Του Σπύρου Νάνου
Ανταπόκριση – Ρωσία: Αχιλλέας Πατσούκας
Κάποτε ο Τσίπρας θα έπρεπε να αποφασίσει σε «ποια πλάτη θα ακουμπήσει». Επέλεξε μάλλον το αυτονόητο για τη μετα-παπανδρεϊκή Κουμουνδούρου. Το νέο ΠΑΣΟΚ. Η πρώτη επίσκεψή του στην ανατολική ακτή των ΗΠΑ αποτέλεσε τον προθάλαμο της «μύησης» του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ. Το δεύτερο ταξίδι του στο Χιούστον σηματοδότησε την «εισαγωγή» του στα ενδότερα των έσω της αμερικανικής γραφειοκρατίας και το δεύτερο στάδιο της υψηλής «μύησής» του από ισχυρά στελέχη του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και της CIA.
Αν η πολιτική είναι η τέχνη του εφικτού, τότε ο Αλέξης Τσίπρας αξίζει συγχαρητηρίων διότι σε πολύ βραχύ χρονικό διάστημα φαίνεται πως επέλεξε ότι «πρέπει να ακουμπά σε κάποια στιβαρή πλάτη». Τα ιδιαίτερα μαθήματα που παρακολούθησε ήταν ταχύρρυθμα και αποτελεσματικά, όπως καταδεικνύουν τα πειστήρια. Το πρώτο ουσιαστικά «φροντιστήριο» ολοκληρώθηκε κατά την πρώτη επίσκεψή του στις ΗΠΑ.
Εκεί στη Νέα Υόρκη βρέθηκε να «συνωστίζεται» μεταξύ όλων εκείνων των παραγόντων οι οποίοι προηγουμένως είχαν πρωταγωνιστήσει σε όλα τα γεγονότα που
σηματοδότησαν την περίοδο από το «δακτυλίδι της οδού Αναγνωστοπούλου», με τον ΓΑΠ να αναλαμβάνει το ΠΑΣΟΚ, την πενταετή θητεία του Κώστα Καραμανλή με την εμπλοκή των υποκλοπών στο «Τρίγωνο του Διαβόλου» της πλατείας Μαβίλη και με σημαντικό σταθμό τη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι, τη θητεία Παπανδρέου και στη συνέχεια τη «μετάβαση» Σαμαρά. Με μία σημαντική διαφοροποίηση ωστόσο: Η «αμερικανική μηχανή» εκ των πραγμάτων διαμόρφωσε ένα νέο πλαίσιο "διπλαρώματος" με βασική αρχή την αντιγερμανική ρητορική (γιατί όχι και την αντιευρωπαϊκή) αρχιτεκτονική. Ο κόσμος άλλαξε δύο φορές μέσα στη δεκαετία, βλέπετε.
Η πρώτη αλλαγή συνετελέσθη την 11η Σεπτεμβρίου. Η άλλη με την κατάρρευση της LEHMAN BROTHERS, το 2008. Ο Αλέξης βρέθηκε χρονικά να κινείται ανάμεσα σε αυτές τις μυλόπετρες. Κάποτε ο κ. Τσίπρας θα έπρεπε να αποφασίσει σε «ποια πλάτη θα ακουμπήσει». Επέλεξε μάλλον το αυτονόητο για τη μετα-παπανδρεϊκή Κουμουνδούρου.
Η πρώτη επίσκεψη στην ανατολική ακτή των ΗΠΑ αποτέλεσε τον προθάλαμο της «μύησης» του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ. Το δεύτερο ταξίδι του στο Χιούστον σηματοδότησε την «εισαγωγή» του στα ενδότερα των έσω της αμερικανικής γραφειοκρατίας και το δεύτερο στάδιο της μύησής του. Άλλωστε το κινεζικό ρητό «μία εικόνα χίλιες λέξεις» ταιριάζει απόλυτα στην περίσταση και αφοπλίζει τον ίδιο τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αλλά και τη στενή ομάδα εξουσίας που τον περιβάλλει, συμπεριλαμβανομένης της Ρένας Δούρου, που ήταν και παρούσα σε αυτές τις «μυήσεις» στην Ανατολική Ακτή…
Η φωτογραφία που αλλάζει το σκηνικό
Πριν από πολλά χρόνια, ντάλα μεσημέρι, πλησίον της πλατείας Μαβίλη, ο εκτελών χρέη πρέσβη των ΗΠΑ στην Αθήνα, ξεκαθάριζε με κυνικό τρόπο σε μία ολιγομελή ομάδα δημοσιογράφων πως η Ουάσινγκτον δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να δεχτεί την κατασκευή ενός αγωγού μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας που δυνητικά θα μπορούσε να διακινεί, στο μέλλον έστω, ιρανικό φυσικό αέριο.
Η συνάντηση αυτή πραγματοποιήθηκε την περίοδο της προετοιμασίας της υπογραφής συμφωνίας μεταξύ Αθηνών και Άγκυρας του αγωγού που μεταφέρει φυσικό αέριο από την Τουρκία στην Κομοτηνή. Ο Τόμας Μίλερ ήταν τότε σαφής. Οι δημοσιογράφοι των παρακολουθούσαν άφωνοι. Δεν επρόκειτο για μία απλή παρέμβαση στα εσωτερικά δύο χωρών, συμμάχων και εταίρων. Ήταν μία σαφής προειδοποίηση.
Αργότερα και μετά τις εμπλοκές του Τόμας Μίλερ σε διάφορες ύποπτες δουλειές που παρέπεμπαν σε «υπόγειες διαδρομές» με την καταβολή αντιτίμου, κοινώς μίζες, ο αμερικανός διπλωμάτης εγκαταστάθηκε στο Λονδίνο και μεταπήδησε στον ιδιωτικό τομέα. Έκτοτε διαδραματίζει ρόλο παράγοντα στις ελληνο-αμερικανικές σχέσεις. Πολλά χρόνια μετά η Αθήνα συνυπογράφει την κατασκευή του αζέρικου αγωγού φυσικού αερίου που αποκλείει τη διακίνηση περσικού φυσικού αερίου.
Η προειδοποίηση του Τόμας Μίλερ έπιασε τόπο. Με αυτόν τον τρόπο ποζάρει με χαμόγελα ο Αλέξης Τσίπρας στα σαλόνια της Νέας Υόρκης. Δεν υφίσταται ούτε ένας παράγων στην Αθήνα, δυτικός ή ανατολικός, τριτοκοσμικός ή ουδέτερος, φιλέλληνας ή ανθέλληνας που να αμφισβητεί ότι η θητεία του Τόμας Μίλερ στην Αθήνα ήταν από καταλυτική έως χαρακτηριστική για το πώς διαμορφώθηκαν οι σχέσεις Αθηνών – Ουάσινγκτον κατά την προ Γιώργου Παπανδρέου περίοδο.
Η φωτογραφία – «γκάφα» και η αντίδραση Καραμανλή
«Αν δεν μπορείς να το αποφύγεις, απόλαυσέ το», θα μπορούσε να έχει πει ο Σπέκχαρντ, ο τέως πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, στο αυτί του Αλέξη Τσίπρα όταν έβγαζαν την όλο αστραφτερά χαμόγελα φωτογραφία μαζί με το γνωστό για τις ανθελληνικές του θέσεις Μίλερ και τον περίεργο κ. Μέρμελα που υπήρξε και σπόνσορας του ταξιδιού του Αλέξη στην Αμερική, μία φωτογραφία που θα μπορούσε να του κοστίσει πολλά αν επιμελώς δεν «θαβόταν» από τα ΜΜΕ που θέλησαν να «συγχωρήσουν» αυτή την «απερισκεψία» του Αλέξη.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ωστόσο, η εν λόγω φωτογραφία είχε κάνει έξαλλο τον τέως πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή, ο οποίος δεν είδε με καθόλου καλό μάτι αυτή την καινούργια «επιπολαιότητα». Ο Κ. Καραμανλής πίστεψε ότι το πιο επικίνδυνο σημείο του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι «δεν έχει απόλυτη γνώση των ισορροπιών και των ανθρώπων με τους οποίους προσπαθεί να ρίξει γέφυρες», όπως είχαν διηγηθεί τότε στενοί του συνεργάτες. Σχεδόν επιεικής αυτή η δήλωση και στα όρια του αγγλικού «understatement», αν σκεφτεί κάποιος ποιοι είναι οι εν λόγω κύριοι, αλλά και διάσημη έως προφητική για τον προσεκτικό αναλυτή, αν σκεφτεί κανείς ότι «γέφυρες» στήνει πλέον ο Αλέξης Τσίπρας και με εγχώριους παίκτες.
Οι φωτογραφίες μιλούν από μόνες τους. Οι παροικούντες την Ουάσινγκτον και συνδαιτυμόνες των εκάστοτε πρέσβεων της Ελλάδας έχουν εδώ και δεκαετίες καταγράψει τα χαρακτηριστικά ορισμένων προσώπων που διακινούν τις αμερικανικές εντολές και επιθυμίες προς την Αθήνα.
Σπέκχαρντ, ο «χαριεντιζόμενος»
Οι αναγνώστες μας γνωρίζουν πολύ καλά πλέον τον ρόλο του κ. Σπέκχαρντ τα χρόνια της θητείας του στην Ελλάδα. Άλλωστε αυτός έγινε εμφανής από τα τηλεγραφήματα της πρεσβείας των ΗΠΑ που είδαν το φως της δημοσιότητας μέσω των wikileaks. Συνεχίζουν ύστερα από μήνες να προκαλούν δέος τα όσα έγραφε προς Ουάσινγκτον σχετικά με το «εμπόδιο Καραμανλής» και τον «πρόθυμο σε όλα» Γ. Παπανδρέου. Πληροφορίες τον θέλουν επίσης να καταθέτει στο μέλλον για την υπόθεση «Πυθία Ι». Όσο για τον προκάτοχό του στη νευραλγική καρέκλα του πρέσβη των ΗΠΑ στην Αθήνα και γνωστό για τις ανθελληνικές του θέσεις, κ. Μίλερ, του περιβάλλοντος Ράμσφελντ, δεν υπάρχει σχεδόν κανείς έλληνας πολιτικός που να νιώθει πλέον άνετα να χαμογελά μαζί του στο ίδιο «κάδρο» μετά την αποκάλυψη υποθέσεων όπως οι υποκλοπές Vodafone και οι στενές του επαφές με τον καταζητούμενο Μιχάλη Χριστοφοράκο, αλλά και πολλά ακόμη που ερευνά αυτή την εποχή ο ευσυνείδητος και αποφασισμένος εισαγγελέας κ. Φούκας.
Ακόμη κι αν το χαμογελαστό ενσταντανέ από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού δεν είναι παρά μία «γκάφα» ολκής που υπάρχουν πολλές αποχρώσεις ενδείξεις που βάφουν τελικά το «πορτρέτο» του ΣΥΡΙΖΑ με χρώματα που δεν συνάδουν με την ιδεολογική και πολιτική του καταγωγή.
«Αναμνήσεις» από την Αμερική και ο «διάσημος»… Μέρμελας
Το ταξίδι του Αλέξη Τσίπρα στην Αμερική υπήρξε σαφώς κομβικό σε αυτή τη διαδρομή και καλό είναι να θυμηθούμε μερικές από τις λεπτομέρειές του που δημιούργησαν απορίες και ανησυχίες στο κυβερνητικό στρατόπεδο.
Πριν από αυτές, μνεία ας κάνουμε και στη δεύτερη «γκάφα» του επιτελείου του, να συνδεθεί με τον κ. George Mermelas, «γνωστό» για τα έργα και τις ημέρες του στους ομογενείς αλλά και τις ελληνικές και αμερικανικές αρχές. Εκατοντάδες τα περιστατικά μέσα από δεκάδες επανεμφανίσεις και μεταμφιέσεις του κ. Μέρμελα,λ πότε ως τουριστικού πράκτορα, πότε ως καναλάρχη, πότε ως επενδυτή ή «παράγοντα» και πότε ως δημοσιογράφου και… εκδότη που προσπάθησε να εισχωρήσει σε ουκ ολίγες επίσης εκδηλώσεις της ελληνικής κυβέρνησης, γεγονός που είχε αποτέλεσμα το όνομά του να φιγουράρει για χρόνια σε… λίστες ελληνικών διπλωματικών αρχών.
Άλλα ήταν όμως εκείνα τα σημαντικά που προκάλεσαν έκπληξη και αμηχανία εντός και εκτός ΣΥΡΙΖΑ. Μερικά εξ αυτών τα ερωτήματα, μέσω ποίων παραγόντων κατάφερε ο Αλέξης να έχει συνάντηση με το κορυφαίο think tank CSIS (Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών), να διαβεί το κατώφλι του Ινστιτούτου Brookings (ύστερα από την αναγκαία έγκριση του State Department), που παραδοσιακά φιλοξενεί όσους προαλείφονται για κυβερνητικές θέσεις ή για θεσμικούς ρόλους ή ακόμη να έρθει σε αρχική επαφή με τον πολυεκατομμυριούχο Άγγελο Τσακόπουλο, σημαντικό παράγοντα της ομογένειας που έχει φιλικές σχέσεις με την οικογένεια Μητσοτάκη και τον Αντώνη Σαμαρά και που, καθώς φαίνεται, έπαιξε ουσιαστικό ρόλο στο να ξεπεραστεί η αλλεργία πολλών αμερικανών στον όρο «ριζοσπάστης» («radical») που συνοδεύει τον Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ.
Ο ρόλος του Γιώργου Αϋφαντή
Πρόσωπο-κλειδί της αποστολής του ΣΥΡΙΖΑ στο σημαντικό και κομβικό αυτό ταξίδι υπήρξε ο διπλωματικός σύμβουλος του Αλέξη και άτυπος για πολλούς υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Αϋφαντής. Όσοι γνωρίζουν καλά το διπλωματικό παρασκήνιο θυμούνται ότι ο Αϋφαντής ήταν προσωπική επιλογή του Ανδρέα Παπανδρέου, τον οποίο και «κληροδότησε» στον υιό Γιώργο όταν εκείνος ανέλαβε το υπουργείο Εξωτερικών και έχει αδιαμφισβήτητες διεθνείς και σημαντικές προσωπικές επαφές.
Το ραντεβού που πραγματοποιήθηκε στο Brookings σίγουρα προδιέγραψε πολλά. Όπως είχε δηλώσει ο general manager director Γουίλιαμ Ανθόλης, «ο κ. Τσίπρας βρήκε ευήκοα ώτα στα δύο από τα τέσσερα βασικά ζητήματα που έθεσε στην ομιλία του», ενώ σύμφωνα με το σημείωμα του εκδότη στην ιστοσελίδα του Brookings, «ο Αλέξης κατάφερε να αποβάλει την εικόνα του επιθετικού αντιαμερικανού αριστερού». Εξίσου σημαντικό υπήρξε ασφαλώς και το ραντεβού με τον Έρικ Ρούμπιν του State Department, παρουσία και του αρμόδιου υφυπουργού Οικονομικών για θέματα Ευρώπης και Ευρασίας, Κρίστοφερ Σμαρτ, που μάλιστα παρατάθηκε, ξεπερνώντας το δίωρο.
Παράξενη σιωπή της Κουμουνδούρου για τις παρακολουθήσεις του προέδρου
Εντύπωση προκαλεί και η λιγοστή αντίδραση και οι ανύπαρκτες, πλέον, αναφορές της Κουμουνδούρου στο ζήτημα των τηλεφωνικών υποκλοπών που είχαν στόχο μεταξύ άλλων και τον Αλέξη Τσίπρα, καθώς και της «άνωθεν εντολής» να καταστραφούν παραμονές των πρώτων εκλογών, τον Μάιο, όλα τα αρχεία από τις παρακολουθήσεις αθτές, που δεν αφορούσαν μόνο τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και άλλα στελέχη του κόμματός του, όταν επικεφαλής της ΕΥΠ ήταν ο Κώστας Μπίκας, έμπιστος της οικογένειας Παπανδρέου και πιστός φίλος του Κάρολου Παπούλια. Θα περίμενε κάποιος πιο σθεναρές αντιδράσεις και οπωσδήποτε μία επιμονή σε σχέση με τη διερεύνηση μίας ιστορίας σαν κι αυτή, ιδιαίτερα από έναν ριζοσπάστη πολιτικό, όταν από την άλλη πλευρά υπάρχει το σύστημα «Παπανδρέου».
Πράσινοι κόκκοι σε ροζ φόντο
Δημοσιεύματα κάνουν λόγο και για άλλους αποχωρήσαντες από το ΠΑΣΟΚ, όπως για παράδειγμα ο Ευάγγελος Χωραφάς, πρώην στενός συνεργάτης και σύμβουλος του Άκη Τσοχατζόπουλου, ο Αντώνης Κοτσακάς (πρώην υφυπουργός Εργασίας και υπουργός Αιγαίου) στενός συνεργάτης του Άκη Τσοχατζόπουλου) και ο Γιώργος Ραφτόπουλος (κορυφαίος συνδικαλιστής του ΠΑΣΟΚ, ο οποίος είχε διατελέσει πρόεδρος της ΓΣΕΕ από το 1983 έως το 1989), ενώ ακόμη και ενδοπαραταξιακά ενοχλητικές και ανώφελες έχουν χαρακτηριστεί και μεταγραφές στελεχών όπως ο Φωτόπουλος της ΔΕΗ και η Λούκα Κατσέλη.
Ο επικοινωνιολόγος Δημήτρης Τζιώτης και το πράσινο «τανκ»
Άλλη μία «βαρύγδουπη» μεταγραφή από το ΠΑΣΟΚ στον ΣΥΡΙΖΑ έχουμε τελευταία στο πρόσωπο του Δημήτρη Τζιώτη.
Ο κ. Τζιώτης επικεφαλής της εταιρείας στρατηγικού σχεδιασμού Clever Bank που ανέλαβε την προεκλογική καμπάνια του ΣΥΡΙΖΑ, είναι «σύμφωνα με το ρεπορτάζ της εφημερίδας «Real News»- στενός φίλος της οικογένειας Παπανδρέου και ειδικά του Νίκου, αδελφού του πρώην πρωθυπουργού. Με αυτόν άλλωστε και μαζί με τον στενό συνεργάτη του Άκη Τσοχατζόπουλου Γ. Αγραφιώτη, όπως επίσης και με τον εξ απορρήτων του Κ. Σημίτη, Γ. Πανταγιά και τον Σπύρο Βούγια δημιούργησαν τη «δεξαμενή σκέψης» «Green Tank», κάτι που ίσως αποδειχθεί μοιραίο για τον ΣΥΡΙΖΑ και τις επιλογές του.
Πρώτον, από πολιτικής πλευράς, μιάς και ο ρόλος του Τζιώτη δεν ήταν διόλου ευκαταφρόνητος, εφόσον ευελπιστούσε να γίνει αρχηγός του ΠΑΣΟΚ στην εσωκομματική αναμέτρηση το 2007 με αντιπάλους τον Γ. Παπανδρέου, τον Ευάγγελο Βενιζέλο και τον Κώστα Σκανδαλίδη, για να αποσύρει τελευταία στιγμή την υποψηφιότητά του.
Και, δεύτερον, από τεχνοκρατικής πλευράς, δεδομένης της σημαντικότητας του επικεφαλής επικοινωνιολόγου μίας προεκλογικής καμπάνιας, στου οποίου τα χέρια εναποτίθεται ένα κόμμα στο κατώφλι της κατάκτησης του κυβερνητικού θώκου...
Πηγή περιοδικό Crash, τεύχος Μαΐου, αρ. 32
το είδα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου