδιόκτητη κατοικία, χωρίς ιδιόκτητη γη, χωρίς βεβαιότητα (και μονιμότητα) εργασίας, χωρίς βεβαιότητα κοινωνικής ασφάλισης, χωρίς συνδικαλιστική ή άλλης μορφής κοινωνική οργάνωση που να του προσφέρει στοιχειώδη προστασία απέναντι στον εργοδότη, χωρίς συνδικαλιστική οργάνωση που θα του επιτρέπει συλλογική διαπραγμάτευση με τον εργοδότη, αλλά και με τα Κόμματα της εργοδοσίας ή και αυτά που βρίσκονται πολιτικά κοντά του.

Η εικόνα του απογυμνωμένου από κάθε ιδιοκτησία, αλλά και κοινωνικό στήριγμα, εργάτη που θα φοράει είτε μπλε, είτε άσπρο κολάρο δεν είναι εικόνα επιστημονικής φαντασίας και σε καμία περίπτωση δεν απαλύνεται από τις καταναλωτικές δυνατότητες που πιθανόν να προσφέρονται σ’ αυτόν τον εργαζόμενο. Αντίθετα μάλιστα, ο απογυμνωμένος από κάθε ιδιοκτησία και κοινωνικό στήριγμα εργάτης, έστω κι αν κολυμπάει στα αγαθά που θα του προσφέρει το “LEASING SYSTEM” (σύστημα μακρόχρονης ενοικίασης, αλλά όχι αγοράς), θα βρίσκεται σε απόλυτη εξάρτηση, εξάρτηση που θα απολυτοποιείται ανάλογα με το ύψος του καταναλωτικού του επιπέδου.

Μια τέτοια τραγική προοπτική για τον άνθρωπο και τον πολιτισμό προορίζονταν να καταπολεμήσουν τα ιδανικά του JEFFERSON, τα ιδανικά της Αμερικανικής Επανάστασης. Ασφαλώς για μια τέτοια προοπτική δεν έγινε η Γαλλική Επανάσταση και σε καμία περίπτωση η ανθρωπότητα δεν θα αποδεχθεί την υποταγή της σε μια νέα φεουδαρχία, επειδή απέτυχε το Σοβιετικό πείραμα.

Σ’ αυτόν τον επερχόμενο μεσαίωνα μιας τεχνοκρατικά πανίσχυρης Φεουδαρχίας, στη δύναμη της οποίας ούτε Κράτη, ούτε Κυβερνήσεις διαθέτουν τις αναγκαίες δυνάμεις άμυνας, η μόνη ελπίδα του ανθρώπου, της Δημοκρατίας, του πολιτισμού είναι η «συντεχνία», μια αναγεννημένη, αναβαπτισμένη συντεχνία με την κλαδική της άρθρωση, τη διακλαδική της συνεργασία και αλληλεγγύη.

Πηγή:  Geopolitics & Daily News
το είδα