Τί ἐστί Μάκης; Ἕνας γνωστός, παλαιόθεν, γύρω στὰ πενήντα, οἰκογενειάρχης καὶ ἀνησυχῶν μὲ τὰ δρώμενα τῆς ἐποχῆς μας! Ὅπως δῆλα δή ὅλοι μας.
Καθίσαμε πλάι πλάι καὶ πιάσαμε τὴν κουβέντα. (Τὸ ἔχω τὸ χούι.. Ἀθεράπευτον!)
Κάποιαν στιγμὴ ὁ Μάκης, στὴν προσπάθειά του νὰ μὲ πείσῃ πὼς ὑπάρχουν καὶ καλοὶ δάσκαλοι, μοῦ περιγρέγραψε μίαν προσωπική του ἐμπειρία, προερχομένη ἀπὸ τὰ γυμνασιακά του χρόνια. Μάλλιστα ἰσχυρίστηκε ὁ Μάκης, πὼς ἄν καὶ τὸ σύστημα κρατᾶ σὲ κατάστασιν ὁμηρείας τοὺς δασκάλους, τελικῶς αὐτοί, ἐὰν θέλουν νὰ εἶναι σωστοί, βρίσκουν τρόπους γιὰ νὰ διδάξουν τὶς ἀλήθειες.
Εἶχαν λοιπὸν ἱστορία καὶ ἡ καθηγήτρια ἐρώτησε τὰ παιδιά,
γιὰ τὸ ποιός εἶπε τὸ ΟΧΙ στοὺς Ἰταλούς. Ἕνας μαθητὴς ἀπαντᾶ (μὲ ἀπόλυτον βεβαιότητα, δυστυχῶς γιὰ αὐτόν!) πὼς τὸ ΟΧΙ τὸ εἶπε ὁ Μεταξᾶς. Ἀντὶ ὅμως γιὰ λόγον, ἢ ἀντίλογον ἤ τέλος πάντων κάτι ποὺ νὰ καταδεικνύῃ τὴν ποιότητα καὶ τὸ ἦθος καὶ τὴν συνείδησιν τῆς καθηγητρίας, ἔλαβε, κατόπιν μίας ἀστραπιαίας κινήσεως, τὸ βιβλίον τῆς ἱστορίας στὸ …δόξα πατρί!
«Σᾶς ἐξήγησε γιατί;» ἐρώτησα ἔξαλλη τὸν Μάκη!
«Ναί, μᾶς εἶπε πὼς τὸ ΟΧΙ τὸ εἶπε ὁ λαός!!! Καὶ φυσικὰ ἀπὸ τότε κατάλαβα πὼς αὐτὴ ἡ καθηγήτρια ἦταν καλή!»
«Σᾶς τό αἰτιολόγησε;»
«Ὄχι καλέ, οὔρλιαζε καὶ τὸ καταλάβαμε ὅλοι μας!!!»
Τί λέτε λοιπόν; Ἐάν κάποιος, ἰδίως μαθητής, διαφωνεῖ μαζύ μου, δικαιοῦμαι νά τοῦ ἐκσφενδονίσω στό δόξα πατρί κάποιον τόμο; Δικαιοῦμαι νά τοῦ ἐκσφενδονίσω γιά παράδειγμα ἕναν τόμο ἀπό τόν ΠΥΡΣΟ τοῦ Δρανδάκη; Νά τόν ἀποτελειώσω στό τσάκα τσάκα;
Μοῦ πῆρε δύο ὧρες, δύο ὁλόκληρες ὧρες, πρὸ κειμένου νὰ ΑΠΟΔΕΙΞΩ μὲ ἀναφορὲς, σὲ ἀπολύτως ἀποδεκτὴ ἀπὸ τὸ σύστημα βιβλιογραφία, πὼς τὸ ΟΧΙ τὸ εἶπε ὁ μπάρμπα Γιάννης! Καὶ μάλλιστα, πὼς δὲν εἶπε ἀκριβῶς ΟΧΙ, ἀλλὰ τὸ περίτρανον (καὶ κατὰ Γκράτσι γραπτὴν ὁμολογίαν), «Alors, c’est la guerre» (Λοιπόν, ἔχουμε πόλεμον).
Δὲν θέλω νὰ ξαναπιάσω τὸ νῆμα ἀπὸ τὴν ἀρχή. Τρία χρόνια μελετοῦσα καὶ μελετοῦσα καὶ μελετοῦσα βιογραφίες τοῦ Μεταξᾶ, ἀπὸ κάθε πλευρά. Ἀπὸ τὴν ὀπτικὴ τοῦ θαυμαστοῦ ἔως τὴν ὀπτικὴ τοῦ ὑστερικῶς πολεμίου τοῦ Μεταξᾶ.
Ἔχω τὴν «παραξενιὰ» νὰ θέλω νὰ μάθω κάθε λόγο, ὀπτικήν, ἀντίθετον καὶ σύμφωνον γνώμη, ποὺ ἀφορᾷ στὸ πρόσωπον τοῦ ὁποίου μελετῶ τὴν βιογραφία. Αὐτὸ βέβαια μοῦ παίρνει πολὺ χρόνο. Ἀλλὰ ὅταν ἀσχολοῦμαι μὲ κάτι, τὸ κάνω καλά.
Δὲν ὑπῆρξα ποτέ μου ὑπὲρ καμμίας δικτατορίας. Δὲν ὑπῆρξα ποτὲ λάτρης ἢ θαυμαστὴς τῆς καταδυναστεύσεως. Ἀντιθέτως μάλλιστα. Ἀπὸ μικρὸ παιδὶ μάχομαι γιὰ τὴν ἐλευθερία μου, τὰ δίκαιά μου καὶ τὴν ἐφαρμογὴ τοῦ νόμου. Μεγαλώνοντας αὐτὸ ἄρχισε νὰ ἐπεκτείνεται σὲ κάθε μου συναναστροφήν. (Τελικῶς, ὅλοι ἀπὸ τὸ περιβᾶλλον μου ἤθελαν κάποιον νὰ τοὺς στηρίξῃ σὲ δίκαιες ἀπαιτήσεις τους, μὲ ἔβαζαν …ἐμπρὸς κι αὐτοὶ …ἀκολουθοῦσαν!)
Ὅμως ἀκριβῶς γιὰ ὅλα αὐτὰ, μπορῶ νὰ ἀναγνωρίσω θετικὰ (κι ἀρνητικὰ) χαρακτηριστικὰ σὲ κάθε ἕναν, ποὺ ἔχει παίξει κάποιον σημαντικὸ ἤ μὴ ῥόλο στὴν ἱστορία μας. (Ἐφ’ ὅσον τὸν ἔχω μελετήσει φυσικά!)
Εἶμαι θαυμάστρια τοῦ ἔργου τοῦ Μεταξᾶ, ὄχι τῆς δικτατορίας του.
Θαυμάζω τὴν προσωπικότητά του, τὸ ἔργο του καὶ τὴν προνοητικότητά του.
Αὐτὴν τὴν προνοητικότητα ποὺ στάθηκε ἡ βασικὴ αἰτία τοῦ ἔπους τῆς Ἀλβανίας. Ὄχι γιατὶ δὲν εἴχαμε τὸ σθένος νὰ ἀντιταχθοῦμε στὸν φασισμὸ τοῦ Μουσολίνι, ἀλλὰ διότι μᾶς ἔλλειπε ὁ ὁπλισμός. Μᾶς ἔλλειπε τὸ χρῆμα. Μᾶς ἔλλειπε ἡ ὑποδομή.
Κι ἀκριβῶς αὐτὸ ἐπέτυχε ὁ Μεταξᾶς. Παρ’ ὅ,τι μάλλιστα ἡ χώρα χρωστοῦσε (τὶ πρωτότυπον!!) καὶ τῆς Μιχαλοῦς, κατάφερε ὁ Μεταξᾶς νὰ κερδίσῃ (καὶ σὲ διεθνὲς δικαστήριον) τὴν περίφημον στάσιν πληρωμῶν, πρὸ κειμένου νὰ ἐξοικονομήσῃ τὰ ἀπαραίτητα χρήματα καὶ νὰ ἐξοπλίσῃ τὴν χώρα. (Τὶ πρωτότυπον ἐπίσης…)
Ἦταν ὁ Μεταξᾶς φιλοπόλεμος; Ἦταν φιλογερμανός; Ἦταν τέλος πάντων κατά τῆς ἐλευθερίας τῶν Ἑλλήνων;
Ὁ Μεταξᾶς θεωροῦσε, ὅπως κατ’ ἐμὲ κι ὁ κάθε σώφρων πολιτικός, πὼς δὲν χρειάζεται νὰ εἶσαι φιλοπόλεμος, ἀλλὰ ἐτοιμοπόλεμος. Ὅταν εἶσαι ἐτοιμοπόλεμος ὁ ἐχθρός σου σὲ ὑπολογίζει διαφορετικά κι ἐσὺ ἔχεις τὴν δυνατότητα νὰ ἀμυνθῇς, ἐὰν τὸ ἀπαιτήσῃ ἡ περίστασις, κι ὄχι σκύβοντας νὰ πῇς δουλικότατα: «περᾶστε, περᾶστε…» ὅπως κάνουν κάποιοι ἄλλοι σήμερα ἀνερυθρίαστα!
Θὰ τὸ θέσω λοιπὸν ὑπὸ τὴν μορφὴν ἐρωτημάτων.
Ἐάν ὁ Μεταξᾶς ἦταν φιλοπόλεμος, δέν θά ἐφρόντιζε νά προετοιμάσῃ τόν λαό γιά κάτι τέτοιο; Ἀντιθέτως μάλλιστα, μερίμνησε σὲ βᾶθος γιὰ τὰ εἰρηνικὰ ἔργα, ἔχρησε τὸν (πολιτικό του ἀντίπαλο καὶ ὑψηλόβαθμον στέλεχος τοῦ τότε ΚΚΕ) Δημητρᾶτο, ὑπουργὸν ἐργασίας, δημιούργησε τὸ ΙΚΑ, τὸ ὀκτάωρον, τὰ ἐπιδόματα μητρότητος, ἀδειῶν, συντάξεις καὶ ἄλλα πολλά, ποὺ οὐδεῖς ἔως τότε εἶχε τολμήσει.
Ποιόν ἔκανε ὑπουργό του εἴπαμε; Τόν Δημητρᾶτο; Μά μήπως τελικῶς ΚΑΤΕΣΤΡΕΨΕ ἐν τελῶς τό ΚΚΕ καί τούς λόγους ὑπάρξεώς του μέ αὐτήν τήν πρωτοβουλία του;
Καί τί ἐπέτυχε; Ἀφ’ ἑνὸς φίμωσε γιὰ πάρα πολὺ καιρὸ τὶς βλακώδεις φωνές, ἀφ’ ἑτέρου προσέφερε στὸν λαὸ κάτι ποὺ πράγματι χρειαζόταν: κοινωνικὴ δικαιοσύνη!!!!
(Νὰ κι ὁ σημαντικότερος λόγος ποὺ ὁ κάθε ἀμόρφωτος ἀριστεροκάτι (μὴ)δάσκαλος (κι ὄχι μόνον) λυσσᾶ μὲ τὸν Μεταξᾶ! Δὲν τοὺς κυνήγησε, δὲν τοὺς φυλάκισε, δὲν τοὺς ἐδίωξε! Τοὺς ἀφήρεσε τὰ ὅπλα, προσφέροντας στὸν λαὸ αὐτὸ ποὺ χρειαζόταν!!! Κοινῶς; Τούς ἀχρήστευσε!)
Μετὰ ἀπὸ τὸν βομβαρδισμὸ τῆς «Ἕλλης» κανονικὰ θὰ ἔπρεπε νὰ φροντίσῃ νὰ τονώσῃ τὴν φιλοπόλεμον διάθεσιν τοῦ λαοῦ. Ἀντιθέτως ὁ Μεταξᾶς ἐπέλεξε τὴν σιωπή. «Ἀποκοίμιζε» τὸν λαὸ μὲ εἰρηνικὰ ἔργα, ἀπεμάκρυνε τοὺς κομμουνιστές, διότι ἡ Ῥωσσία (τότε σοβιετικὴ ἔνωσις) ἦταν σύμμαχος μὲ τὴν Γερμανία καὶ κατ’ ἐπέκτασιν ΦΙΛΟΙ ΟΛΟΙ ΟΙ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΕΣ ΤΟΤΕ ΜΕ ΤΟΝ ΧΙΤΛΕΡ, καὶ ξεκίνησε τὸ τελικὸν στάδιον τῆς προετοιμασίας γιὰ ΑΜΥΝΑ!!!!
Βλέπετε, μία στρατιωτικὴ ἰδιοφυΐα , ὅπως αὐτὴ τοῦ Μεταξᾶ, ποὺ συνέβαλλε ὥς κεντρικὸς ἐγκέφαλος σὲ ὅλες τὶς μᾶχες τῶν βαλκανικῶν πολέμων, ὥς ἐμπνευστὴς σχεδὸν ὅλων τῶν ἐπιτελικῶν σχεδίων τῆς ἐποχῆς (ἐξοπλισμὸς στρατευμάτων, στρατιωτικοὶ σχεδιασμοί, μάχη Μπιζανίου, μᾶχες Θεσσαλίας, Μακεδονίας), ποὺ προσέφερε, ἄν κι ἀπὸ θέσιν χαμηλοβάθμου ἀξιωματικοὺ, ὑπηρεσίες Ὑπουργοῦ Ἐξωτερικῶν στὶς κυβερνήσεις Βενιζέλου, (χμμμ, ποιός εἴπαμε πώς ἦταν ὁ κυριότερος πολιτικός ἀντίπαλος τοῦ Μεταξᾶ; Μήπως ὁ Βενιζέλος; Κι ἐπέλεξε ὁ Βενιζέλος τόν ἀντίπαλόν του ὥς Ὑπουργό του; Τρελλός ἦταν;) ποὺ παρίστατο σὲ ὅλες τὶς διαπραγματεύσεις μὲ τὶς βαλκανικὲς χῶρες, ὥς κεντρικὸν πρόσωπον, δὲν γινόταν νὰ περάσῃ ἀπαρατήρητος ἀπὸ τοὺς ἐχθροὺς τῆς Ἑλλάδος. Ἔπρεπε νὰ φύγῃ ἀπὸ τὴν μέσιν. Νὰ σπιλωθῇ καὶ ζωντανὸς, ἀλλὰ ἰδίως νεκρός! (Ναί, νὰ τὸ ξέρετε, τοὺς νεκροὺς τοὺς φοβοῦνται περισσότερο ἀπὸ τοὺς ζωντανούς, διότι μεταμορφώνονται σὲ ἡμιθέους! Κι αὐτοὺς τοὺς τρέμουν!!!)
Ἔτσι λοιπόν, ἕνα πρόσωπο ποὺ μόνον καλὰ ἔκανε γιὰ τὴν Ἑλλάδα, κατήντησε νὰ ἀναφέρουμε τὸ ὄνομά του καὶ νὰ μᾶς στραβοκυττάζουν ὥς …φασίστες! Ποιός; Ὁ Μεταξᾶς ποὺ πολέμησε τὸν φασισμὸ μὲ λύσσα! (Ὄχι, δὲν ἦταν ἅγιος. Ἄνθρωπος ἦταν καὶ Πατριώτης! Κι αὐτὸ δὲν τοῦ τὸ συγχωροῦν! Τὰ λάθη του ἐκατονταπλασιάστηκαν καὶ τὰ θετικά του ἔργα θάφτηκαν. Τέτοιοι εἶναι οἱ τιποτένιοι! Ἐξαφανίζουν τὰ πρότυπα πρὸ κειμένου νὰ βασιλεύῃ στοὺς τυφλοὺς ὁ μονόφθαλμος!!!)
Ἀλλά γιατί ἐχαρακτηρίσθῃ φιλογερμανός;
Ὁ Μεταξᾶς, ὥς στρατιωτικὴ ἰδιοφυΐα ποὺ ἦταν, ἀνεγνωρίσθῃ ἀμέσως ἀπὸ τὸν βασιλιᾶ Κωνσταντῖνο κι ἐστάλη στὴν στρατιωτικὴ Ἀκαδημία τοῦ Βερολίνου. Ἐκεῖ μάλλιστα ἀρίστευσε στὰ πάντα καὶ σὲ τέτοιον βαθμό, ποὺ ἀναρτήθῃ ἀναμνηστικὴ πλακέτα μὲ τὸ ἐξῇς κείμενον: «Οὐδὲν ἄλυτον διὰ τὸν Ἰωάννην Μεταξᾶ».
Ἐθαύμαζε τοὺς Γερμανούς, τὴν μεθοδικότητά τους, τὴν συνέπειά τους. Ἀλλὰ πρῶτα κι ἐπάνω ἀπὸ ὅλα ἦταν πατριώτης. Ἕλλην! Δὲν θὰ μποροῦσε ΠΟΤΕ νὰ τοποθετήσῃ τὴν Πατρίδα του σὲ δευτέραν Μοίρα! Κι ἔτσι ἔπραξε σὲ ὅλην τὴν ζωή του! (Ἒν ἀντιθέσει φυσικὰ μὲ κάτι κ@λόπαιδα, ποὺ μοναδικός τους στόχος ἦταν ἡ ἐπικράτησις τοῦ κόμματός τους, καταπατῶντας κι ἀκυρώνοντας κάθε ἔννοιαν Πατρίδος, Ἐθνικῆς Συνειδήσεως, συνειδήσεως, συνόρων, δεσμῶν αἵματος καὶ Ἠθικῆς… Μήπως τούς ξέρετε; Μήπως τούς συναντᾶμε πλέον καθημερινῶς; Παντοῦ; Στά πάντα;)
Σαφῶς λοιπὸν καὶ δὲν ἦταν φιλογερμανός. Ἐθαύμαζε τὴν Γερμανία ἔως ἐκείνου τοῦ σημείου ποὺ δὲν θὰ ἔθιγε τὰ συμφέροντα τῆς Πατρίδος του. Ἄλλος ἄλλως τε ἦταν ὁ ἐχθρός μας τότε. Ἐπιφανειακῶς οἱ Ἰταλοί, ἀλλὰ οὐσιαστικῶς οἱ Ἄγλλοι. Αὐτοὶ μάλλιστα ἔπραξαν τὰ μέγιστα πρὸ κειμένου νὰ μᾶς «χώσουν» στὸν Β΄ Παγκὀσμιον Πόλεμον, γιὰ ἴδιόν τους ὄφελος πάντα, δὲν ἐτήρησαν ΠΟΤΕ καμμίαν συμφωνία προπολεμική, οὔτε καὶ μεταπολεμικὴ καὶ διέπραξαν τὸν ναυτικὸν ἀποκλεισμόν στὸν Πειραιὰ, ἐξ αἰτίας τοῦ ὁποίου πέθαναν ἀπὸ ἀσιτία χιλιάδες Ἕλληνες, κατὰ τὴν διάρκεια τοῦ πρώτου χειμῶνος τῆς κατοχῆς. (Μάθαμε κάτι στό σχολεῖον γιά αὐτά; Μπᾶᾶᾶαααα… Σιγά.. Καὶ γιὰ αὐτὰ ὁ Μεταξᾶς ἔφταιγε!)
Ἦταν μήπως κατά τῆς ἐλευθερίας τῶν Ἑλλήνων; Ὄχι κατ’ ἐμέ, ναὶ γιὰ τοὺς ἀναρχοαριστερούληδες.
Τί ἐννοῶ;
Ἐκείνην τὴν περίοδον χρειαζόμασταν ἕναν ἡγέτη ποὺ θὰ μποροῦσε νὰ δῇ λίγο πιὸ πέρα ἀπὸ τὴν μύτη του, ποὺ δὲν θὰ καταπιανόταν σὲ φαγωμάρες μὲ τὸν ὁποιονδήποτε, πρὸ κειμένου νὰ ἀποδείξῃ τὴν ὅποιαν βλακεία, ποὺ θὰ ἀντιλαμβανόταν πὼς οἱ στρατιωτικοὶ ἐξοπλισμοὶ θὰ μᾶς διεσφάλιζαν τὴν ἐλευθερία μας. Κι αὐτὸν τὸν εἴχαμε. Ἦταν ὁ Μεταξᾶς.
Ἂν κι ἐζήτησε ἀπὸ τὸν βασιλιᾶ νὰ ἐφαρμόσῃ δικτατορία, κι αὐτὸς ἔδωσε τὴν ἄδεια, τώρα πιὰ πιστεύω πὼς τὸ ἔκανε γιὰ νὰ κατοχυρώσῃ τὴν ἐλευθερία μας κι ὄχι γιὰ νὰ τὴν διαπραγματευθῇ ἢ νὰ τὴν μειώσῃ.
Οἱ πράξεις του καὶ τὰ γραπτά του ἀποδεικνύουν αὐτὸ ποὺ ἰσχυρίζομαι. Ἄλλως τε, ἀκόμη καὶ οἱ πολιτικοί του ἐχθροί, αὐτοὶ ποὺ ἀντιλάμβάνονταν τὰ στοιχειώδη, τὸν ἐμακάριζαν. Οὐσιαστικῶς κατάφερε καὶ «πέρασε» στὴν συνείδησιν τοῦ λαοῦ (καθῶς καὶ τῶν πολιτικῶν του ἀντιπάλων) τὴν ἀντίληψιν: «τώρα ὅλοι μαζὺ δουλεύουμε σκληρά, πρὸ κειμένου νὰ σώσουμε τὴν ὑπέροχη Πατρίδα μας καὶ νὰ τὴν κρατήσουμε ἐλεύθερη». Αὐτὸ συνέβῃ μὲ πολλοὺς τρόπους. Σαφῶς καὶ μὲ κάποιες προπαγανδιστικὲς μεθόδους, ποὺ ἐκείνην τὴν ἐποχὴ ἄρχισαν νὰ πρωτοεμφανίζονται στὴν Εὐρώπη καὶ στὴν Ἀμερική.
Ἔγιναν καὶ σαχλαμᾶρες. Ἀλλὰ τὸ γενικόν, τὸ κεντρικόν του ἔργον ἦταν καὶ παραμένει μέγιστον. Δίχως τὸν Μεταξᾶς, ὅσα ΟΧΙ κι ἐὰν ἔλεγε ὁ λαός, θὰ ἦταν κούφια. Διότι τὸ πραγματικὸ ΟΧΙ, τὸ πρῶτον καὶ σημαντικότερον, τὸ εἶπε ὁ ἡγέτης, ὁ ὁποῖος ἐφρόντισε μὲ κάθε δυνατὸν τρόπο νὰ «δομήσῃ» σκέψιν, ἀντίληψιν, στάσιν ζωῆς ΝΙΚΗΤΟΥ!!!! Κι ἐπέτυχε! Πότε ἐπί τέλους θά τό πάρουμε ἀπόφασιν;
Ἀλλὰ ἂς τὸ ἐξετάσουμε κι ἀπὸ τὴν ἄλλην πλευρά.
Ἐάν ὁ Μεταξᾶς ἔλεγε στόν Γκράτσι: «περιπερᾶστε», τί ἀκριβῶς θά ἔκανε ὁ λαός; Πότε θά ξεκινοῦσε τήν ἀντίστασιν; Σέ πόσον χρόνο; Καί τί ἀποτελέσματα θά εἶχε;
Ναί, δὲν θὰ εἴχαμε τόσες νικηφόρες μᾶχες στὴν Ἀλβανία. Ναὶ τίποτα δὲν θὰ συνέβαινε στὴν Μακεδονία. Μήπως ὅμως καί τό ἀντάρτικον θά ἦταν κάτι πού θά καθυστεροῦσε πολύ περισσότερο νά ξεκινήσῃ; Ποιός ἄλλως τε χρηματοδοτοῦσε τό ἀντάρτικον στήν Ἑλλάδα τότε; Μήπως πάλι ἡ Ἀγλλία; (Φτοῦ, πάλι ἐμπρός μας τὰ ἀγγλοσαξόνια… Πολλὰ δάκτυλα, μακρυά, χωμένα παντοῦ καὶ λερωμένα μὲ ποταμοὺς αἷματος!!!)
Αὐτὰ λέγαμε μὲ τὸν Μάκη.
Τί ἔπαθε ὁ Μάκης; Ἀφῆστε τα…. Πολλὰ ἔπαθε… Καὶ τὸ σημαντικότερον ποὺ ἔπαθε, τώρα, ἐκεῖ γύρω στὰ πενήντα του, εἶναι ποὺ πρέπει νὰ ἀποδομήσῃ ἕναν ὁλόκληρον κόσμο ποὺ τοῦ εἶχαν χώσει μέσα στὸ κεφάλι του. Δύσκολον; Πραγματοποιήσιμον;
Δὲν ξέρω… Δική του ἡ ἀπόφασις.
Φιλονόη.
Σημείωσις:
Τί σκέφτηκα τώρα; Σήμερα τὸ ΟΧΙ τὸ λέει ὁ λαὸς κι ὄχι ἡ ἡγεσία. Κάτι συμπτώσεις ὅμως… Τούμπα τὰ πράγματα, τούμπα… Λέτε νά καταφέρῃ ὁ λαός κάτι; Λέτε νά ἐπιτύχῃ τό ὁ,τιδήποτε; Λέτε νά ἀνατρέψῃ φυσικούς νόμους καί κανόνες, κάνοντας γιά πρώτην φορά στήν ἱστορία τήν ἔκπληξιν; Ἐγὼ δὲν τὸ πιστεύω… Ἀναμένω τὸν ἡγέτη νὰ ἀναλάβῃ τὰ ἡνία, ὅταν θὰ ἔλθῃ ἡ ὥρα του. Διότι δίχως ἡγέτη, ὁ λαὸς εἶναι ὄχλος. Βορὰ στὰ χέρια κάθε ἐπιτηδείου! Ἐργαλεῖον καὶ …ἀγχόνη γιὰ τὸν ἴδιον τὸν ἑαυτόν του!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου